Nhâm Quang Văn - Tổng đội trưởng Đội cứu hộ cứu nạn 116: "Mỗi việc tốt chúng ta làm được, một việc xấu sẽ bị đẩy lùi"

Giữa những ngày miền Trung oằn mình trong mưa lũ, khi nhiều làng quê bị chia cắt, nhà cửa tan hoang, sự sống con người treo lơ lửng giữa dòng nước dữ, đã có những con người lặng lẽ lên đường mà không cần chờ đợi một lời kêu gọi chính thức. Họ đến vùng lũ với tâm thế của những người "đi cứu người", mang theo kỹ năng, kinh nghiệm và trên hết là tinh thần "không để ai bị bỏ lại phía sau".

Trong hành trình ấy, Human Act Prize - Giải thưởng Hành động vì cộng đồng không chỉ dừng lại ở vai trò tôn vinh, mà đã trở thành điểm kết nối nguồn lực thiết thực. Là giám khảo của giải thưởng, chị Trần Mai Anh hiểu rõ đâu là những tổ chức thiện nguyện có đủ năng lực để tham gia cứu trợ khẩn cấp, đặc biệt trong điều kiện thiên tai khắc nghiệt ở miền Trung.

Chỉ sau ít giờ kêu gọi, gần 2 tỷ đồng đã được huy động từ các nhà hảo tâm để tài trợ 6 chiếc ca nô cho Đội 116. Khi ấy, chiến dịch chưa có tên gọi. Thứ duy nhất hiện hữu là một câu hỏi rất cụ thể: Làm thế nào để nguồn lực đến đúng nơi, đúng lúc và phát huy hiệu quả cao nhất? Đó chính là điểm khởi đầu của hành trình sau này được gọi tên: "Một vòng tay ấm".

Trong suốt thời gian Đội 116 khẩn cấp bám trụ tại các địa bàn bị ảnh hưởng nặng nề, chị Trần Mai Anh và team Human Act Prize vẫn duy trì liên lạc thường xuyên, kịp thời kết nối thêm phương tiện và nhu yếu phẩm, tiếp thêm nguồn lực để những chuyến cứu hộ được duy trì trong bối cảnh thiên tai ngày càng khắc nghiệt.

Chia sẻ về sự đồng hành này, anh Nhâm Quang Văn - Tổng đội trưởng Đội cứu hộ cứu nạn 116 xúc động cho biết: "Nhờ sự uy tín và tận tâm của chị Mai Anh (Nhà báo Trần Mai Anh, Giám khảo của giải thưởng Human Act Prize - PV) chúng tôi nhận được 1,5 tỷ đồng lần thứ nhất, rồi thêm 800 triệu lần thứ hai. Đó không chỉ là con số, mà là niềm tin và tấm lòng gửi gắm vào Đội. Chị chính là điểm tựa để anh em bước vào những nhiệm vụ khó khăn nhất".

Từ điểm tựa ấy, những ca nô tiếp tục lao vào dòng nước xiết, những bàn tay nối tiếp những bàn tay, và "Một vòng tay ấm" dần hình thành - không phải như một chiến dịch mang tính biểu trưng, càng không phải hoạt động của bất kỳ cá nhân hay hội nhóm nào - mà là cách cả cộng đồng đứng bên nhau trong những thời khắc khó khăn nhất. Như chị Mai Anh từng chia sẻ: "Khi bão lũ xảy ra, người dân bị đói, bị lạnh, họ cần một vòng tay ấm cả về nghĩa đen lẫn bóng. Vòng tay ấy nhỏ thì một vài người, nhưng khi lớn dần có thể kết nối thêm nhiều người cùng chung tay".

Dưới đây là cuộc trò chuyện với anh Nhâm Quang Văn, Tổng đội trưởng Đội cứu hộ cứu nạn 116, về hành trình cứu hộ giữa tâm lũ, về những ký ức không thể quên, và về niềm tin giản dị nhưng bền bỉ: Mỗi việc tốt được làm ra, đồng nghĩa với một điều xấu bị đẩy lùi.

- Trong đợt bão lũ miền Trung vừa qua, đâu là khoảnh khắc khiến anh và các thành viên Đội 116 ám ảnh hoặc day dứt nhất, dù đã tham gia rất nhiều chuyến cứu hộ suốt nhiều năm?

Trong thời điểm bão lũ miền Trung vừa rồi, Đội cứu hộ cứu nạn 116 tham gia từ ngày 19/11. Sau khi di chuyển 29 tiếng vào đến nơi, khoảnh khắc ám ảnh nhất với chúng tôi là khi vào đó, gặp những thi thể nạn nhân nằm ở trong nhà nhưng không có người thân, không có người nhận cũng như không có ai chôn cất họ, đội đã tự bàn với nhau đi mua áo quan, mua quần áo rồi tự tay tắm rửa, tự tay đào huyệt để chôn cất những thi thể đó. Bản thân Đội 116 từ xưa đến nay không làm chuyện đó bao giờ, chỉ có đưa người từ lòng sông lên và cứu người sống từ dưới nước lên chứ không bao giờ chôn người. Đây là lần đầu tiên đội làm công việc như thế.

- Giữa những ngày miền Trung oằn mình trong mưa lũ, cơ duyên nào đã đưa anh cùng Đội 116 gặp gỡ, kết nối với chị Trần Mai Anh và team Human Act Prize để cùng triển khai chiến dịch "Một vòng tay ấm"?

Trước hết, chúng tôi xin chân thành cảm ơn chương trình Human Act Prize, cảm ơn chị Trần Mai Anh cùng các mạnh thường quân đã hỗ trợ cho Đội 116 trong thời gian vừa qua. Trong quá trình di chuyển vào Phú Yên, Đội 116 gặp khó khăn do thiếu trang thiết bị. Khi nắm được tình hình, chị Mai Anh đã theo dõi sát hành trình và kịp thời đứng ra kêu gọi hỗ trợ, bổ sung ca nô, trang thiết bị cùng lương thực, quân tư trang để phục vụ công tác cứu trợ bà con vùng lũ.

Đối với công tác cứu trợ lũ lụt, việc đầu tiên Đội thực hiện là đưa người ở vùng bị ngập đến nơi an toàn, sau đó mới hỗ trợ các đoàn đưa lương thực vào vùng bị cô lập cho bà con. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, không có sự ưu tiên cho người quen hay người nhà thành viên, Đội đi đến đâu cứu người đến đó, lần lượt và đảm bảo không bỏ sót một ai ở vùng không an toàn. Tất cả các thành viên đều linh hoạt và dũng cảm, không màng đến nguy hiểm, tính mạng, lao vào dòng lũ để cứu - giúp bà con.

- Từ trải nghiệm thực tế ấy, điều gì khiến anh tin rằng khi lòng tốt và sự tử tế gặp nhau đúng thời điểm và cùng hướng về một mục tiêu, sức mạnh của sự sẻ chia sẽ lớn hơn rất nhiều so với từng nỗ lực riêng lẻ?

Quả thực, nếu chỉ một mình chúng tôi làm thì sự lan tỏa sẽ không được mạnh, không được nhiều. Nhưng khi kết hợp được thêm với các mạnh thường quân, đội ngũ phóng viên báo chí, truyền hình thì thông tin sẽ được lan tỏa rộng rãi hơn. Từ đó chúng tôi sẽ cứu được nhiều người hơn.

- Đối diện với thiên tai cùng những nỗi đau, mất mát quá lớn, điều gì đã trở thành động lực để anh và các thành viên đội 116 giữ vững tinh thần, kiên trì theo đuổi hành trình cứu hộ, cứu trợ đầy gian nan ấy?

Bản thân tôi là người bị đuối nước và hiểu cảm giác được cứu thoát khỏi dòng nước là như thế nào. Tiếp đó là các thành viên trong đội cũng có những người thân, bà con của họ từng bị đuối nước. Mùa mưa lũ năm 2020, trực tiếp vào miền Trung để giúp đỡ bà con nên tôi rất hiểu cảm giác của một người đang trong vùng nước ngập cần đến đơn vị cứu hộ như thế nào. Từ đó anh em trong đội đã tức tốc lên đường khi cơn bão số 14 đổ ập vào Phú Yên. Nơi nào cần, chúng tôi luôn sẵn sàng giúp đỡ bà con.

- Sau chiến dịch cứu trợ miền Trung, anh mong muốn tinh thần của "Một vòng tay ấm" sẽ tiếp tục được lan tỏa như thế nào trong cộng đồng?

Một mình đội chúng tôi thì sẽ không thể làm được gì nhiều. Vì vậy chúng tôi mong muốn sẽ có nhiều hơn những cánh tay cùng chung sức với Đội 116, để chúng ta cùng nhau hỗ trợ bà con trong lúc nguy nan. Năm 2025 là một năm quá nhiều thiên tai. Riêng Đội 116 đã đi hỗ trợ 7 tỉnh trong đợt mưa lũ vừa rồi. Sau đó anh em chúng tôi tiếp tục vào Lâm Đồng hỗ trợ vụ sạt lở đất.

- Là đội trưởng của Dự án lọt vào vòng chung kết của giải thưởng Human Act Prize, điều gì khiến anh cảm thấy tự hào nhất ở dự án của mình?

Có mặt tại đêm Gala của Human Act Prize lần này, chúng tôi rất vinh dự và tự hào. Tham dự giải thưởng, được nhiều người biết đến và hỗ trợ chúng tôi nhiều hơn. Đội 116 nhận thấy rằng chúng tôi cần phát triển, mở rộng và chuyên nghiệp hơn nữa; củng cố lực lượng và phát triển mô hình này tới nhiều tỉnh thành trên cả nước, trước mắt là các tỉnh miền Trung.

Đến với Human Act Prize, chúng tôi chỉ muốn lan tỏa tinh thần của Đội 116, đó là "vì nhân dân phục vụ" và "không để ai bị bỏ lại phía sau". Chúng tôi luôn muốn giúp đỡ được nhiều người dân hơn nữa. Điều quan trọng nhất là Đội 116 luôn giữ vững tinh thần "Làm việc, cống hiến vì cộng đồng".

- Nếu được gửi một thông điệp ngắn từ những việc làm thầm lặng ấy, anh muốn nhắn nhủ điều gì?

Hãy giống như chúng tôi, các bạn - ai cũng có thể làm được việc tốt. Chúng ta sống chỉ một lần, hãy làm những việc ý nghĩa, những việc giúp ích cho đời. Mỗi việc tốt chúng ta làm được, đồng nghĩa với một việc xấu sẽ bị đẩy lùi.

- Xin cảm ơn anh về cuộc trò chuyện này!

Hạng mục Dự án Truyền cảm hứng tôn vinh những sáng kiến có khả năng lan tỏa mạnh mẽ, dễ nhân rộng và tạo ra cảm hứng và bài học kinh nghiệm thiết thực cho các mô hình cộng đồng tương tự. • Tình người trong cơn sóng - ĐỘI CỨU HỘ CỨU NẠN 116 - Trên 1.000 nạn nhân được tìm thấy và đưa về với gia đình. - Trên 1.100 gia đình được hỗ trợ tìm kiếm người thân. - Trên 2.000 học viên được dạy bơi và kỹ năng sinh tồn miễn phí. - Hơn 500 thành viên, cộng tác viên. - Hơn 4 tỉnh được hỗ trợ cứu trợ lũ lụt mỗi năm.

“Kiên trì phụng sự” là tinh thần cốt lõi của Human Act Prize 2025 – nơi tôn vinh những con người, dự án đã vượt qua giới hạn về nguồn lực, thời gian và niềm tin để nuôi dưỡng các sáng kiến vì cộng đồng. Human Act Prize 2025 quy tụ các dự án phát triển bền vững, các sáng kiến đóng góp cho cộng đồng của nhiều doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân trong nước, như HEINEKEN Việt Nam, Miza, Bệnh viện mắt Quốc tế DND, Trung tâm Bảo tồn Động vật hoang dã tại Việt Nam, Quỹ Thiện Tâm, Quỹ Hy vọng, Đội cứu hộ cứu nạn 116, Good Neighbors International tại Việt Nam và nhiều đơn vị khác. Gala trao giải Human Act Prize 2025 diễn ra ngày 16/12 tại Nhà hát Hồ Gươm, Hà Nội để vinh danh các dự án, ý tưởng xuất sắc, những hành động vì cộng đồng đã và đang truyền cảm hứng cống hiến, kiên trì phụng sự vì một tương lai tốt đẹp hơn cho tất cả mọi người. Rất mong nhận được sự quan tâm và ủng hộ của cộng đồng! Website chính thức: https://humanactprize.org Fanpage: https://www.facebook.com/HumanActPrize

Theo Giáng Tiên