Lãi suất điều hành có tiếp tục giảm?
Kể từ đầu năm đến nay, Ngân hàng Nhà nước 4 lần điều chỉnh giảm các mức lãi suất điều hành. Hiện lãi suất tiết kiệm, cho vay giảm mạnh và các chuyên gia dự báo khó có đợt giảm lãi suất điều hành lần thứ 5.
Trong báo cáo của HSBC vừa được công bố đã loại bỏ dự đoán trước đó về đợt cắt giảm lãi suất điều hành cuối cùng 0,5% do áp lực từ tỷ giá và lạm phát.
Theo HSBC trong khi lạm phát tháng 9 được kiềm chế ở mức 3,7%, dưới mức trần 4,5%, lạm phát liên tục nhích lên làm dấy lên mối lo ngại. Một mặt, giá thực phẩm đã tăng khoảng 3% so với tháng trước trong hai tháng liên tiếp, đẩy lạm phát so với cùng kỳ năm trước vượt quá 10%.
"Chúng tôi đã điều chỉnh dự báo lạm phát hàng quý và nâng nhẹ dự báo lạm phát bình quân lên 3,4% (trước đó 3,2%) cho năm 2023. Vì vậy, chúng tôi không còn kỳ vọng Ngân hàng Nhà nước sẽ cắt giảm lãi suất trong năm nay.
Theo quan điểm của chúng tôi, các điều kiện trước đây đảm bảo cho việc cắt giảm lãi suất thêm 50 điểm cơ bản nữa đã không còn, quá trình phục hồi đang diễn ra trong khi lạm phát và áp lực ngoại tệ đang gia tăng", các nhà phân tích của HSBC nhấn mạnh.
HSBC kỳ vọng Ngân hàng Nhà nước sẽ giữ lãi suất chính sách ổn định ở mức 4,5% cho đến cuối năm 2024, trừ khi có các cú sốc từ bên ngoài.
Tại báo cáo tháng 10, các chuyên gia từ Ngân hàng Thế giới (WB) đánh giá chính sách tiền tệ tiếp tục nới lỏng được cho là phù hợp với bối cảnh kinh tế Việt Nam. Song việc tiếp tục cắt giảm lãi suất sẽ làm gia tăng chênh lệch lãi suất với các thị trường trên toàn cầu, có khả năng gây áp lực đến tỷ giá.
Vì vậy, để giảm nhẹ rủi ro tài chính đang gia tăng, WB cho rằng các biện pháp nâng cao tỷ lệ vốn của các ngân hàng và tăng cường khung giám sát ngân hàng là cách để đảm bảo ổn định và khả năng chống chịu của khu vực tài chính.
Chuyên gia từ Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) cho rằng, việc nới lỏng chính sách tiền tệ đóng vai trò rất quan trọng để thúc đẩy nền kinh tế trong nửa đầu năm nay nhưng hiện không còn nhiều dư địa để tiếp tục nới lỏng. Lãi suất liên ngân hàng của Việt Nam hiện đã gần bằng 0%, thấp hơn nhiều so với các nền kinh tế phát triển. Nếu tiếp tục hạ lãi suất điều hành sẽ gây ra tác động đáng kể với tỷ giá.
Nhận định việc giảm lãi suất điều hành đã gần như hết dư địa khi Ngân hàng Nhà nước đã 4 lần hạ lãi suất trong nửa đầu năm nay, đại diện IMF nhấn mạnh, điều quan trọng hơn hết là cần tăng cường thực thi chính sách.
Kể từ đầu năm đến nay, Ngân hàng Nhà nước đã có 4 lần điều chỉnh giảm các mức lãi suất điều hành với mức giảm 0,5-2%/năm nhằm định hướng giảm mặt bằng lãi suất cho vay, góp phần hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Hiện lãi suất tiết kiệm ngân hàng giảm mạnh, thấp nhất trong vòng 3 năm và thấp nhất 5,3%/năm, lãi suất cho vay khoảng 8- 9%/năm.
Thống kê của Ngân hàng Nhà nước cho thấy , tín dụng đã tăng mạnh trong tuần cuối tháng 9 khi gần 120.000 tỷ đồng (tương đương 1% tổng dư nợ) được bơm ra nền kinh tế.
Đến ngày 29/9, tín dụng toàn nền kinh tế đạt khoảng 12,7 triệu tỷ đồng, tăng khoảng 6,9% so với đầu năm, cao hơn dự báo của Ngân hàng nhà nước (6,1-6,2%).