'Ngôi sao' Huawei đang lụi tàn trên thị trường smartphone Trung Quốc

Tại một trong những vị trí hàng đầu ở Donlim Emperor Court, một trung tâm mua sắm mới xây sáng bóng ở thành phố Phật Sơn, miền nam Trung Quốc, là một cửa hàng Huawei rộng 160 mét vuông. Với những logo Huawei đồ sộ trang trí trên các bức tường, cửa hàng nhượng quyền này đã trở thành một sự hiện diện đáng trân trọng đến mức ban quản lý của trung tâm mua sắm đã đưa nó vào các tài liệu quảng cáo để thu hút các vị khách thuê tiềm năng.

Tuy nhiên, nơi đây giờ vô cùng hoang vắng, bên trong chỉ có một cây thông Noel nhỏ và một vài món đồ nội thất. Cửa đã bị khóa. Nó chỉ ra rằng cửa hàng đã đóng cửa vĩnh viễn ngay trước Tết Nguyên đán, chỉ 8 tháng sau khi mở cửa.

Việc đóng cửa nhanh chóng là một dấu hiệu của những rắc rối ngày càng tăng đối với Huawei, nhà sản xuất điện thoại thông minh hàng đầu của Trung Quốc. Tập đoàn có khả năng sản xuất hàng loạt thiết bị cầm tay đã bị hạn chế bởi các lệnh trừng phạt của Mỹ khi ngăn chặn quyền truy cập vào phần cứng, phần mềm và dịch vụ có nguồn gốc từ Mỹ. Gã khổng lồ viễn thông Trung Quốc dự kiến sản lượng smartphone của họ trong năm nay sẽ giảm 60%.

Sản lượng sụt giảm đáng kể đã giáng một đòn mạnh vào các nhà phân phối bán lẻ của Huawei. Eddie Cen, một giám đốc cho thuê tại trung tâm thương mại nói trên, cho biết chủ sở hữu của cửa hàng Huawei đã đóng cửa ở trên cho biết nguồn cung cho các thiết bị Huawei đã cạn kiệt. Theo Cen, nhà phân phối này đã vận hành tới 30 cửa hàng Huawei vào thời điểm đỉnh cao, nhưng đang đóng cửa ít nhất 9 cửa hàng trong số đó.

Vấn đề không chỉ diễn ra ở Phật Sơn. Trên khắp cả nước, các báo cáo về việc nguồn cung điện thoại thông minh Huawei đang giảm dần đã xuất hiện trong những tháng gần đây, khi các nhà bán lẻ dần chuyển sang bán các thương hiệu nội địa khác như Oppo, Vivo và Realme.

Huawei từ chối bình luận về bài báo này.

Trước khi tác động tồi tệ nhất từ các hạn chế của chính quyền Mỹ bắt đầu, các cửa hàng nhượng quyền mới của Huawei đã mọc lên như nấm trên khắp Trung Quốc.

Thương hiệu này đã được các nhà bán lẻ trong nước ưa chuộng một phần vì các mô hình của nó thường mang lại tỷ suất lợi nhuận cao hơn. Tony Zhang, một nhà cung cấp điện thoại ở Phật Sơn, cho biết một chiếc điện thoại Huawei mới có thể được bán với giá cao hơn 1.000 nhân dân tệ (tương đương 154 USD) so với giá gốc, hoặc gấp ba lần so với các thương hiệu điện thoại Trung Quốc khác.

Nhu cầu trong nước đối với điện thoại Huawei cũng tăng cao do tình cảm yêu nước được hun đúc trong bối cảnh căng thẳng Mỹ-Trung gia tăng. Đối với nhiều người tiêu dùng Trung Quốc, Huawei được coi là biểu tượng của niềm tự hào dân tộc. Mùa hè năm ngoái, công ty đã hạ bệ gã khổng lồ Samsung của Hàn Quốc để giành lấy tư cách là hãng bán điện thoại thông minh hàng đầu thế giới, với các lô hàng tăng trưởng ở Trung Quốc bù đắp cho sự sụt giảm lớn ở các khu vực khác trên thế giới.

Vào tháng 10 năm ngoái, Huawei cho biết số lượng "cửa hàng trải nghiệm bán lẻ" của họ ở Trung Quốc đã vượt qua con số 10.000. Và nó vẫn là thương hiệu điện thoại thông minh bán chạy nhất ở Trung Quốc vào tháng 12, theo công ty nghiên cứu Canalys.

Khi Huawei lần đầu tiên chịu lệnh trừng phạt của chính quyền Washington vào năm 2019, công ty ban đầu có thể sản xuất điện thoại thông minh bằng chất bán dẫn mà họ đã dự trữ từ các nhà cung cấp của Mỹ và tăng đơn đặt hàng từ công ty sản xuất chất bán dẫn Đài Loan. Tuy nhiên, các lệnh trừng phạt mở rộng vào năm ngoái đã cấm các nhà sản xuất chip nước ngoài sử dụng công nghệ của Mỹ được phép bán hàng cho Huawei mà không có sự chấp thuận của chính quyền Washington. Động thái này hầu như đã cắt Huawei khỏi hầu hết các nhà cung cấp chip toàn cầu.

"Mở một cửa hàng bán lẻ của Huawei vào năm 2020 là "một tính toán sai lầm lớn đối với nhiều người", ông Zhang cho biết.

Theo công ty nghiên cứu thị trường IDC, Huawei được dự báo sẽ chỉ có thể sản xuất 70 đến 80 triệu thiết bị cầm tay trong năm nay, giảm đáng kể so với con số 189 triệu chiếc mà hãng đã xuất xưởng vào năm ngoái. Theo Ethan Qi, một nhà phân tích tại Counterpoint Research, số lượng điện thoại xuất xưởng trong năm nay có thể giảm hơn nữa xuống chỉ còn 1/5 khối lượng so với năm 2020.

"Hầu hết các cửa hàng thực hiện đang hết hàng điện thoại Huawei", Qi cho biết. "Huawei đã phân loại các nhà phân phối của mình dựa trên hiệu suất của họ kể từ tháng 9 năm ngoái và giờ đây, ngay cả các cửa hàng lớn cũng bắt đầu gặp khó khăn, trong khi các cửa hàng nhỏ không có hàng tồn kho".

Tại Hoa Cường Bắc, một chợ điện tử ở trung tâm công nghệ Thâm Quyến, miền nam Trung Quốc và là trung tâm buôn bán điện thoại di động lớn nhất nước, không có cửa hàng nào có hàng tồn kho cho Mate X2, chiếc điện thoại có thể gập lại mà Huawei đã trình làng vào tháng trước

Một thương nhân giấu tên cho biết, một số người đang tìm kiếm các mẫu Huawei cao cấp như Mate X2, có giá chính thức là 17.999 nhân dân tệ, vì độ hiếm của chúng. "Sẽ có ít người mua chiếc điện thoại có thể gập lại này để sử dụng hàng ngày, nhưng mọi người sẽ mua nó như một món quà. Giá đã tăng lên hơn 24.000 nhân dân tệ ", người này cho biết.

Ngay cả những sản phẩm phổ thông hơn, chẳng hạn như Mate 40 Pro, điện thoại thông minh 5G hàng đầu của Huawei ra mắt tại Trung Quốc vào tháng 12, cũng đang trong tình trạng hết hàng. "Đối với Mate 40 Pro màu vàng, cửa hàng của tôi có thể chỉ còn một hoặc hai chiếc," một nhà bán lẻ cho biết.

Một số nhà phân phối của Huawei đã không thể tồn tại được trong thời kỳ suy thoái.

Một chủ doanh nghiệp tên Deng, người tự gọi mình là "anh Hai", đã ghi lại hành trình mở và đóng cửa một cửa hàng Huawei ở tỉnh Tứ Xuyên trong khoảng thời gian 9 tháng.

Trong một đoạn clip được đăng trên nền tảng Xigua Video vào tháng trước, đã thu về hơn 400.000 lượt xem, Deng nói rằng mặc dù anh đã "đặt cả trái tim và tâm hồn của mình" vào cửa hàng nhưng điều đó không ngăn được việc nó phá sản. Sự tuyệt vọng của anh hoàn toàn trái ngược với sự lạc quan khi mở cửa hàng vào tháng 5 năm ngoái. Trong các video đầu tiên của mình, Deng không ngừng nói một cách tràn đầy hy vọng về cuộc sống và công việc kinh doanh mới.

Theo Deng, nguồn cung thiết bị Huawei cho cửa hàng của anh bắt đầu giảm vào khoảng tháng 9. Có những đợt thường kéo dài hơn 10 ngày mà không có chuyến hàng nào. Anh dần trở nên thất vọng với những gì anh thấy, về cách Huawei quản lý nguồn cung cấp hàng một cách không rõ ràng. Anh than thở trong một số video rằng không biết khi nào mình sẽ nhận được điện thoại mới.

"Mỗi ngày tôi đều ước có trăng, sao và điện thoại Huawei," anh nói trong một video được đăng vào tháng 2, tháng mà anh đóng cửa cửa hàng của mình.

Deng cho biết anh đã mất 100.000 nhân dân tệ, khoảng 15.300 USD.

Dự trữ còn lại của Huawei về chip Kirin 9000, những chip được sử dụng trong các mẫu Huawei P40, vẫn có thể hỗ trợ hãng sản xuất một cách giới hạn các phiên bản P50 và Mate 50 sắp tới, theo một báo cáo gần đây từ Tencent News. Trong khi đó, hầu hết các mẫu điện thoại tầm trung và bình dân đã bị ngừng sản xuất.

Sự thiếu hụt này đã tạo ra một thị trường chợ đen cho các thiết bị cầm tay của Huawei. Ben Xu, một cư dân ở thành phố Quảng Châu, người đã hứa tặng nhân viên của mình điện thoại Huawei vào cuối năm ngoái, cho biết anh buộc phải trả thêm 500 nhân dân tệ cho mỗi chiếc anh mua.

Xu nói: "Không có cách nào bạn có thể nhận được điện thoại Huawei thông qua các kênh thông thường."

Mặc dù điện thoại Huawei vẫn được yêu thích bởi một số người hâm mộ trung thành nhất - model Mate X2 có thể gập lại đã được bán hết trong vòng một phút sau khi ra mắt trực tuyến - một số nhà phân tích cho rằng Huawei có thể sớm mất lợi thế trước các thương hiệu đối thủ.

"Oppo và Vivo đã có một chiến lược bán lẻ ngoại tuyến rất mạnh mẽ. Họ có thể sẽ là những người hưởng lợi lớn nhất trong hoàn cảnh hiện tại của Huawei. Realme cũng đang cho thấy động lực mạnh mẽ trong việc trở thành một người chơi quan trọng trên thị trường", chuyên gia Qi của Counterpoint cho biết.

Bảo Nam