Những ngày cuối nhiệm kỳ, cùng nhìn lại cải cách thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump và các hệ quả của nó
Thành công lớn đầu tiên của ông Trump ở cương vị Tổng thống là việc khi được Thượng viện Mỹ thông qua cải cách thuế (tax reform). Cùng nhìn lại những điểm nổi bật chính và những hệ quả (tích cực cũng như tiêu cực) mà cải cách này mang lại.
Nhiệm kỳ 4 năm Tổng thống của ông Donald Trump đang đi đến những ngày cuối cùng. Cùng điểm lại một số điểm nổi bật chính đối với chính sách Cải cách thuế - được đánh giá là thành công lớn đầu tiên trong nhiệm kỳ của ông. Bài viết thể hiện quan điểm của tác giả Minh Nguyễn.
Trong suốt nhiệm kì tổng thống, Donald Trump có thể nói là một người "dám nghĩ dám làm", một công việc mà không phải Tổng thống nào cũng có thể làm được. Thành công lớn đầu tiên của ông Trump là việc khi được Thượng viện Mỹ thông qua cải cách thuế (tax reform). Bài viết này không nhằm mục đích liệt kê tất cả các thay đổi liên quan, mà sẽ nêu ra những điểm nổi bật chính và những hệ quả (tích cực cũng như tiêu cực) mà cải cách này mang lại.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin khẳng định, cải cách này trên thực tế mang lại lợi ích cho những người khá giả. Theo tính toán của Trung tâm Chính sách Thuế, 61,8% lợi ích về thuế tập trung vào 1% những người giàu có nhất.
Về thuế thu nhập cá nhân, tỷ lệ thấp nhất vẫn ở mức 10%, trong khi mức cao nhất giảm từ 39,6% xuống 37% đối với thu nhập vượt quá 600.000 USD hàng năm của một cặp vợ chồng. Về cơ bản thì cải cách thuế thu nhập có lợi đối với những người có thu nhập cao, và gần như không đáng kể đối với tầng lớp bình dân.
Nhưng, điểm nổi bật nhất không phải nằm ở thu nhập cá nhân, mà là thu nhập doanh nghiệp.
Giảm thuế thu nhập doanh nghiệp từ 35% xuống còn 21%
Đây là một phần của cuộc cải cách mà ông Trump đã đặt cược nhiều nhất để thúc đẩy tăng trưởng của Mỹ. Bạn thử nghĩ xem, công ty của bạn có lãi 1 triệu USD, thay vì bạn phải đóng 350.000 tiền thuế thu nhập, nay sẽ chỉ còn 210.000 thôi. Bạn đã giữ lại được trong tay của mình thêm 140.000 USD.
Mặt tích cực
Mục đích của việc làm này là gì ? Khi doanh nghiệp có nhiều tiền hơn, họ sẽ:
Tăng lương cho nhân viên ?
Đúng, nhưng việc làm này chỉ chiếm 1 tỉ lệ rất nhỏ.
Từ năm 2018 cho đến trước thời điểm dịch Covid-19 (thời điểm cải cách thuế được áp dụng), chỉ số thu nhập cá nhân US. Personal income hàng tháng khá ổn định.
Mở rộng hoạt động kinh doanh, giúp giảm tỉ lệ thất nghiệp
Nhờ vào điểm này, mà các doanh nghiệp có nhiều hơn các dự án mới, và dễ dàng tuyển thêm nhân viên. Cải cách thuế do đó đã làm cho tỉ lệ thất nghiệp tại Mỹ giảm một cách đáng kinh ngạc.
Mua lại cổ phiếu (buy-back) của công ty trên thị trường chứng khoán
Đây là một việc làm đơn giản hơn nhiều so với việc mở rộng kinh doanh hay làm các dự án mới. Các công ty trên sàn chứng khoán liên tục sử dụng khoản thu từ việc cải cách thuế. Đó cũng chính là lý do tại sao SP500 liên tục tăng, bất chấp tất cả các vấn đề về chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, dịch bệnh (thực ra thì nó có giảm, nhưng mà nội lực của nó thì lấn át tất cả các khó khăn bên ngoài). Tất nhiên, cũng một phần do tâm lý thị trường luôn coi thị trường của Mỹ là trung tâm nữa.
Và hãy so sánh SP500 với Eurostoxx 50 vào cùng một thời kì để thấy sự khác biệt:
Mặt tiêu cực: Nợ công
Khi việc thu thuế doanh nghiệp giảm, nợ công của Mỹ liên tục gia tăng. Thực tế là nợ công của Mỹ đã vượt quá 100% vào cuối năm 2019, và đang tiếp tục tăng ngoạn mục từ đầu năm 2020, do ảnh hưởng của dịch Covid-19.
Tiếp sau đó là gì?
Nhiệm kì của Biden, người kế nhiệm Trump, sẽ là một nhiệm kì khó khăn. Nếu Biden vẫn giữ nguyên cải cách này, nợ công sẽ tiếp tục tăng như dự đoán và sẽ khó để không "thắt lưng buộc bụng" vào giai đoạn sau đó.
Và nếu Biden không thi hành cải cách thuế này nữa, sẽ tạo ra một khó khăn đặc biệt cho nền kinh tế Mỹ; nhất là khi dịch bệnh vẫn còn hoành hành. Và hệ quả chắc chắn là tỉ lệ thất nghiệp sẽ tăng, và các công ty trên sàn chứng khoán không thể buy-back để giữ điểm cho các chỉ số như SP500 hay nhiều chỉ số khác.
Nguồn: www.capital.fr, https://ec.europa.eu/; https://fred.stlouisfed.org/
