Ngồi cả ngày gây hại lớn đến sức khỏe dù bạn tập luyện hàng ngày

Bạn có phải là một "active couch potato" (tạm dịch: khoai tây di động)? Làm bài trắc nghiệm gồm hai câu hỏi dưới đây để xem ngay nhé!

Bạn đã tập thể dục trong 30 phút hôm nay?

Bạn đã dành phần còn lại của ngày để nhìn chằm chằm vào máy tính hoặc điện thoại và sau đó ngồi trước tivi vào ban đêm?

Nếu bạn trả lời có cho cả hai câu hỏi, thì bạn là đối tượng được các nhà khoa học gọi là “một củ khoai tây di động”. Điều đó có nghĩa là, mặc dù cố gắng tập thể dục, bạn có thể có nguy cơ mắc nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau do ngồi lâu, theo một nghiên cứu mới về cách mọi người di chuyển - hoặc không di chuyển - trong suốt cả ngày.

Nghiên cứu được công bố vào tháng 7/2022 trên tạp chí Y học & Khoa học trong Thể thao & Tập thể dục với sự tham gia của hơn 3.700 nam giới và phụ nữ ở Phần Lan, cho thấy nhiều người tập thể dục nghiêm túc trong nửa giờ, nhưng sau đó ngồi gần như liên tục trong 10, 11 hoặc thậm chí 12 giờ mỗi ngày. Đây là những "củ khoai di động" trong nghiên cứu, và lượng đường trong máu, cholesterol cùng chất béo trong cơ thể của họ đều tăng cao.

Nhưng nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những người đàn ông và phụ nữ đứng dậy và di chuyển xung quanh thường xuyên hơn một chút, cho dù bằng cách đi bộ nhẹ nhàng hoặc tập thể dục nhiều hơn, về cơ bản sẽ khỏe mạnh hơn so với những người ngồi cả ngày trong phần lớn thời gian còn lại.

Vahid Farrahi, một nhà khoa học sau tiến sĩ tại Đại học Oulu và là tác giả chính của nghiên cứu mới, cho biết kết quả cho chúng ta biết rằng chỉ 30 phút mỗi ngày “có thể không đủ” để giảm bớt những mặt trái của việc ngồi lâu.

"Có nhiều bằng chứng cho thấy tập thể dục và nói chung là bất kỳ hình thức hoạt động thể chất nào đều tốt cho sức khỏe của chúng ta. Điều này là không thể phủ nhận", đồng tác giả nghiên cứu Sebastien Chastin, Tiến sĩ, giáo sư về hành vi sức khỏe tại Đại học Glasgow Caledonian cho biết. "Nhưng xã hội của chúng ta đang trở nên ít vận động hơn trong công việc, khi giải trí hoặc đi lại. Chúng ta ngày càng dành nhiều thời gian để ngồi hơn".

Nói cách khác, nếu chúng ta tập thể dục nhưng cũng ngồi trong suốt thời gian còn lại trong ngày, thì gần như chúng ta đã không tập luyện gì cả.

Tin tốt là một vài bước đơn giản sẽ bảo vệ chúng ta khỏi việc trở thành một "củ khoai tây di động".

Nguy cơ của việc ít vận động

Tổ chức Y tế Thế giới và các chuyên gia khuyên chúng ta nên tập thể dục vừa phải trong ít nhất 30 phút hầu hết các ngày trong tuần. Đi bộ nhanh được coi là bài tập thể dục vừa phải.

Bằng chứng khoa học có căn cứ cho thấy nửa giờ gắng sức này giúp cải thiện sức khỏe, tinh thần và tuổi thọ của chúng ta. Vấn đề là chúng ta sử dụng 23 tiếng rưỡi còn lại mỗi ngày như thế nào, Raija Korpelainen, giáo sư thể dục sức khỏe tại Đại học Oulu ở Phần Lan và đồng tác giả của cuốn nghiên cứu trên nhận định.

Trước đây, hầu hết các nghiên cứu đều kiểm tra việc ngồi và tập thể dục riêng biệt, và có xu hướng bỏ qua hoặc xem nhẹ các hoạt động nhẹ nhàng như mở hộp thư hoặc lấy một tách cà phê khác.

Vì vậy, đối với nghiên cứu trên, Korpelainen và các đồng tác giả của cô đã chuyển sang một kho dữ liệu lớn về hầu hết mọi trẻ em sinh ra ở miền Bắc Phần Lan từ nhiều thập kỷ trước. Khi chúng lớn lên, các nhà nghiên cứu đã theo dõi cuộc sống và sức khỏe của chúng và sau khi nhóm này trở thành người lớn, đã yêu cầu 3.702 người trong số đó đeo một thiết bị theo dõi hoạt động cấp khoa học trong ít nhất một tuần.

Các nhà nghiên cứu có thể thấy, trong khoảng thời gian sáu giây, cho dù ai đó đang ngồi, đi dạo nhẹ hay tập thể dục chính thức suốt cả ngày. Bởi vì các thiết bị theo dõi đang đo chuyển động, đứng được tính là không hoạt động, như ngồi. Với dữ liệu đó, họ đặc trưng cho mọi người, nói một cách thẳng thắn, bằng cách họ di chuyển.

Tập luyện 30 phút rồi ngồi cả ngày gây hại lớn cho sức khỏe

Những người thuộc nhóm "củ khoai di động", chiếm gần một phần ba trong nhóm, ngồi nhiều nhất, nằm dài hơn 10 giờ mỗi ngày. Họ đáp ứng các hướng dẫn tập thể dục được khuyến nghị - khoảng 30 phút mỗi ngày tập thể dục vừa phải. Nhưng sau đó, họ hiếm khi đứng dậy, tích lũy ít hơn 220 phút vận động nhẹ mỗi ngày.

Một nhóm khác cũng tập luyện trong 30 phút và ngồi trong nhiều giờ. Tuy nhiên, họ thường xuyên đứng lên và đi dạo. So với nhóm "củ khoai di động", họ dành nhiều thời gian hơn khoảng 40% - gần 90 phút mỗi ngày - trong thứ mà các nhà nghiên cứu gọi là “hoạt động nhẹ”.

Nhóm thứ ba đã ngồi, không bị gián đoạn, trong tối đa 10 giờ, nhưng cũng tích lũy được khoảng một giờ tập thể dục hầu hết các ngày.

Nhóm cuối cùng, được các nhà nghiên cứu mệnh danh là “những người vận động”, đã tập thể dục khoảng một giờ hầu hết các ngày, đồng thời vận động nhẹ nhàng nhiều hơn nhóm "khoai tây di động" khoảng hai giờ.

Khi các nhà nghiên cứu kiểm tra chéo các nhóm này với dữ liệu sức khỏe hiện tại của mọi người, "khoai tây di động" có khả năng kiểm soát lượng đường trong máu, tỷ lệ phần trăm mỡ cơ thể và lượng cholesterol kém nhất.

Các nhóm khác đều có kết quả tốt hơn và ở mức độ tương tự, với việc kiểm soát lượng đường trong máu và mức cholesterol tương đối được cải thiện. Chất béo cơ thể ít hơn khoảng 8% so với "khoai tây di động", ngay cả khi các nhà nghiên cứu kiểm soát thu nhập, hút thuốc, thói quen ngủ và các hoạt động khác các nhân tố.

Đừng chỉ ngồi, vận động thêm một chút cũng rất tốt rồi

Bài học rút ra từ nghiên cứu là ngoài việc tập luyện cường độ cao, chúng ta cần vận động nhẹ và thường xuyên. Dọn dẹp, đi cầu thang, đi dạo hành lang hoặc không nên nằm yên cũng là tốt lắm rồi. Điểm đáng chú ý trong nghiên cứu này liên quan đến khoảng 80 hoặc 90 phút hoạt động nhẹ, "nhưng bất kỳ chuyển động bổ sung nào cũng sẽ có lợi", Farrahi nói.

Thực hiện các bài tập nhẹ, chẳng hạn như squat, có thể cải thiện việc kiểm soát lượng đường trong máu và mức cholesterol (Ảnh: The Washington Post)

Bạn cũng có thể cố gắng tập thể dục nhiều hơn một chút. Trong nghiên cứu này, mọi người được hưởng lợi nếu họ tăng gấp đôi thời gian tập luyện lên tổng cộng 60 phút. Nhưng, một lần nữa, “hãy làm những gì bạn có thể”, Korpelainen nói. Cô ấy nói, chỉ cần thêm 10 hoặc 15 phút đi bộ hàng ngày sẽ có vấn đề, ngay cả khi bạn không tập thể dục được một giờ.

Matthew Buman, giáo sư tại Đại học bang Arizona ở Tempe, người nghiên cứu về chuyển động và sự trao đổi chất nhưng không phải là thành viên của nhóm nghiên cứu nêu trên cho biết: “Mục tiêu là ngồi ít hơn. Mỗi người chúng ta có thể quyết định cách tốt nhất để đạt được điều đó”.

Nguồn: The Washington Post, Health

Theo Tịnh Tâm