Những lưu ý để không mất quyền được bồi thường bảo hiểm khi xe ngập nước

Những ngày Hà Nội ngập sâu do ảnh hưởng của bão số 11, anh Trần Văn Tùng – tài xế công nghệ ở quận Cầu Giấy – chỉ biết nhìn chiếc xe ô tô “chết máy” giữa dòng nước mà thở dài. “Xe mà ngập là coi như mất cả tuần sửa, chưa kể chi phí. Tôi có mua bảo hiểm, nhưng quy trình giám định, chụp ảnh, nộp hồ sơ… cũng rắc rối, không rõ có được chi trả không”, anh Tùng chia sẻ.

Tại TP.HCM, chị Phạm Thị Hạnh (phường An Khánh, TP Thủ Đức) cũng rơi vào cảnh tương tự. Cơn mưa lớn khiến xe chị chết máy giữa đường, nước ngập đến tận cửa xe. “Chi phí sửa lần trước gần 70 triệu đồng, lần này chắc còn cao hơn. Tôi chỉ mong bảo hiểm hỗ trợ phần nào vì thiệt hại lớn quá”, chị Hạnh nói.

Những câu chuyện như anh Tùng, chị Hạnh không hiếm trong mùa mưa bão. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rằng không phải trường hợp ngập nước nào cũng được bảo hiểm chi trả.

Khi nào xe ngập nước được bồi thường?

Báo Pháp luật TP. HCM dẫn lời luật sư Nguyễn Văn Nhanh (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết, việc chủ xe mua bảo hiểm vật chất cho ô tô, trong đó có điều khoản chi trả thiệt hại do ngập nước là rất cần thiết, giúp giảm đáng kể chi phí sửa chữa và khắc phục hậu quả khi rủi ro xảy ra. Tuy nhiên, việc có được bồi thường hay không, cũng như mức bồi thường cụ thể, còn phụ thuộc vào các điều khoản được quy định trong hợp đồng bảo hiểm mà chủ xe đã ký với công ty bảo hiểm.

Để được chi trả bảo hiểm khi ô tô bị ngập nước, chủ xe cần đặc biệt lưu ý một số yếu tố quan trọng sau:

Thứ nhất, chủ xe phải tham gia bảo hiểm vật chất ô tô (còn gọi là bảo hiểm thân vỏ xe) và hợp đồng bảo hiểm này phải còn hiệu lực tại thời điểm xảy ra thiệt hại. Chỉ khi hợp đồng vẫn đang có giá trị pháp lý, công ty bảo hiểm mới xem xét trách nhiệm bồi thường cho chủ xe.

Thứ hai, cần xác định xe ô tô bị ngập nước là do di chuyển trong vùng ngập nước hay là do xe dừng, đỗ (tầng hầm, ngoài đường,…) bị ngập nước để xác định sự kiện bảo hiểm. Việc xác định này có yếu tố quan trọng để yêu cầu bồi thường từ công ty bảo hiểm bởi:

- Đối với thiệt hại phần động cơ do xe di chuyển trong vùng ngập nước (hiện tượng thủy kích), đa số công ty bảo hiểm xếp vào điều khoản loại trừ trách nhiệm bồi thường trong hợp đồng bảo hiểm vật chất ô tô. Nếu chủ xe có nhu cầu được bảo vệ trong trường hợp này, cần mua thêm gói bảo hiểm thủy kích hoặc thỏa thuận bổ sung điều khoản mở rộng trong hợp đồng ngay từ đầu.

- Theo Điều 17 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022, hợp đồng bảo hiểm phải quy định rõ phạm vi bảo hiểm, đồng thời nêu cụ thể các điều khoản loại trừ trách nhiệm theo Điều 19 của luật này. Vì vậy, khi ký kết hợp đồng, người mua cần đọc kỹ các điều khoản để hiểu rõ trường hợp nào được bồi thường, trường hợp nào không, từ đó lựa chọn gói bảo hiểm phù hợp với nhu cầu và rủi ro thực tế

Việc xác định nguyên nhân cụ thể khiến xe bị hư hỏng do ngập nước là bước rất quan trọng để xem xét trách nhiệm chi trả của công ty bảo hiểm. Theo đó, cần làm rõ thiệt hại phát sinh là do (i) xe bị thủy kích khi di chuyển trong vùng ngập, hay (ii) xe đang dừng, đỗ thì bị nước tràn vào – một sự kiện khách quan. Kết quả xác định này sẽ là căn cứ để xem xét xe có thuộc phạm vi bảo hiểm hay không.

Nếu hợp đồng bảo hiểm vật chất xe có quy định phạm vi bảo hiểm bao gồm các rủi ro do thiên tai, bão, lũ, ngập nước, chủ xe sẽ được bồi thường khi xe bị hư hại do các nguyên nhân khách quan này.

Tuy nhiên, riêng trường hợp xe bị thủy kích, tức nước tràn vào buồng đốt gây hỏng động cơ thì chỉ được chi trả nếu chủ xe có mua thêm điều khoản bổ sung bảo hiểm thủy kích.

Ngược lại, nếu thiệt hại phát sinh do lỗi chủ quan của chủ xe, chẳng hạn như cố khởi động xe khi đang ngập nước, tự ý di chuyển vào vùng ngập, hoặc tự sửa chữa trước khi giám định thì công ty bảo hiểm có quyền từ chối bồi thường, nếu không thuộc phạm vi trách nhiệm bảo hiểm hoặc trường hợp loại trừ trách nhiệm bảo hiểm theo thoả thuận trong hợp đồng bảo hiểm.

Cũng theo Pháp luật TP. HCM, ông Nguyễn Khắc Xuân, Giám đốc điều hành Công ty TNHH Hỗ trợ Bảo hiểm InFair, cho biết thêm: “Ngập nước là tình trạng xe bị nước bao quanh, còn thủy kích là nước tràn vào động cơ qua cửa hút gió gây hư hỏng nghiêm trọng.”

Theo ông Xuân, ngập nước là rủi ro cơ bản được các công ty bảo hiểm chi trả, không cần điều khoản mở rộng. Tuy nhiên, thủy kích lại là trường hợp riêng, cần mua thêm gói bảo hiểm mở rộng cho động cơ.

Ông Xuân phân tích thêm: “Nếu xe chỉ bị ngập nước, không khởi động, thì phải được bồi thường 100%. Còn trường hợp chủ xe cố khởi động khi xe đang ngập, dẫn đến thủy kích, doanh nghiệp có thể giảm trừ hoặc từ chối chi trả theo điều khoản hợp đồng.”

Những lưu ý để không mất quyền được bồi thường

Sau khi xe bị ngập, chủ xe cần ghi lại hiện trường bằng cách chụp ảnh, quay video và liên hệ ngay công ty bảo hiểm để được giám định tổn thất. Không nên tự ý khởi động hoặc di chuyển xe khi còn ngập nước, vì hành động này có thể khiến công ty bảo hiểm từ chối chi trả do lỗi chủ quan.

Ngoài ra, theo quy định của Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022, nếu chủ xe không thực hiện đúng trách nhiệm thông báo, giữ nguyên hiện trường hay tự ý sửa chữa trước khi giám định, doanh nghiệp bảo hiểm có quyền giảm trừ bồi thường.

Ông Nguyễn Khắc Xuân lưu ý thêm: “Nhiều chủ xe nghĩ cứ có bảo hiểm là được đền, nhưng thực tế, chế tài giảm trừ có thể khiến mức chi trả giảm mạnh nếu người được bảo hiểm không tuân thủ đúng quy trình.”

Các chuyên gia bảo hiểm khuyến cáo, trong điều kiện mưa ngập phức tạp hiện nay, chủ xe nên:

• Không cố gắng chạy qua vùng ngập sâu;
• Chọn gói bảo hiểm vật chất có điều khoản thủy kích;

• Hiểu rõ quyền và nghĩa vụ trong hợp đồng;

• Giữ đầy đủ bằng chứng hiện trường khi sự cố xảy ra.

Tóm lại, việc hiểu rõ hợp đồng và xử lý đúng cách sau khi xe bị ngập nước không chỉ giúp chủ xe bảo toàn quyền lợi, mà còn tránh được thiệt hại hàng chục triệu đồng – điều mà không ít người phải trả giá mới thấu.

Trang Đào