Tâm lý học: Nói chuyện với chính mình không phải bệnh tâm thần, đây là ‘THUỐC BỔ’ mà ai cũng nên có!

Nhiều người có thói quen thích lẩm bẩm và nói chuyện một mình. Không ít người xung quanh lấy điều này để cười nhạo họ. Thế nhưng, việc nói chuyện một mình không phải là điều không tốt.

Theo các chuyên gia tư vấn tâm lý, việc nói chuyện một mình một cách thích hợp thực ra là kỹ năng rất quan trọng để điều chỉnh cảm xúc, hành vi.

 Tự nói chuyện là gì?

Trong con mắt của các nhà tâm lý học, "tự nói chuyện chỉ giọng nói bên trong của chính mình khi một người tỉnh táo. Đôi khi chúng ta có thể nhận thức được sự tồn tại của nó, và đôi khi chúng tôi không thể. Đôi khi nó chỉ xảy ra trong nội bộ, đôi khi nó phát ra thành tiếng. 

Nội dung của cuộc trò chuyện rất rộng, có thể là giải thích những việc bạn phải làm, có thể là những lời phàn nàn vu vơ, cũng có thể là một kiểu tự phê bình.

Lợi ích của việc nói chuyện với chính mình

Khi đối mặt với cùng một sự việc, việc tự nói chuyện  sẽ mang lại cho chúng ta những cảm xúc hoàn toàn khác nhau, với các chức năng: 

- Giúp quản lý cảm xúc: Một nghiên cứu về tâm lý học cho thấy, những đứa trẻ thích tự nói chuyện tích cực với bản thân sẽ tự tin và lạc quan hơn những đứa trẻ cùng tuổi. Hãy suy nghĩ xem, khi bạn đối mặt với căng thẳng, liệu những lời tự động viên có giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn và cống hiến hết mình để giải quyết vấn đề hơn không? Việc tự nói chuyện tích cực giúp truyền tải cảm xúc và là công cụ hữu hiệu để đối phó với những thay đổi trong cuộc sống. 

- Giúp củng cố trí nhớ: Nói chuyện với chính mình cũng có thể giúp chúng ta ghi nhớ tốt hơn. Một nghiên cứu cho thấy rằng khi mọi người đang học hoặc cố gắng ghi nhớ nội dung trước mặt, ngay cả khi họ không giải thích mà chỉ nói điều đó cũng có thể đạt được tác dụng tăng cường trí nhớ của họ. 

- Giúp cải thiện điểm số: Chức năng tự nói đặc biệt này được sử dụng nhiều trong các cuộc thi. Chẳng hạn, những từ như "nào", "cố lên nào",... có thể giúp các vận động viên/người thi đấu nâng cao sự tự tin. Hay những câu "nhanh lên", "nhảy lên" có tác dụng hướng dẫn sự chú ý. Vì vậy, nhiều động viên đưa việc rèn luyện khả năng tự nói đặc biệt vào quá trình luyện tập và thi đấu của họ. Người bình thường có thể dùng cách tự nói trong cuộc sống, công việc. 

Nhưng không phải việc tự nói chuyện nào cũng có tác dụng tích cực, có một loại “giọng phê phán” mà chúng ta không thể kiểm soát được lại có hại.

Có thể bạn đã từng trải qua điều này, khi có điều gì đó tồi tệ xảy ra, những giọng nói trong đầu bạn bắt đầu buộc tội và chế nhạo chính mình. Chẳng hạn như: "Tại sao bạn không thể làm tốt điều này?", "Sẽ không ai yêu bạn nữa"... Đôi khi, giọng nói này sẽ đưa ra một số nhận xét không hay hoặc thậm chí ác ý về bản thân. Nghe những giọng nói như vậy trong thời gian dài có thể khiến chúng ta kém tự tin, thậm chí cảm thấy lo lắng và chán nản.

 Làm thế nào để “nói chuyện với chính mình” một cách khoa học?

Dưới đây tôi sẽ chia sẻ với bạn một số phương pháp thiết thực giúp bạn vượt qua tiếng nói tiêu cực bên trong và sử dụng cách tự nói chuyện tích cực để quản lý cuộc sống.

- Ghi lại cuộc nói chuyện thường xuyên của bạn: Khi việc tự nói chuyện với bản thân trở thành thói quen hàng ngày, chúng ta thực sự khó nhận ra mình đang nói gì với chính mình. Vì vậy, trước khi thực hiện, bạn cần quan sát và ghi lại một cách có ý thức để xem bạn thường nói chuyện với chính mình trong hoàn cảnh nào, ngôn từ và phong cách trò chuyện là gì. Khi viết ra những dòng chữ đó rõ ràng, chúng ta mới nhận ra mình đã khắt khe với bản thân đến mức nào, sự khắc nghiệt này thật vô lý biết bao.

- Chuẩn bị và luyện tập một số từ tích cực: Khi vẫn chưa thể tự nhiên trò chuyện tích cực với chính mình, trước tiên chúng ta có thể chuẩn bị một số từ tích cực có thể thay thế những từ tự xúc phạm và tiêu cực đó, chẳng hạn như “Không sao đâu, bạn sẽ học được từ nó”, "Đừng sợ, vẫn có người yêu bạn”,... Nếu ban đầu bạn thấy khó khăn, hãy tưởng tượng bạn sẽ nói gì với người bạn yêu quý nhất . Đừng ngại ngùng, dù ban đầu là cố ý nhưng hãy tin rằng nó vẫn hiệu quả. Theo thời gian, khi việc đối xử với bản thân một cách nhẹ nhàng và tử tế, bạn sẽ hiểu rằng mình xứng đáng được đối xử như vậy.

- Mạnh dạn lên tiếng: Trong nghiên cứu về việc tự nói chuyện, người ta cũng phát hiện ra rằng so với những lời thì thầm nội tâm, việc tự nói to có thể đóng vai trò thúc đẩy tốt hơn, đạt được mục tiêu nhanh hơn. Vì vậy, nếu bạn muốn tự nói chuyện để cải thiện bản thân ở một lĩnh vực nào đó, hãy thử đưa kịch tính nội tâm lên sân khấu. Nếu cảm thấy ngại ngùng, bạn có thể điều chỉnh âm lượng để chỉ mình bạn có thể nghe thấy.

Ứng Hà Chi