Nguy cơ thủ tướng Nhật phải từ chức sớm
Tỷ lệ ủng hộ dành cho Thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo giảm xuống thấp đến mức có thể khiến nhiệm kỳ lãnh đạo của ông phải kết thúc sớm, dù tình trạng khẩn cấp được dỡ bỏ từ ngày 25/5 khi tốc độ lây nhiễm của COVID-19 chậm lại.
Tỷ lệ ủng hộ ông Abe xuống dưới 30% có thể làm giảm uy tín của Thủ tướng Abe trong đảng Dân chủ Tự do và đang làm dấy lên tin đồn ông có thể từ chức trước khi kết thúc nhiệm kỳ vào tháng 9/2021.
Cách phản ứng của chính phủ trước đại dịch bị phe chỉ trích đánh giá là vụng về, khiến tỷ lệ ủng hộ dành cho ông Abe lao dốc. Tình hình càng tồi tệ hơn sau vụ giữ trưởng công tố viên Tokyo tiếp tục làm việc sau tuổi nghỉ hưu và thúc đẩy dự luật nhằm kéo dài tuổi nghỉ hưu của công tố viên. Bước đi này bị phe phản đối chỉ trích là sẽ làm xói mòn tính độc lập của hệ thống tư pháp. Trưởng công tố viên Tokyo Hiromu Kurokawa từ chức hôm 21/5 sau khi thừa nhận đã chơi mạt chược ăn tiền trong lúc người dân có nghĩa vụ phải ở nhà khi tình trạng khẩn cấp đang được áp dụng ở Tokyo và một số địa phương khác.
Nhưng tác động của dự luật về tuổi nghỉ hưu và vụ bê bối của ông Kurokawa không nặng nề bằng chỉ trích về phản ứng của chính phủ đối với đại dịch COVID-19, Japan Times dẫn đánh giá của GS Harukata Takenaka, người chuyên nghiên cứu chính trị Nhật Bản tại Trường nghiên cứu chính sách sau đại học ở Tokyo. Chuyên gia này cho rằng nếu Thủ tướng Abe ban bố tình trạng khẩn cấp vì đại dịch sớm hơn và chương trình trợ cấp tiền cho người dân không trục trặc thì tỷ lệ ủng hộ dành cho ông không xuống thấp như thế.
Một cuộc khảo sát do báo Asahi thực hiện và công bố ngày 24/5 cho thấy tỷ lệ ủng hộ dành cho ông Abe chỉ còn 29%. Kết quả khảo sát do báo Mainichi công bố hôm 23/5 cho thấy ông Abe chỉ được 27% ủng hộ. Gần 70% số người tham gia khảo sát của Asahi nói rằng ông Abe có “trách nhiệm lớn” trong nỗ lực giữ ông Kurokawa tiếp tục làm việc. 57% người trả lời không ủng hộ cách Thủ tướng xử lý đại dịch COVID-19.
Một chương trình tốn kém nhằm phát 2 chiếc khẩu trang vải cho mỗi hộ gia đình cũng vấp phải nhiều phàn nàn về tình trạng khẩu trang bẩn. Ông Abe cũng phải từ bỏ kế hoạch trợ cấp 300.000 yen (gần 65 triệu đồng) cho mỗi gia đình chịu tác động nặng nề trong đại dịch và thay thế bằng chương trình hỗ trợ 100.000 yen cho mỗi công dân. Nhưng chương trình mới bị chỉ trích là rắc rối về kỹ thuật và thủ tục đăng ký.