Loại cá được mệnh danh là "tứ quý ngư”, đứng đầu danh sách cá quý mà dân sành ăn săn lùng

Cá đé là một trong những loài cá biển quen thuộc với người Việt, đặc biệt phổ biến ở các tỉnh ven biển miền Trung và Nam Bộ. Không quá phô trương về hình thức nhưng cá đé lại được giới sành ăn đánh giá cao nhờ hương vị ngọt tự nhiên, thịt chắc và dễ chế biến. Trong ẩm thực dân gian, cá đé được xếp vào nhóm "tứ quý ngư" cùng với cá chim, cá thu và cá nụ, cách gọi dùng để chỉ 4 loại cá biển ngon, được đánh giá cao và rất được ưa chuộng.

Về đặc điểm, cá đé có thân dài, dẹt vừa phải, lớp da trơn bóng với màu xám bạc đặc trưng. Thịt cá trắng, ngọt thơm, thớ mịn, tuy nhiều xương dăm nhưng xương xếp theo hàng, không vụn nát nên rất dễ ăn. Khi còn tươi, cá đé gần như không có mùi tanh gắt, chỉ thoang thoảng mùi biển nhẹ. Đây cũng là lý do cá đé được nhiều bà nội trợ lựa chọn vì không mất quá nhiều thời gian sơ chế.

Theo kinh nghiệm của ngư dân, cá đé sinh sống chủ yếu ở vùng biển có độ sâu vừa phải, thường xuất hiện theo đàn. Mùa cá đé ngon nhất rơi vào khoảng đầu và giữa năm, khi thịt cá dày, béo vừa và ngọt đậm. Cá đánh bắt trong thời điểm này thường được thương lái thu mua nhanh, hiếm khi tồn hàng lâu tại chợ.

So với nhiều loại cá biển khác, cá đé có ưu điểm là dễ chế biến và phù hợp với nhiều kiểu nấu khác nhau. Cá có thể kho tiêu, kho tộ, nấu canh chua, hấp gừng hoặc chiên giòn đều ngon. Trong đó, cá đé kho là món ăn được nhiều gia đình yêu thích nhất. Thịt cá sau khi kho thấm gia vị, vẫn giữ được độ chắc, không bị bở, ăn cùng cơm nóng rất đưa cơm. Với những bữa ăn nhẹ nhàng, cá đé hấp hoặc nấu canh rau cũng đủ làm nổi bật vị ngọt tự nhiên của cá.

Không chỉ ngon miệng, cá đé còn được đánh giá cao về mặt dinh dưỡng. Thịt cá chứa lượng đạm vừa phải, ít chất béo xấu, giàu khoáng chất và các axit béo có lợi. Cá đé phù hợp với nhiều đối tượng, từ trẻ nhỏ, người lớn tuổi cho đến người đang ăn uống theo chế độ lành mạnh. Việc đưa cá đé vào thực đơn thường xuyên giúp bữa ăn gia đình phong phú hơn mà vẫn đảm bảo cân bằng dinh dưỡng.

Tùy theo mùa và kích cỡ, giá cá đé tươi ngoài chợ dao động khoảng 200.000 - 450.000 VNĐ/kg. Khi chọn mua cá đé, nên ưu tiên cá còn tươi, mắt trong, mang đỏ, thân cá săn chắc và có độ đàn hồi tốt. Cá tươi khi ấn tay vào sẽ nhanh chóng trở lại trạng thái ban đầu, không để lại vết lõm. Nếu mua cá đã cắt khúc, nên chú ý phần thịt không bị tái xám hay có mùi lạ. Cá đé tươi ngon thường không cần ướp quá nhiều gia vị, chỉ cần nêm nếm vừa phải là đã đủ ngon.

Ngày nay, dù thị trường hải sản ngày càng phong phú với đủ loại cá biển và cá nhập khẩu, cá đé vẫn giữ được chỗ đứng riêng trong ẩm thực Việt. Từ bữa cơm gia đình giản dị đến những bữa tiệc hải sản linh đình, cá đé vẫn xuất hiện đều đặn, âm thầm khẳng định vị thế của mình trong nhóm 4 loại cá biển ngon và được nhiều người ưa chuộng.

Tổng hợp

Theo Phác Thái Anh