Lo sợ dịch chồng dịch: Cúm A chưa tới đỉnh dịch, Hà Nội và TP.HCM lại ghi nhận hàng nghìn ca nhiễm bệnh trong 1 tuần

Cúm A chưa phải đỉnh dịch

Thông tin từ Bộ Y tế cho biết, tích lũy từ đầu năm 2025 đến nay, cả nước ghi nhận hơn 132.000 trường hợp mắc cúm mùa, trong đó có 3 trường hợp tử vong. So với cùng kỳ năm 2024 (267.401 ca mắc, 6 tử vong), số mắc giảm 54,8%, số tử vong giảm 3 trường hợp. Các chủng virus cúm lưu hành chủ yếu tại Việt Nam hiện nay là cúm A(H1N1), A/H3N2 và cúm B, chưa ghi nhận thay đổi về độc lực của virus.

Đặc biệt, trong những năm gần đây luôn ghi nhận khoảng 300.000 đến 500.000 trường hợp mắc bệnh viêm đường hô hấp cấp mỗi năm. Riêng năm 2025, số mắc giảm ở những tháng giữa năm và có xu hướng tăng trở lại trong 3 tháng gần đây với khoảng 8.500 - 11.000 trường hợp/tháng.

TS.BS Đỗ Thị Thúy Nga, Phó giám đốc Bệnh viện Nhi Hà Nội, khẳng định mức tăng này không phải bất thường nếu xét quy luật dịch tễ. Miền Bắc hàng năm đều ghi nhận số ca cúm tăng cao vào mùa đông - xuân.

"Năm nay, số trẻ mắc cúm có thể cao hơn năm trước nhưng vẫn phù hợp chu kỳ bệnh. Hiện tại, miền Bắc đã vào mùa đông nên việc ca bệnh tăng nhanh là bình thường. Đây cũng chưa phải thời điểm 'đỉnh dịch' và số ca có thể tiếp tục tăng trong thời gian tới", bác sĩ Nga nói trên Tri Thức News

Về thời điểm "đỉnh dịch", lãnh đạo Bệnh viện Nhi Hà Nội cho biết khó xác định chính xác vì phụ thuộc nhiều yếu tố kiểm soát dịch trong cộng đồng. Thông thường mùa cúm kéo dài đến hết mùa xuân trước khi giảm mạnh.

Dịch tay chân miệng tăng nhanh

Song song với cúm mùa, Hà Nội và TP.HCM đang chứng kiến số ca bệnh tay chân miệng tăng trở lại, đặc biệt tại TP.HCM, bất chấp cuối năm thường là giai đoạn dịch hạ nhiệt. Số ca mắc tại thành phố lớn nhất phía Nam đã tăng hơn 30 % so với trung bình bốn tuần trước, trong khi Hà Nội vẫn ghi nhận mức tăng so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố (CDC) Hà Nội, trong tuần vừa qua, thành phố ghi nhận 116 trường hợp mắc tay chân miệng tại 61 phường, xã. Trong đó, các địa bàn có số ca mắc cao gồm Từ Liêm 7 ca, Vật Lại 6 ca, Vĩnh Thanh, Đa Phúc, Khương Đình 5 ca, Hà Đông, Mê Linh, Tây Hồ, Yên Lãng 4 ca. Tuần vừa qua không ghi nhận ca không qua khỏi, giảm 11 ca so với tuần trước.

Cộng dồn từ đầu năm 2025 đến nay, Hà Nội đã ghi nhận 5.693 trường hợp tay chân miệng, không có ca tử vong. So với cùng kỳ năm 2024 (2.368 ca), số mắc năm nay đã tăng gần gấp đôi, với bệnh nhân phân bố tại 126 phường, xã. Trong tuần, không có ổ dịch nào được phát hiện, nhưng cộng dồn từ đầu năm, Hà Nội đã ghi nhận 70 ổ dịch tay chân miệng.

Tại TP.HCM, diễn biến cũng đang đáng lo ngại khi số ca mắc bệnh tay chân miệng tăng mạnh trong tuần qua. Thống kê từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) cho thấy trong tuần qua, thành phố ghi nhận 1.542 trường hợp mắc bệnh tay chân miệng, tăng 30,2 % so với trung bình của 4 tuần trước đó. Từ đầu năm 2025 đến hết tuần 46, tổng số ca tay chân miệng tại TP.HCM đã lên đến 31.000 ca.

Ba địa bàn có tỷ lệ mắc cao nhất trên 100.000 dân gồm Côn Đảo, Nhà Bè và Bình Tân. Đáng chú ý, số ca mắc đang gia tăng nhanh vào cuối năm, giai đoạn vốn được xem là thời điểm dịch thường hạ nhiệt theo quy luật dịch tễ hàng năm.

Cách chăm sóc trẻ mắc tay chân miệng tại nhà

Chăm sóc trẻ mắc tay chân miệng tại nhà đóng vai trò quan trọng trong hạn chế diễn tiến nặng. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách chăm trẻ từ Bệnh viện Nhi Trung ương. 

Cách ly và kiểm soát tình trạng sốt của trẻ

– Khi trẻ mắc Tay Chân Miệng, gia đình nên cho trẻ cách ly ở nhà trong 10-14 ngày đầu của bệnh. Đồng thời, gia đình cần báo ngay cho trường học, nhà trẻ hoặc cơ quan y tế gần nhất để có phương án vệ sinh các bề mặt, dụng cụ mà trẻ đã từng tiếp xúc, cũng như theo dõi sức khoẻ của các bé đã tiếp xúc với trẻ mắc bệnh.

– Nơi ở của trẻ cần thông thoáng, sạch sẽ, có ánh nắng mặt trời.

– Nếu trẻ sốt trên 38º5 độ, cha mẹ chườm ấm ở cổ, nách, bẹn kết hợp cho trẻ uống thuốc hạ sốt thành phần Paracetamol 10-15mg/kg cách 4-6 giờ/lần, 1 ngày không quá 4 lần. Nếu trẻ vẫn sốt cao liên tục thì cha mẹ dùng Ibuprofen 5-10mg/kg/lần xen kẽ với Paracetamol (Ibuprofen cần uống theo chỉ định của bác sĩ).

*** Lưu ý: Để tránh trẻ bị nhiễm lạnh dẫn đến viêm phổi, cha mẹ cần chú ý không làm ướt quần áo của trẻ khi chườm ấm.

– Cho trẻ uống dung dịch Oresol theo nhu cầu để đảm bảo cân bằng nước và điện giải (Oresol cần được pha đúng liều lượng in trên bao bì). 

Vệ sinh cơ thể, chăm sóc da đúng cách

– Vệ sinh răng miệng cho trẻ bằng dung dịch NaCl 0,9% hoặc pha nước ấm với muối (1 muỗng 5g muối pha với 240ml nước ấm).

• Với trẻ lớn có thể nuốt: cho trẻ tự xúc miệng
• Với trẻ nhỏ: dùng tay quấn gạc mềm vệ sinh răng, góc má, lưỡi nhẹ nhàng tránh làm tổn thương niêm mac miệng

– Bôi Glycerin borat, Zytee,…vào vết loét miệng 3 lần/ ngày, trước khi ăn 30p – 1h.

– Vệ sinh thân thể: tắm cho trẻ hàng ngày bằng xà phòng sát khuẩn hoặc nước sạch, sau khi tắm bôi Betadin 3% đề phòng nhiễm trùng da.

*** Cha mẹ cần chú ý tắm cho trẻ nhẹ nhàng, không kỳ cọ mạnh, không chọc vỡ hay đắp lá lên nốt phỏng.

– Cắt móng tay cho con để trẻ không gãi mạnh làm vỡ các nốt phỏng nước, gây nhiễm trùng.

Đảm bảo chế độ dinh dưỡng cho trẻ

• Nếu trẻ còn bú: tiếp tục cho ăn sữa mẹ (vắt sữa đổ thìa khi trẻ đau miệng không bú được).
• Trẻ lớn: cho trẻ ăn thức ăn lỏng, dễ tiêu như súp, cháo. Nên cho trẻ ăn làm nhiều bữa nhỏ.
• Không nên cho trẻ ăn đồ cay, nóng, cứng.

Theo dõi sát diễn biến bệnh của trẻ

Bệnh Tay Chân Miệng có nhiều biến chứng nguy hiểm và đặc biệt là diễn biến rất nhanh trong vòng vài giờ. Do đó, khi trẻ được điều trị bệnh tại nhà, ngoài việc chăm sóc và cho trẻ uống thuốc theo đúng hướng dẫn của bác sĩ thì cha mẹ cần theo dõi sát diễn biến bệnh của trẻ để kịp thời đưa trẻ đến cơ sở y tế, tránh hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra. 

Một số dấu hiệu cảnh báo bệnh trở nặng, cha mẹ cần chú ý:

• Sốt cao không đáp ứng với điều trị: Trẻ sốt trên 38,5 ⁰C kéo dài hơn 48 giờ và không đáp ứng với thuốc hạ sốt.
• Giật mình: đây là dấu hiệu của tình trạng nhiễm độc thần kinh. Cha mẹ chú ý quan sát xem tần suất giật mình có tăng theo thời gian hay không.
• Quấy khóc dai dẳng kéo dài: Trẻ có thể quấy khóc nhiều, quấy khóc cả đêm không ngủ (Trẻ cứ ngủ khoảng 15-20 phút lại dậy quấy khóc khoảng 15-20 phút rồi lại ngủ tiếp).
• Một số dấu hiệu khác: khó thở, nôn nhiều, nôn khan, khó nuốt, yếu chân tay, đi loạng choạng…

Các bác sĩ khuyến cáo: Nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, cha mẹ cần đưa trẻ đến ngay các cơ sở y tế để được xác định mức độ bệnh, đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, không nên tìm hiểu trên mạng rồi tự ý dùng thuốc, có thể khiến bệnh của trẻ nặng thêm.

Theo Nguyễn Phượng