Nghiên cứu gây sốc: Người hay gặp ác mộng có nguy cơ tử vong trước 70 tuổi cao gấp 3 lần

29/07/2025 10:10 AM | Sống

Một nghiên cứu mới công bố cho thấy: những người thường xuyên gặp ác mộng có nguy cơ cao hơn bị suy giảm trí nhớ, thậm chí dẫn tới chứng mất trí.

Một bệnh nhân nữ chia sẻ, trong những năm tháng cuối đời, bà bắt đầu gặp ác mộng. Thỉnh thoảng, một cơn ác mộng lại tái diễn, cuối cùng đã cướp đi sinh mạng của bà. Trong cơn ác mộng đó, bà bị mắc kẹt trên một con tàu và không thể thoát ra được.

Có lần, khi đang ở với người chị gái của mình, bà bắt đầu lăn qua lăn lại trong phòng giữa đêm. Sau đó, bà cố gắng rời khỏi tàu. Một lần khác, khi đang ở với con trai, bà lại trèo lên nóc bồn cầu để rời khỏi căn phòng qua cửa sổ. Bà đã ngã ngửa ra sau, đập đầu xuống sàn và phải khâu nhiều mũi.
 
Theo một nghiên cứu năm 2024 của một nhóm nghiên cứu tại Đại học Boston ở tiểu bang Massachusetts, Hoa Kỳ, những cơn ác mộng của nữ bệnh nhân có thể liên quan đến bệnh Alzheimer. Nghiên cứu phát hiện ra rằng suy giảm nhận thức có mối tương quan với tần suất ác mộng cao hơn và tình trạng đau khổ ở người cao tuổi.

Tiến sĩ Abidemi Otaiku là nhà khoa học thần kinh tại Đại học Hoàng gia London.

 
Tuy nhiên, Tiến sĩ Abidemi Otaiku, một nhà khoa học thần kinh tại Đại học Hoàng gia London, cho biết ác mộng có thể là dấu hiệu của chứng mất trí nhớ sớm và thậm chí là tác nhân gây ra chứng bệnh này.
 
Phát hiện của ông cho thấy những cơn ác mộng thường xuyên hoặc dai dẳng có thể là một dấu hiệu dễ nhận biết của nguy cơ sa sút trí tuệ, một dấu hiệu có thể được phát hiện ngay trong thập kỷ đầu đời. Ông cho biết các yếu tố nguy cơ khác của sa sút trí tuệ, chẳng hạn như tiểu đường và tăng huyết áp, thường chỉ xuất hiện ở độ tuổi trung niên.
 
Nghiên cứu mới nhất của Otaiku đã đóng góp vào nhiều nghiên cứu trong lĩnh vực này. Ông phát hiện ra, những người thường xuyên gặp ác mộng khi còn nhỏ có nguy cơ tử vong trước 70 tuổi cao gấp ba lần so với những người hiếm khi gặp ác mộng.
 
Lý do là vì ác mộng góp phần gây ra tình trạng lão hóa toàn bộ cơ thể, không chỉ bệnh não và lão hóa não. Thủ phạm chính là hormone gây căng thẳng cortisol. Otaiku cho biết cortisol có tác động trực tiếp đến các cấu trúc não liên quan đến nhận thức và bệnh Alzheimer, chẳng hạn như hồi hải mã. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng cortisol có thể khiến hồi hải mã co lại, cuối cùng dẫn đến suy giảm trí nhớ.

 
Nhưng liệu chúng ta có cảm thấy căng thẳng khi ngủ không?
 
"Bộ não của chúng ta khi ngủ không thể phân biệt được giữa mơ và thực", Otaiku nói. "Do đó, khi chúng ta trải qua một viễn cảnh đáng sợ trong cơn ác mộng, não bộ sẽ phản ứng như thể nó đang thực sự xảy ra trong thế giới thực. Điều này có thể dẫn đến phản ứng căng thẳng mạnh mẽ, và do đó làm tăng đáng kể nồng độ cortisol".
 
Mơ thấy ác mộng không hẳn là xấu: nghiên cứu cho thấy giấc ngủ mơ rất cần thiết cho quá trình chữa lành cảm xúc.
 
Tiến sĩ Rosalind Cartwright quá cố, một nhà khoa học thần kinh tại Đại học Rush ở tiểu bang Illinois, Hoa Kỳ, người được mệnh danh là "Nữ hoàng của những giấc mơ", là người tiên phong trong việc thúc đẩy vai trò tích cực của giấc mơ đối với sức khỏe cảm xúc. Cô phát hiện ra rằng những người mắc chứng trầm cảm lâm sàng và rối loạn căng thẳng sau chấn thương. Những người mơ về những trải nghiệm cảm xúc khó khăn của mình thường vượt qua được những vấn đề sức khỏe tâm thần này.
 

 
Tuy nhiên, người bệnh có thể thực hiện một số biện pháp để giảm thiểu hoặc làm dịu cơn ác mộng của mình. Bắt đầu bằng việc đánh giá thói quen ngủ của bạn. Lịch trình ngủ đều đặn là thói quen tốt giúp giảm hiệu ứng phục hồi REM có thể dẫn đến những giấc mơ sống động hoặc lo lắng.
 
Ngoài ra, bạn cần ttrnh các chất kích thích như cà phê, đồ ăn cay, rượu,... trước khi đi ngủ. Ngoài ra, “một số loại thuốc và thực phẩm bổ sung như vitamin B và melatonin, nếu dùng quá gần giờ đi ngủ, có thể gây kích thích cơ thể và khiến bạn có những giấc mơ sống động và giàu cảm xúc hơn”, Chan nói.
 
Bạn ccug nên tránh xem phim kinh dị, đọc truyện kinh dị trước khi đi ngủ. Bởi điều này gây ra các rối loạn sức khỏe tâm thần.
 
Otaiku khuyên những người gặp phải những cơn ác mộng kinh hoàng đến mức ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống nên đến gặp chuyên gia trị liệu giấc ngủ. 
 
Các liệu pháp tâm lý như liệu pháp diễn tập hình ảnh (IRT) - "tiêu chuẩn vàng", Otaiku nói - có thể hữu ích. IRT bao gồm việc viết lại những giấc mơ đau buồn và thêm vào những kết thúc tích cực hoặc trung tính, sau đó diễn tập chúng. 
 
Chan giải thích rằng IRT đặc biệt hiệu quả với những người mắc chứng PTSD thường xuyên gặp ác mộng.
 
“Về cơ bản, nó cho phép họ viết lại kịch bản của cơn ác mộng lặp đi lặp lại đó để giảm cường độ và sự đau khổ đi kèm.”
 
Chan cung cấp CBT-i (liệu pháp hàhh vi nhận thức đối với chứng mất ngủ) và ACT-i (liệu pháp chấp nhận và cam kết đối với chứng mất ngủ) để giúp mọi người vượt qua những thách thức về giấc ngủ.
 
Otaiku cho biết, nghiên cứu mới thậm chí còn cho thấy các phương pháp điều trị tâm lý như CBT-i có thể làm giảm tần suất ác mộng và thậm chí có thể làm chậm quá trình lão hóa của chúng ta.
 
“Nó làm dấy lên khả năng rằng các phương pháp đơn giản và tiết kiệm chi phí để giảm ác mộng ở bất kỳ giai đoạn nào của cuộc đời có thể giúp làm chậm quá trình lão hóa và giảm nguy cơ mắc các bệnh về não liên quan đến tuổi tác, chẳng hạn như chứng mất trí nhớ, thậm chí là bệnh Parkinson".
Ứng Hà Chi
Theo SMCP 

Ứng Hà Chi

Cùng chuyên mục
XEM