Nhà đầu tư cá nhân cần gì hơn một nền tảng giao dịch?
Dù thị trường chứng khoán liên tục lập những cột mốc mới về điểm số, không ít nhà đầu tư cá nhân vẫn gặp khó trong việc cải thiện hiệu quả danh mục.
Khi chỉ số đi lên nhưng lợi nhuận không tăng trưởng tương ứng, câu hỏi đặt ra là: vấn đề nằm ở việc lựa chọn cổ phiếu, hay ở cách tiếp cận đầu tư?
Không dễ "chiến thắng" thị trường
Năm 2025 ghi nhận đà tăng mạnh của VN-Index khi chỉ số liên tục thiết lập các mốc điểm mới. Tuy nhiên, diễn biến tích cực của thị trường chung lại không phản ánh tương xứng hiệu quả đầu tư của phần lớn nhà đầu tư cá nhân. Thống kê cho thấy, dù VN-Index vượt mốc 1.700 điểm, chỉ khoảng 47% cổ phiếu tăng giá so với đầu năm và chỉ hơn 18% cổ phiếu tăng vượt mức tăng của chỉ số. Đà tăng thiếu sự lan tỏa, nhiều cổ phiếu vốn hóa lớn vẫn giao dịch quanh vùng tương đương mốc 1.500 điểm.
Thực tế này tạo ra nghịch lý quen thuộc: thị trường thắng, nhưng tài khoản không thắng. Khi chỉ số đi lên mà lợi nhuận không cải thiện, vấn đề không chỉ nằm ở việc chọn cổ phiếu, mà nằm ở cách tiếp cận đầu tư và quản lý rủi ro.
Anh Ngọc, một nhà đầu tư cá nhân tại Hà Nội, đã quyết định dừng sử dụng dịch vụ copy trade trong năm nay. Năm 2024, mô hình này từng mang lại hiệu quả khi danh mục của "leader" tập trung vào nhóm cổ phiếu công nghệ. Tuy nhiên, khi tỷ trọng ngày càng dồn vào một nhóm ngành, rủi ro cũng tăng theo. Bước sang năm 2025, danh mục kém hiệu quả trong khi chi phí dịch vụ gia tăng. "Copy trade giúp tiết kiệm thời gian, nhưng tôi không đủ chủ động để kiểm soát rủi ro khi thị trường thay đổi", anh chia sẻ.
Câu chuyện này không cá biệt. Với nhiều nhà đầu tư cá nhân, việc tự quản lý danh mục ngày càng khó, đặc biệt khi thị trường bước vào giai đoạn phân hóa mạnh.
Theo khảo sát do Công ty Cổ phần Quản lý quỹ Thiên Việt thực hiện năm 2025 với gần 600 nhà đầu tư tại 5 thành phố lớn, có tới 77% người tham gia cho biết gặp khó khăn khi tự quản lý tài sản. Hai trở ngại lớn nhất là yếu tố cảm xúc và thiếu kiến thức, thông tin để ra quyết định kịp thời.
Ông Trần Vinh Quang, Tổng giám đốc TVAM, cho biết tại các thị trường châu Á, trong đó có Việt Nam, tỷ lệ nhà đầu tư tự quản lý tài sản cao hơn đáng kể so với phương Tây. Tuy nhiên, xác suất thành công của tài khoản cá nhân lại rất thấp, thường dưới 10%, thậm chí dưới 5% nếu xét trong chu kỳ đầu tư kéo dài hơn 5 năm.
"Rủi ro lớn nhất của tự đầu tư là ra quyết định theo tin đồn và tâm lý đám đông. Trong thực tế, nhà đầu tư thường giữ lỗ rất lâu nhưng lại chốt lời quá nhanh. Về mặt tâm lý, một đồng lỗ luôn gây cảm giác đau đớn hơn một đồng lời", ông Quang phân tích.
Khi thị trường biến động, những quyết định như cắt lỗ, gia tăng tỷ trọng hay sử dụng đòn bẩy đòi hỏi kinh nghiệm, kỷ luật và góc nhìn tổng thể. Đây là những yếu tố không dễ với phần lớn nhà đầu tư cá nhân, nhất là khi phải tự xử lý lượng lớn thông tin trong thời gian ngắn.
Theo ông Quang, quản lý tài sản cá nhân giống như một "bàn cờ" dài hạn. Mỗi loại tài sản là một quân cờ với vai trò, thời hạn và mức độ rủi ro khác nhau. Chứng khoán chỉ là một phần trong tổng thể đó. Mục tiêu không phải là tối đa hóa lợi nhuận từng giao dịch, mà là tối ưu thế trận chung trong dài hạn.
Trợ lực từ các công cụ số
Theo dự báo của McKinsey, quy mô tài sản tài chính cá nhân tại Việt Nam có thể đạt 110–130 tỷ USD vào năm 2027, với tốc độ tăng trưởng thuộc nhóm cao nhất ASEAN. Tuy nhiên, dịch vụ quản lý tài sản hiện vẫn chưa phát triển tương xứng với quy mô và nhu cầu ngày càng đa dạng của thị trường.
Việt Nam đang có nhiều nét tương đồng với Trung Quốc giai đoạn đầu những năm 2000. Lợi thế của "người đi sau" nằm ở thời điểm công nghệ lõi đã phát triển vượt bậc, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo. Điều này cho phép các công cụ số tham gia sâu hơn vào quản lý tài sản, từ theo dõi, phân tích đến hỗ trợ ra quyết định.
Song hành với chiến lược chuyển đổi số của Công ty Cổ phần Chứng khoán Thiên Việt trong gần ba năm qua, nền tảng quản lý tài sản eWealth được phát triển dựa trên khoa học dữ liệu, thuật toán định lượng, trí tuệ nhân tạo và kinh nghiệm tư vấn, quản lý đầu tư tích lũy gần 20 năm của TVS và TVAM.
Nền tảng quản lý tài sản eWealth. nguồn: TVAM
Với eWealth, nhà đầu tư có thể bắt đầu từ việc theo dõi thị trường và giao dịch, sau đó tiếp cận các công cụ tư vấn tự động kết hợp với góc nhìn chuyên sâu của đội ngũ chuyên gia. Khi phù hợp, nhà đầu tư có thể lựa chọn các dịch vụ ủy thác quản lý tài sản, bao gồm ủy thác cho chuyên gia quản lý danh mục hoặc các chiến thuật định lượng vận hành bằng thuật toán.
Một điểm đáng chú ý là triết lý "chỉ thu phí khi khách hàng có lãi". Phí quản lý được tính trên tổng lợi nhuận và không ràng buộc thời gian dài như các quỹ đóng truyền thống. Cách tiếp cận này giúp đồng nhất lợi ích giữa đơn vị quản lý và nhà đầu tư trong dài hạn.
Theo ông Ngô Nhật Minh, Phó Tổng giám đốc TVS và trưởng dự án phát triển eWealth, nền tảng này được xây dựng dựa trên tư duy của các chuyên gia tài chính, không đơn thuần là một sản phẩm công nghệ. Việc lấy khách hàng làm trung tâm giúp eWealth giải quyết những hạn chế tồn tại lâu nay trong mảng dịch vụ quản lý tài sản.
Khác với các mô hình copy trade phổ biến, eWealth đặt trọng tâm vào kiểm soát rủi ro. Thay vì mô phỏng danh mục của một tài khoản đơn lẻ, mọi chiến lược ủy thác đều phải thông qua hội đồng đầu tư, đóng vai trò như một lớp lọc trung lập.
Trong thời gian tới, nền tảng này sẽ tiếp tục cập nhật và mở rộng tính năng. Các câu hỏi kỹ thuật sẽ được tự động hóa. Những quyết định chiến lược như hoạch định tài sản dài hạn vẫn cần sự tham gia trực tiếp của chuyên gia.
"Có những kế hoạch tài chính chỉ cần làm đúng một lần trong 10 năm, nhưng có thể thay đổi toàn bộ cách một cá nhân vận hành tài sản trong suốt phần đời còn lại. Đó là lúc vai trò của chuyên gia trở nên không thể thay thế", ông Minh nhấn mạnh.
