'Lạm phát' tổ dân phố
Ở TP Đà Nẵng có quận chỉ rộng hơn 9,4km2 nhưng có đến 1.278 tổ trưởng tổ dân phố. Trong khi phường ít nhất cũng có 71 tổ trưởng. Quá nhiều tổ dân phố dẫn đến manh mún, khó quản lý và tốn kém ngân sách. Từ hơn 5.800 tổ dân phố, thành phố này đang tính đến chuyện tinh giản xuống còn một nửa.
Gánh nặng cho ngân sách
Theo số liệu từ Sở Nội vụ Đà Nẵng, toàn thành phố có 5.870 tổ trưởng dân phố. Quận Hải Châu có số lượng đông nhất, 1.285 người. Các quận khác cũng khá đông, như Thanh Khê (1.278), Sơn Trà (1.034), Liên Chiểu (878), Cẩm Lệ (793). Huyện Hòa Vang có ít nhất với 119 người. Hiện trung bình mỗi tổ dân phố chỉ có khoảng 30 hộ dân. Các tổ trưởng được giới thiệu và do dân tín nhiệm bầu chọn. Ngoài chức năng quản lý, tổ trường dân phố được giao thu nộp các khoản thuế, phí ở khu vực theo quy định.
Quận Thanh Khê là địa phương có quá nhiều tổ trưởng tổ dân phố khi mà quận này diện tích chỉ 9,44km2 nhưng lại có tới 1.278 tổ trưởng. Đơn cử, phường An Khê có tới 203 tổ dân phố. Phường Chính Gián chỉ rộng 0,33km2 mà có tới 152 tổ dân phố.
Ông Lê Minh Trung, Bí thư Quận ủy Thanh Khê cho biết: Với diện tích và số lượng tổ trưởng tổ dân phố như vậy là quá nhiều, không hiệu quả vì phân tán và manh mún. Ngoài ra, việc quá nhiều tổ trưởng tổ dân phố đang gây khó khăn về mặt ngân sách cho địa phương. Do đó cần tinh giản đội ngũ này để giảm áp lực cho địa phương.
Theo quyết định của UBND TP Đà Nẵng, chức danh người hoạt động không chuyên trách dưới phường, gồm: Bí thư Chi bộ khu dân cư; Phó bí thư Chi bộ khu dân cư; Tổ trưởng Tổ dân phố; Trưởng ban Công tác mặt trận; Phó trưởng ban Công tác mặt trận (nơi Ban Công tác mặt trận có phạm vi hoạt động từ 3 tổ dân phố trở lên); Chi hội trưởng: Hội liên hiệp Phụ nữ, Hội Nông dân, Hội Cựu chiến binh và Bí thư chi đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh theo địa bàn Chi bộ Đảng.
Chức danh người hoạt động không chuyên trách dưới xã, gồm: Bí thư Chi bộ thôn; Phó bí thư Chi bộ thôn; Trưởng thôn; Phó trưởng thôn (mỗi thôn có 2 Phó trưởng thôn). Ngoài ra, đối với thôn có số lượng hộ gia đình nhiều thì bổ sung nhiều nhất là 4 Phó trưởng thôn để chia cụm thuận tiện sinh hoạt... Mức phụ cấp hằng tháng đối với Tổ trưởng Tổ dân phố, Trưởng ban Công tác Mặt trận là 0,50.
Phòng Nội vụ Thanh Khê cho biết, với việc hưởng phụ cấp ở hệ số 0,50 lương cơ bản, số lượng tổ dân phố nhiều như vậy, hằng năm số tiền ngân sách chi trả cho đội ngũ tổ trưởng dân phố rất lớn.
Cắt giảm hàng ngàn tổ trưởng tổ dân phố
Sở Nội vụ TP Đà Nẵng vừa trình bày dự thảo đề án về việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức và hoạt động tổ dân phố, thôn trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. Đây cũng là một trong những nội dung quan trọng trình kỳ họp thứ 3 HĐND TP Đà Nẵng dự kiến sẽ tổ chức vào đầu tháng 12 này.
Theo Sở Nội vụ TP Đà Nẵng, với 5.870 tổ dân phố và thôn, quy mô tổ dân phố nhỏ (khoảng từ 20-40 hộ dân) các tổ dân phố hoạt động tương đối ổn định, cơ bản đáp ứng được yêu cầu quản lý và thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm của tổ. Tuy nhiên, đang bộc lộ bất cập như quy mô nhỏ nên khó huy động lực lượng phát triển các phong trào trong nhân dân; mỗi tổ chỉ có một tổ trưởng, không có tổ phó nên hoạt động tổ dân phố sẽ khó khăn nếu tổ trưởng vắng mặt; kinh phí chi cho hoạt động của tổ trưởng và tổ dân phố tốn kém...
Trên cơ sở lấy ý kiến của các cơ quan đơn vị, khảo sát ý kiến của nhân dân địa phương, Sở Nội vụ trình phương án sắp xếp lại tổ dân phố (riêng thôn vẫn giữ nguyên) với định hướng quy mô số hộ dân sẽ tăng lên gấp đôi so với hiện nay, tức từ 60-80 hộ/tổ. Cũng theo ý kiến khảo sát tại các địa phương, cơ sở đa số cho rằng với quy mô 60-80 hộ/tổ dân phố là phù hợp và thuận lợi trong công tác quản lý tại địa phương.
Để bảo đảm không làm xáo trộn lớn, ảnh hưởng đến tổ chức, hoạt động và đời sống nhân dân, thành phố chỉ thực hiện việc sáp nhập các tổ dân phố có số hộ dân nhỏ, địa hình liên cư liên địa. Còn các tổ mới thành lập hoặc các tổ có số hộ đáp ứng với quy mô này thì giữ nguyên hiện trạng, nhưng không dưới 50 hộ/tổ. Dự kiến mỗi tổ dân phố có 1 tổ trưởng và 1 tổ phó với mức phụ cấp lần lượt là 0,5 và 0,3 lần mức lương tối thiểu theo quy định.
Theo tính toán của Sở Nội vụ Đà Nẵng, nếu thực hiện việc sắp xếp, toàn thành phố sẽ giảm hơn 1/2 số lượng tổ dân phố hiện nay, chỉ còn 2.760 tổ dân phố. Nếu HĐND TP Đà Nẵng thông qua chủ trương tại kỳ họp thứ 3 này, UBND thành phố sẽ tổ chức hướng dẫn triển khai thực hiện cụ thể để các quận huyện xây dựng đề án báo cáo trình HĐND thành phố quyết định tại kỳ họp giữa năm 2017.
