Mạnh Vãn Chu có hộ chiếu công vụ đặc biệt: Lộ quan hệ "mờ ám" giữa Huawei và chính phủ TQ?
Cựu Đại sứ Canada tại Trung Quốc Guy Saint-Jacques cho hay, sở hữu một trong những cuốn hộ chiếu này là một biểu tượng thanh thế ở Trung Quốc.
Phát hiện mới đây về cuốn hộ chiếu đặc biệt của Giám đốc tài chính Huawei Mạnh Vãn Chu đã đặt ra thêm nhiều câu hỏi về mối quan hệ giữa "người khổng lồ công nghệ" và chính phủ Trung Quốc.
Hồi đầu tháng 12, bà Mạnh Vãn Chu bị bắt ở Canada theo yêu cầu của phía Mỹ vì bị tình nghi vi phạm lệnh cấm vận của Mỹ nhằm vào Iran. Trong các buổi điều trần, các công tố viên chỉ ra rằng bà Mạnh sở hữu ít nhất 7 hộ chiếu - 4 từ Trung Quốc và 3 từ Hong Kong.
Tuy nhiên, theo tờ Star Vancouver (Canada), bà Mạnh còn sở hữu một cuốn hộ chiếu khác.
Tờ này cho biết, Cơ quan Đăng ký Kinh doanh Hong Kong đã xác nhận rằng bà Mạnh còn có 1 cuốn hộ chiếu công vụ đặc biệt do chính phủ Trung Quốc cấp và cuốn hộ chiếu này đã được bà Mạnh sử dụng để đăng ký cho chi nhánh của Huawei ở Hong Kong năm 2004.
Với số hộ chiếu bắt đầu bằng ký tự "P", cuốn hộ chiếu nói trên không được đề cập trong tài liệu của phiên tòa hồi tháng 12. Điều này cho thấy, có nhiều khả năng bà Mạnh sở hữu nhiều hộ chiếu khác ngoài những hộ chiếu được liệt kê tại các phiên điều trần.
Theo Bộ Ngoại giao Trung Quốc, hộ chiếu công vụ chủ yếu được cấp cho những người có liên quan mật thiết tới chính phủ, như "các quan chức dưới cấp phó giám đốc các phòng ban, nhân sự các cơ quan nhà nước, các tập đoàn do nhà nước sở hữu và các cơ quan tài chính mà Nhà nước có cổ phần".
Đây là một loại khác so với hộ chiếu ngoại giao được cấp cho các đại diện ngoại giao chính thức. Trong một số trường hợp, các hộ chiếu này còn được cấp cho các nhân vật từ các công ty tư nhân.
Xét trong bối cảnh rắc rối của Huawei bắt nguồn từ mối quan hệ thân cận với chính phủ Trung Quốc, cũng như những lo ngại rằng công ty sẽ không thể khước từ đề nghị chia sẻ dữ liệu với chính phủ thì chuyện CFO của Huawei có một cuốn hộ chiếu đặc biệt như vậy sẽ càng làm nảy sinh thêm nhiều câu hỏi.
Trong một thông cáo, Huawei khẳng định rằng hộ chiếu công vụ của bà Mạnh không còn hiệu lực: "Chúng tôi bác bỏ bất cứ quan điểm nào cho rằng việc có những cuốn hộ chiếu như vậy đồng nghĩa với việc các giám đốc làm việc cho chính phủ Trung Quốc. Các hộ chiếu dùng để phục vụ mục đích thương mại".
Cựu Đại sứ Canada tại Trung Quốc Guy Saint-Jacques cho hay, sở hữu một trong những cuốn hộ chiếu này là một biểu tượng thanh thế ở Trung Quốc. Ngoài những thứ khác, "điều này đồng nghĩa với việc bạn có thể sử dụng lối đi đặc biệt ở sân bay", Saint-Jacques nói.
"Khi chúng tôi nhận được yêu cầu của các phái đoàn Trung Quốc tới Canada, tôi sẽ hỏi làm thế nào mà họ có cuốn hộ chiếu này, chứ không phải hộ chiếu thông thường. Tôi nghĩ đây là một phần của những hành động bí mật, là cách mà chính phủ Trung Quốc vận hành và thể hiện những mối quan hệ xung quanh người giữ hộ chiếu".
Việc bà Mạnh sở hữu nhiều hộ chiếu đóng một vai trò chủ chốt trong các phiên điều trần kéo dài sau khi bà bị bắt tại sân bay Vancouver ngày 1/12/2018.
