Doanh nghiệp VNR500: 10 đồng vốn thu gần 2 đồng lãi
Khó khăn là hình ảnh bao trùm trong cộng đồng doanh nghiệp (DN) lớn 2012. Có thể nói, chưa khi nào kể từ 6 năm trở lại đây, các DN lại phải vật lộn với những khó khăn đến thế trong hoạt động kinh doanh.
Doanh nghiệp VNR500: 10 đồng vốn thu gần 2 đồng lãi
Xét về loại hình sở hữu, các DN FDI vẫn là khu vực có tỉ suất lợi nhuận cao nhất trong cộng đồng DN VNR500. Như vậy, cứ 10 đồng vốn bỏ ra, các DN có vốn đầu tư nước ngoài thu lại 3,9 đồng lãi, trong khi các DN nhà nước chỉ thu được 1,6 đồng và DN ngoài nhà nước chỉ thu được hơn 1,5 đồng.
Đáng chú ý, số DN chịu lỗ chỉ chiếm chưa đầy 2% bảng VNR500 2012 và 90% trong số đó là DN nhà nước. Tính chung, các DN VNR500 thu gần 2 đồng lãi cho mỗi 10 đồng vốn bỏ ra. Như vậy, trong bối cảnh lãi suất cao có lúc lên tới 20% cùng với các chi phí khác cũng tăng trong năm 2011, các DN VNR500 đã chứng tỏ được khả năng đứng vững của mình trước bão suy thoái bằng kết quả kinh doanh khả quan và làm ăn có lãi. Trong đó, lãi cao vẫn là lợi thế của các DN có vốn nước ngoài.
Ngoài những lợi thế khác từ phía chính sách của Chính phủ, không thể phủ nhận các DN này có thể kiểm soát tốt chi phí. Trong bối cảnh khó khăn chung của nền kinh tế, khu vực DN có vốn nước ngoài cũng cần thực hiện tốt hơn trách nhiệm xã hội của mình bằng cách nâng cao đời sống của người lao động và đóng góp cho ngân sách nhà nước thay vì cắt giảm phúc lợi của người lao động và được miễn các loại thuế phí.
Xét về lĩnh vực ngành nghề, các ngành có tỉ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu cao nhất phải kể đến ngành viễn thông, ngành hóa chất, ngành cơ khí, và ngành nông lâm nghiệp. Trong đó, các DN ngành viễn thông thu được tới hơn 4,6 đồng lãi khi bỏ ra 10 đồng vốn, ngành hóa chất thu được 3,7 đồng, ngành cơ khí và nông lâm nghiệp đều thu được hơn 2,7 đồng. Đây cũng là những con số rất khả quan trong bối cảnh kinh tế khó khăn.
Trái ngược với tình hình “ăn nên làm ra” của các ngành trên, các DN ngành điện trong bảng xếp hạng VNR500 năm 2012 có tỉ suất lợi nhuận âm do chi phí tăng cao hơn doanh thu. Trong khi đó, ngành vận tải bán lẻ có tỉ suất lợi nhuận thấp, chỉ hơn 7% so với số vốn bỏ ra. Ngành xây dựng - BĐS, ngành giấy- xuất bản, và ngành thép cũng chỉ thu lại hơn 1 đồng lãi với 10 đồng vốn chi ra.
40% DN VNR500 vay nợ từ 70% tài sản của DN
Trong khi lãi suất ngân hàng rất cao do căng thẳng thanh khoản trong ngân hàng suốt năm 2011, nguy cơ phá sản do vay nợ quá nhiều là phổ biến trong cộng đồng DN Việt. Trên thực tế, trong năm 2012 đã có hàng nghìn DN vỡ nợ và tỉ lệ nợ xấu thực tế trong hệ thống ngân hàng có lúc đã lên tới gần 12%.
Vậy, thực trạng nợ trong các DN VNR500 đến đâu? Các DN FDI có tỉ lệ vay nợ an toàn nhất trong số các DN VNR500, với hệ số nợ/tài sản chỉ khoảng 0,4 và nợ/vốn CSH chỉ khoảng 0,9. Tức là trong trường hợp làm ăn khó khăn không có lãi, các DN này vẫn hoàn toàn có thể trả nợ với số vốn mà mình có và chỉ với một nửa số tài sản.
Trong khi đó, các hệ số này ở DN nhà nước là 0,7 và 3,6; ở các DN ngoài nhà nước là 0,8 và 6. Như vậy, nếu thực tiễn tốt nhất là hệ số nợ/tài sản là 0,6 (tổng tài sản có 100 thì vốn vay là 60) thì các DN này đều rơi vào ngưỡng rủi ro vỡ nợ cao.
Chưa kể, số vốn vay còn gấp nhiều lần số vốn tự có của DN. Trong khi nguồn cầu còn hạn chế làm giảm khả năng quay vòng vốn và trả lãi của DN, các DN nhà nước và ngoài nhà nước thực sự nên cẩn trọng hơn và cần học hỏi nhiều hơn từ phía khu vực FDI để kiểm soát chi phí tốt hơn nhằm giảm thiểu số vốn cần thiết và hạ thấp rủi ro vỡ nợ để đứng vững trong ''bão'' cho tới khi nền kinh tế phục hồi. Theo số liệu thống kê, có hơn 40% DN thuộc bảng VNR500 2012 nằm ở mức hệ số nợ trên 0,7.
Xét về lĩnh vực ngành nghề, hầu hết các ngành đều có hệ số nợ/tài sản trong khoảng 0,6 - 0,7. Ngoại lệ có những ngành sử dụng đòn bẩy nợ thấp hơn (từ 0,3 - dưới 0,6) như hóa chất, cơ khí, khoáng sản - xăng dầu, và nông- lâm nghiệp và những ngành có hệ số cao hơn (từ 0,7 - 0,9) là giấy - in ấn, viễn thông, và dược-thiết bị y tế.
Theo Lao động
