Khu vườn chữa lành dành cho các nạn nhân sống sót sau các vụ bạo lực

Bước vào Khu vườn Chữa Lành (Survivors Healing Garden) trên Phố 108th, cách tòa Tháp Watts (Los Angeles, Hoa Kỳ) vài dãy nhà, Oya Sherrills cảm nhận được sự yên bình lan tỏa khi cô cúi xuống nhặt rác ở gần đường ray xe lửa gần đó.

Khi đi qua khu đất rộng 3.150 mét vuông, cô ấy nói: “Đây từng là bãi phế liệu với ô tô cũ rải rác khắp nơi”. Giờ đây, đống đổ nát đã được dọn sạch, nhường chỗ cho một khu vườn nở rộ những loại thảo mộc thơm ngát, những nhành hoa mới trồng, cùng hàng loạt loại thực vật bản địa khác. 

Là giám đốc dự án của Dự án Reverence, nơi cung cấp các dịch vụ chữa bệnh và hỗ trợ nạn nhân sống sót sau các vụ án tội phạm bạo lực (violent crime), Sherrills đã nghiên cứu nhiều biện pháp chữa bệnh, như dùng mạng lưới chữa lành (healing circle), liệu pháp trò chuyện, liệu pháp xoa bóp và yoga. 

Bản thân Sherrills cũng từng là một nạn nhân, vì thế cô biết công viên, không gian xanh có thể có lợi ích như thế nào trong việc giúp giảm bớt các hành vi bạo lực và làm dịu vấn đề về sức khỏe tâm thần, bao gồm cả lo lắng và trầm cảm.  

Cô chia sẻ: “Tôi trồng khu vườn để giúp mọi người cảm thấy tốt hơn. Tôi đã thấy những người gặp khủng hoảng tinh thần, nhưng khi bước vào khu vườn, tâm trạng họ phấn chấn hơn hẳn. Thiên nhiên là một phần trong liệu trình chữa bệnh của chúng tôi, chúng tôi đang cho thấy cách mà mọi người, mọi vật kết nối với nhau”. 

Cộng đồng quanh đây thường rất thiếu không gian xanh. Theo Hội đồng Công trình Xanh Hoa Kỳ tại Los Angeles, chỉ có khoảng 0,65 công viên trên 1.000 cư dân. Tổ chức này đã quyên góp 20.000 đô la cho khu vườn của Sherrills vào năm ngoái.

Hơn cả một vườn hoa thông thường

Không gian xanh mà Sherrills đã dựng lên không chỉ là một vườn hoa thông thường mà còn là nơi người ta đến vun trồng và gửi gắm tình yêu. Cô kể lại: “Những người sống sót đã đến đây và trồng những bông hoa cho người thân yêu, thỉnh thoảng họ sẽ nán lại hồi lâu và trò chuyện với những bông hoa đó, không gian vì thế mà hết sức linh thiêng”.

Dự án Reverence được thành lập vào năm 2014 bởi cha của Sherrills, Aqeela Sherrills. Ông lớn lên trong khu nhà Jordan Downs. Sau khi cậu con trai 18 tuổi Terrell của ông bị bắn chết tại một bữa tiệc vào năm 2004, ông thành lập Dự án Reverence nhằm giúp người sống sót vượt qua nỗi mất mát người thân do tội phạm bạo lực gây ra. 

Sherrills, 35 tuổi, nhớ lại ký ức đau thương: “Khi anh trai tôi bị sát hại, tâm trí và cảm giác an tâm của chúng tôi bị xáo trộn. Đến giờ chúng tôi vẫn chưa biết lý do vì sao anh ấy bị sát hại. Và có lẽ cũng không bao giờ biết. Cả gia đình đều gặp sang chấn sau sự việc”.

Khu dân cư Watts, Los Angeles là nơi mà gia đình Sherrills đang sinh sống. Nơi này tập hợp nhiều băng đảng, vì thế mà bạo lực không phải điều hiếm thấy. Thông qua dự án Khu vườn Chữa Lành, Sherrills muốn xây dựng một cộng đồng tôn vinh sự hòa bình, nơi mọi người chọn chữa lành thay vì trả thù. Theo cô, không chỉ nạn nhân mà ngay cả những người khơi mào cuộc chiến cũng có thể tìm lại hòa bình cho chính mình. Nhiều thành viên trong băng đảng rất ngại băng qua con đường này, “nhưng tất cả mọi người đều được chào đón ở đây”, cô nói. 

Một người đàn ông có tên Phillip "Rock" Lester cũng từng là nạn nhân của các băng đảng. Chú của anh bị một thành viên băng đảng sát hại, còn anh suýt phải bỏ mạng vào năm 14 tuổi, bản thân anh đã thử các liệu pháp trị liệu bằng dầu thơm, âm nhạc. Khi đến khu vườn này, anh cảm nhận được nguồn năng lượng đặc biệt khác lạ của khu vườn. 

Trường hợp của Marylin Chism thậm chí còn đau đớn hơn. Người phụ nữ đã mất hơn 10 người thân, cô tìm đến khu vườn vì cần một nơi yên bình, có thể ngồi xuống mà không phải bận tâm nghĩ ngợi quá nhiều. “Bạn không thể ngồi lì ở nhà và nhìn ngắm di ảnh người đã khuất mãi, như thế chỉ càng buồn hơn. Cảm giác thật tuyệt khi ngồi đây và thoát được ra khỏi 4 bức tường”. Chism hiện có một cô con gái 11 tuổi, cô tâm sự: “Khi tôi nghe chuyện một số người mất con vì súng đạn, tôi biết nhiều người còn khổ sở hơn tôi”. 

Sherrills cũng thường tổ chức các nghi lễ tưởng nhớ người đã khuất trong khu vườn như đập đĩa, thả đèn lồng. Cô hy vọng nhờ cách này mà người còn sống sẽ phần nào cảm thấy nguôi ngoai. 

Cùng nhau kết nối và xây dựng các không gian xanh có ý nghĩa

Một năm sau khi nhận được khoản trợ cấp hơn 20.000 đô la, Sherrills đã vô cùng xúc động trước sự hỗ trợ hết mình của cư dân Watts và các tình nguyện viên từ khắp Los Angeles. Cuối tháng 6/23, các nhà thiết kế kiến trúc của Los Angeles là Amanda Cavallo và Karolina Rojahn cùng một nhóm tình nguyện viên đã xây dựng một lò sưởi gần Dự án Reverence. 

Sherrills nói thêm: “Các nhà thiết kế, kiến trúc sư cảnh quan và nhà quản lý dự án hàng đầu đã giúp chúng tôi xây dựng và tạo ra môi trường này. Những người bạn đến từ khắp Los Angeles, cùng những nạn nhân sống sót, thậm chí cả cựu thành viên các nhóm băng đảng, tất cả đều cùng chung tay xây dựng một mái nhà chung. Họ tưởng nhớ những người đã khuất, song đồng thời chia sẻ về những trải nghiệm của mình và cả cách họ vượt qua tổn thương”. 

Katie Freeze-Becker, người lãnh đạo Dự án Di sản của Hội đồng Công trình Xanh Hoa Kỳ, cũng nhận ra rằng dự án này tuy đơn giản nhưng có lực hấp dẫn kỳ lạ. Ông nhận định: “Mỗi năm, Dự án Di sản hướng đến việc trao quyền cho các cá nhân, cộng đồng và tổ chức địa phương thực hiện các chương trình mang đến tính bền vững và công bằng xã hội trong khu vực để tạo ra sự thay đổi thực sự. 

Không gian này (khu vườn) khá thiêng liêng. Chúng tôi đã cải tạo lại không gian để biến thành một nơi có ý nghĩa hơn nữa. Có một sự thiếu hụt về không gian xanh ở Los Angeles, vì thế chúng tôi mong muốn giải quyết những vấn đề này để một phần giúp chống biến đổi khí hậu”. 

Theo bước chân của cha mình, Sherrills hy vọng sẽ tiếp tục xây dựng và phát triển các cộng đồng tích cực, không gian chữa lành để  các con cô, cũng như tất cả thanh thiếu niên ở Watts sẽ có một tương lai tốt đẹp hơn. 

Cô ấy kết luận: “Một công viên ở bang này có thể kết nối với công viên ở bang khác. Khi học được cách kết nối tất cả các địa điểm, chúng ta có thể hình thành một cộng đồng gắn kết. 

Nếu chúng ta có thể trồng hoa, cây ăn quả và thảo mộc để khuyến khích cộng đồng xích lại gần nhau hơn, chúng ta có thể phá vỡ sự thù địch và chia rẽ. Và khu vườn này là một sự khởi đầu của tất cả những hy vọng đó”.

Theo Đông Hà