Làn sóng di cư ra Hà Nội của nhân sự TP.HCM: Chuyện gì đang xảy ra?
Không còn là lựa chọn mang tính cá nhân đơn lẻ, dòng dịch chuyển này đang dần hình thành một “làn sóng” mới, phản ánh sự tái cấu trúc sâu sắc của nền kinh tế và thị trường việc làm trên cả nước.
Trong vòng 2–3 năm trở lại đây, thị trường lao động Việt Nam đang chứng kiến một chuyển động đáng chú ý: ngày càng nhiều nhân sự từng làm việc tại TP.HCM quyết định rời miền Nam để ra Hà Nội và các tỉnh phía Bắc. Không còn là lựa chọn mang tính cá nhân đơn lẻ, dòng dịch chuyển này đang dần hình thành một “làn sóng” mới, phản ánh sự tái cấu trúc sâu sắc của nền kinh tế và thị trường việc làm trên cả nước.
Khi miền Bắc trở thành “vùng trũng” thu hút nhân lực
Theo Tạp chí Tri thức, bà Nguyễn Thị Mỹ Hậu – chuyên gia nhân sự và cố vấn chiến lược doanh nghiệp – cho biết nguyên nhân cốt lõi của xu hướng này đến từ sự trỗi dậy mạnh mẽ của kinh tế phía Bắc. Dòng vốn FDI liên tục đổ vào các “thủ phủ” công nghiệp, cùng hạ tầng giao thông ngày càng hoàn thiện, đã tạo ra nhu cầu lớn về nhân sự chất lượng cao, đặc biệt ở nhóm quản lý cấp trung.
Trong khi đó, thị trường lao động TP.HCM sau nhiều năm tăng trưởng nóng đang dần trở nên chật chội, mức độ cạnh tranh gay gắt hơn nhưng dư địa mở rộng lại thu hẹp. Ngược lại, Hà Nội và các tỉnh vệ tinh như Bắc Ninh, Hải Phòng, Hưng Yên, Thái Nguyên… đang mở ra những “sân chơi” mới, nơi doanh nghiệp sẵn sàng đưa ra chế độ đãi ngộ hấp dẫn để chiêu mộ nhân tài từ phía Nam.
Yếu tố tài chính cũng là động lực quan trọng. Với nhiều người lao động, bài toán tối ưu hóa thu nhập – chi phí sinh hoạt tại miền Bắc, đặc biệt ở các địa phương quanh Hà Nội, cho phép họ tích lũy tốt hơn so với áp lực chi tiêu ngày càng đắt đỏ tại TP.HCM. Bên cạnh đó, môi trường sống có bốn mùa rõ rệt, nhịp sống bớt xô bồ và cơ hội trở thành “hạt nhân” tiên phong ở thị trường mới cũng hấp dẫn không ít nhân sự trẻ.
Ở chiều ngược lại, các doanh nghiệp phía Bắc đang chủ động “săn đầu người” từ TP.HCM. Chia sẻ với Tạp chí Tri thức, bà Đặng Thúy Hà - Giám đốc Khu vực miền Bắc, kiêm Cố vấn chiến lược doanh nghiệp tại Talentnet cho biết, nhiều công ty Việt Nam lẫn tập đoàn nước ngoài tại Hà Nội đang bước vào giai đoạn tái cấu trúc, chuyển đổi mô hình vận hành theo hướng tinh gọn và bền vững hơn. Điều này khiến họ đặc biệt ưu tiên những nhân sự có năng lực quản trị, chịu áp lực tốt và quen làm việc trong môi trường biến động nhanh – nhóm kỹ năng mà nhân sự TP.HCM thường nổi trội nhờ kinh nghiệm với các tập đoàn đa quốc gia và chuẩn vận hành quốc tế.
Thực tế ghi nhận, nhu cầu tuyển dụng tập trung mạnh ở các lĩnh vực công nghiệp – sản xuất, chế biến, xây dựng, bất động sản, nơi các dự án mới liên tục được triển khai. Đáng chú ý, nhiều ngân hàng miền Bắc sẵn sàng tuyển nhân sự trái ngành, đặc biệt từ khối FMCG, bởi nhóm này sở hữu tư duy thị trường linh hoạt và khả năng thích ứng cao.
Song song đó, các vị trí liên quan đến chuyển đổi số, tự động hóa, phân tích dữ liệu, tối ưu quy trình cũng được “săn đón” trong bối cảnh doanh nghiệp phía Bắc đẩy nhanh hiện đại hóa hệ thống vận hành.
Thị trường lao động đang đổi cấu trúc
Theo các chuyên gia, mức độ cạnh tranh trong việc thu hút nhân sự cấp trung – cấp cao từ TP.HCM về Hà Nội đang nóng lên bởi ba yếu tố. Thứ nhất, nhu cầu tái cấu trúc sau giai đoạn kinh tế khó khăn buộc doanh nghiệp phải tìm kiếm đội ngũ quản lý giàu kinh nghiệm. Thứ hai, ứng viên ngày càng thận trọng, ưu tiên doanh nghiệp có chiến lược rõ ràng, lộ trình phát triển ổn định và đãi ngộ đủ sức thuyết phục. Dù lương cơ bản tại Hà Nội thấp hơn TP.HCM khoảng 10%, nhiều doanh nghiệp phía Bắc đã phải điều chỉnh chính sách để giữ sức hút.
Thứ ba, sự phổ biến của mô hình làm việc từ xa khiến cạnh tranh nhân tài không còn giới hạn địa lý. Doanh nghiệp Hà Nội giờ đây không chỉ cạnh tranh với nhau mà còn phải “đấu” với các công ty trên toàn quốc, thậm chí cả nước ngoài.
Chia sẻ trên Tạp chí Tri thức, bà Linda Nguyễn - Chuyên gia tái cấu trúc hệ thống Nhân sự doanh nghiệp SMES nhận định làn sóng dịch chuyển này có thể tạo ra những thay đổi đáng kể trong cấu trúc thị trường lao động Việt Nam. Sự phát triển mạnh của các tập đoàn công nghệ phía Bắc như Vingroup, FPT, Viettel đang kéo theo dòng nhân lực từ TP.HCM và các tỉnh phía Nam ra Bắc, đặc biệt trong các ngành công nghệ, dịch vụ và dữ liệu.
Không chỉ thay đổi phân bổ lao động theo vùng, xu hướng này còn thúc đẩy chuyển dịch nghề nghiệp từ các ngành công nghiệp nặng sang công nghệ cao và dịch vụ, tạo ra một bước ngoặt quan trọng đối với thị trường lao động. Đồng thời, hệ sinh thái khởi nghiệp tại Hà Nội cũng được hưởng lợi khi có thêm lực lượng lao động chất lượng cao, giàu kinh nghiệm thực tiễn.
Người lao động cần chuẩn bị gì trước quyết định “ra Bắc”?
Các chuyên gia khuyến nghị, di chuyển vùng làm việc không nên là quyết định cảm tính. Người lao động cần xác định rõ mục tiêu nghề nghiệp, lựa chọn gắn bó ngắn hạn hay dài hạn để xây dựng lộ trình phù hợp. Bài toán tài chính, chi phí chuyển nhà, sinh hoạt, thậm chí rủi ro sức khỏe do thay đổi khí hậu cũng cần được tính toán kỹ.
Bên cạnh đó, việc tìm hiểu văn hóa, phong cách làm việc, dịch vụ y tế – giáo dục tại nơi ở mới là bước không thể thiếu để tránh “sốc văn hóa”. Với những người di chuyển cùng gia đình, sự chuẩn bị càng phải kỹ lưỡng và minh bạch trong trao đổi với doanh nghiệp về các chính sách hỗ trợ.
Theo dự báo, khi chênh lệch cơ hội việc làm và thu nhập giữa hai miền dần thu hẹp nhờ hạ tầng và công nghệ đồng bộ, dòng chảy nhân sự từ TP.HCM ra Hà Nội nhiều khả năng sẽ tiếp tục gia tăng. Từ một hiện tượng mới lạ, đây đang dần trở thành một vận động bình thường, linh hoạt của thị trường lao động quốc gia trong bối cảnh người lao động ngày càng ưu tiên sự ổn định và chất lượng sống bền vững.
