Mất cân bằng trong phân phối vaccine COVID-19
Việc triển khai vaccine COVID-19 mang lại hy vọng kinh tế sớm phục hồi. Tuy nhiên, quá trình phân phối vaccine có thể bất cân bằng giữa các nước giàu và nghèo.
Nước Anh đã thực hiện tiêm những mũi vaccine đầu tiên cho người dân. Còn tại Mỹ, các liều vaccine cũng đang nằm trong phương án được phân phối sớm. Tuy nhiên đó là chuyện của các nước phát triển, những nước có nhiều tiền để đặt cược vào việc phát triển nhiều loại vaccine.
Theo Reuters, chỉ một vài loại vaccine trên thế giới hiện đang chứng minh được công hiệu và đưa ra thị trường được. Hai loại vaccine đang được quan tâm hiện nay là Pfizer và Moderna của Mỹ. Tuy nhiên hai loại này được hầu hết các nước giàu có đặt cọc tiền từ trước, nghĩa là họ sẽ được ưu tiên mua trước.
Trang tin của Mạng lưới Phát thanh Mỹ cho biết, không phải ứng viên vaccine nào cũng thành công, nên các nước giàu đã đặt tiền vào nhiều loại cùng lúc. Chiến lược đầu tư đề phòng kiểu này có hai mặt, mặt tốt là họ sẽ có nhiều lựa chọn hơn; mặt không tốt là làm chậm quá trình phân phối vaccine tới các nước nghèo hơn từ 3 - 4 năm.
Với điều kiện kinh tế dư giả, các nước giàu đặt tiền ở nhiều loại vaccine cùng lúc. Điều đó lại dẫn tới một kết quả là có thể họ thừa vaccine cần dùng, trong khi các nước khác lại khó tiếp cận.
Nhật báo phố Wall cho rằng phân phối vaccine không đều sẽ dẫn tới việc kinh tế toàn cầu khó hồi phục đồng đều. (Ảnh minh họa: AP)
Tờ Bưu điện Washington cho biết các nước như Canada hay Anh thậm chí còn đặt tiền mua số liều vaccine tiềm năng nhiều hơn toàn bộ dân số của họ. Liên minh châu Âu (EU) cũng đặt cả trăm triệu liều. Các nước phát triển đang chiếm trọn nguồn cung vaccine trước khi Covax có thể tiếp cận. Covax là một sáng kiến do 150 nước cùng tham gia để đảm bảo cung cấp 2 tỷ liều vaccine đồng đều tới các nước vào cuối sang năm.
Nhật báo phố Wall cho rằng phân phối vaccine không đều sẽ dẫn tới việc kinh tế toàn cầu khó hồi phục đồng đều. GDP toàn cầu đang để mất 3,4 ngàn tỷ USD mỗi năm. Nếu các nước lớn có vaccine thì tỷ lệ này giảm xuống còn 1,2 ngàn tỷ, nhưng nếu triển khai rộng hơn, chỉ vài nước nghèo tiếp cận muộn, thì con số này giảm xuống 152 tỷ USD. Về cơ bản, vaccine càng được phân phối rộng, các nước giàu càng được hưởng lợi. Vì đó là những nền kinh tế lớn và mở hơn.
Trước khi những liều vaccine sớm này tới được tay người dân của các nước ít có "điều kiện" hơn, theo các chuyên gia, cách tốt nhất vẫn là tăng cường phòng, chống dịch. Việc kiểm soát dịch tốt sẽ giúp các nước đang phát triển rút ngắn được khoảng cách tăng trưởng với các nước tiếp cận được vaccine sớm.
