Ngày 8/3 bắt đầu tiêm vắc-xin COVID-19

Theo dõi qua hồ sơ điện tử

Theo Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long, hiện nay việc tiếp cận vắc-xin có nhiều khó khăn, đòi hỏi một quá trình lâu dài do nhu cầu lớn, nguồn cung của thế giới hạn chế. Trong khi đó, nhiều nước sẵn sàng mua theo kỳ vọng, thậm chí đăng ký mua gấp nhiều lần nhu cầu thực tế. Ngay từ tháng 5/2020, Bộ Y tế bắt đầu đàm phán về vắc-xin. Tuy nhiên, ông Long nêu rõ, việc đảm bảo đủ ngay vắc-xin COVID-19 rất khó khăn. Đây là những vắc-xin mới phát triển, chưa có nghiên cứu đủ lâu để khẳng định chất lượng, hiệu quả bảo vệ; chỉ có hiệu lực bảo vệ từ 6 tháng đến 1 năm (theo báo cáo của nhà sản xuất, đánh giá kiểm nghiệm lâm sàng). “Vì vậy, song song với việc mua vắc-xin từ nước ngoài, chúng ta phải tập trung nghiên cứu, sản xuất, chủ động nguồn vắc-xin trong nước. Đây là chiến lược lâu dài”.

Bộ trưởng Bộ Y tế giải thích, theo các nghiên cứu, vắc-xin Pfizer đạt hiệu quả trên 90%, hiệu quả mũi 1, mũi 2 của vắc-xin AstraZeneca lần lượt 76% và 81%... Như vậy, vắc-xin không thể đảm bảo phòng dịch 100%, cần phải thực hiện nghiêm thông điệp “Vắc-xin + 5K”. Về việc tiếp cận vắc-xin qua COVAX Facility của Việt Nam, Bộ Y tế, Bộ Tài chính đăng ký và được phê duyệt, trở thành 1 trong 92 nước nằm trong danh sách các quốc gia được tài trợ vắc-xin giai đoạn đầu tiên. Cơ chế này do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) phối hợp Chương trình tiêm chủng mở rộng (GAVI), Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF), Liên minh Đổi mới ứng phó dịch bệnh (CEPI)… xúc tiến, để cung cấp vắc-xin một cách công bằng cho các quốc gia đang phát triển...

Hôm nay (6/3), Bộ Y tế sẽ tập huấn đối với tất cả các đơn vị tiêm chủng trên toàn quốc trong vấn đề tiếp nhận, sử dụng, xử lý tai biến sau tiêm… Ngày 8/3, những liều vắc-xin đầu tiên sẽ được tiêm trước hết tại 18 cơ sở đang điều trị bệnh nhân COVID-19, các vùng có dịch, các đối tượng theo Nghị quyết số 21/NQ-CP về mua và sử dụng vắc-xin phòng COVID-19… Những người đã tiêm chủng sẽ được quản lý, theo dõi bằng hồ sơ sức khỏe điện tử, có chứng nhận điện tử đã được tiêm vắc-xin…

Tập trung tăng tốc nghiên cứu vắc-xin

Phát biểu tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đánh giá cao nỗ lực của Bộ Y tế trong việc tiếp cận vắc-xin nước ngoài ngay từ rất sớm, đồng thời, thúc đẩy nghiên cứu, sản xuất vắc-xin ở trong nước. Theo Phó Thủ tướng, khi có vắc-xin ngừa COVID-19, Bộ Y tế tổ chức tiêm, đánh giá độ an toàn, hiệu lực, hiệu quả một cách tốt nhất. Đây là nhiệm vụ vô cùng khó khăn bởi 2 lý do chính. “Thứ nhất, trước đây, chúng ta tiêm chủng mở rộng, tiêm chủng cho trẻ em, một đợt chỉ mấy triệu liều mà cũng đã có lúc xảy ra sự cố, bây giờ chúng ta triển khai đến cuối năm nếu có vắc-xin phòng COVID-19 sẽ tiêm hàng chục triệu liều. Kể cả vắc-xin đã ổn định rồi cũng không tránh khỏi những sơ suất và những sơ suất đấy nếu không chuẩn bị kỹ sẽ biến thành sự cố lớn. Thứ hai, tất cả những loại vắc-xin trước đây tiêm ở Việt Nam đều là những vắc-xin được phát triển theo quy trình lúc bình thường với thời gian trung bình 7-8 năm, thậm chí có loại lên đến 12 năm. Trong khi đó, những vắc-xin ngừa COVID-19 được nghiên cứu, phát triển trong tình hình khẩn cấp, việc cấp giấy phép sử dụng ở Việt Nam cũng vậy. Do đó, chúng ta càng phải cảnh giác và chuẩn bị kỹ lưỡng hơn”, ông Đam nói.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Y tế từng bước tuyên truyền, vận động, giải thích cho nhân dân, và khi triển khai tiêm, phải bảo đảm an toàn ở mức cao nhất có thể, nếu có bất kỳ sự cố nào, dù nhỏ cũng phải bình tĩnh xử lý. Bên cạnh đó, phải thúc đẩy nhanh hơn nữa việc nghiên cứu, sản xuất vắc-xin trong nước.

Đến nay, Việt Nam có 3 ứng viên vắc-xin, 1 loại đã hoàn thành quá trình thử nghiệm trên người giai đoạn 1 cho kết quả tốt và đã tiến tới giai đoạn 2. Vắc-xin Nano Covax của công ty Nanogen đã hoàn thành giai đoạn 1 thử nghiệm trên người, bước sang giai đoạn 2 hôm 26/2 triển khai tại Hà Nội (tiêm ở Học viện Quân Y) và Long An (Viện Pasteur TPHCM phối hợp tiêm tại huyện Bến Lức) với tổng 560 tình nguyện viên độ tuổi từ 12-75. Đến nay, sau 1 tuần, 2 đơn vị này đã tiêm được 367 tình nguyện viên, trong đó Học viện Quân Y tiêm được 120 người, gồm 30 người trên 60 tuổi. Nhóm nghiên cứu chưa ghi nhận phản ứng bất thường từ các tình nguyện viên sau tiêm. Các tình nguyện viên sẽ được tiêm 2 mũi, mỗi mũi cách nhau 28 ngày.

Với vắc-xin COVIVAC do Viện Vắc-xin và sinh phẩm y tế (IVAC) sản xuất, từ sáng 5/3, tuyển tình nguyện viên tham gia tiêm thử nghiệm. Dự kiến trong nửa cuối tháng 3 này sẽ tiêm thử nghiệm mũi đầu tiên giai đoạn 1. Với loại vắc-xin còn lại, tới đây, Bộ Y tế sẽ khẩn trương thử nghiệm trên người. Việc nghiên cứu, phát triển, thử nghiệm vắc-xin trong nước phải tuân thủ tất cả các bước, chắc chắn, nhưng cố gắng nhanh nhất có thể.

Theo Phó Thủ tướng, trong chương trình tiêm chủng mở rộng đã có một số vắc-xin sản xuất trong nước rất tốt và nếu nghiên cứu, phát triển thành công vắc-xin ngừa COVID-19, Việt Nam sẽ chủ động được nguồn vắc-xin cho 100 triệu dân. Thông tin ban đầu cho thấy các vắc-xin ngừa COVID-19 chỉ sinh ra kháng thể trong một thời gian nhất định, có nghĩa nhiều khả năng hằng năm đều phải tiêm nhắc lại chứ không phải 1 đợt, hay 1 năm là xong. Đây cũng là cơ hội để năng lực nghiên cứu vắc-xin của Việt Nam bước lên một tầm mới, chuẩn bị ứng phó những dịch bệnh có thể xảy ra trong tương lai.

Hà Minh