Khô mũi, khô họng, đau rát dọc sống mũi khi ngủ: Bác sỹ chỉ ra cách phân biệt bệnh do virus hoặc do vật dụng nhà nào cũng có gây nên
Mùa hè đến, điều hòa là vật dụng không thể thiếu trong các gia đình. Thế nhưng, nó có thể trở thành tác nhân gây ra rất nhiều căn bệnh liên quan đến đường hô hấp.
Theo PGS.TS.BS. Phạm Thị Bích Đào, BV Đại học Y Hà Nội, điều hoà là trang thiết bị hỗ trợ con người để cải thiện chất lượng cuộc sống trong những ngày hè nóng bức hoặc khi trời rét. Tuy nhiên, việc sử dụng điều hoà phải hợp lý, nếu không sẽ có tác dụng ngược lại, là yếu tố thuận lợi gây đau họng.
Thế nào là biểu hiện đau họng do dùng điều hoà?
Bác sỹ Đào chỉ ra rằng, trước khi tiếp xúc với điều hoà, mọi biểu hiện của cơ thể đều bình thường. Ngay sau khi sử dụng điều hoà, đặc biệt là khi để luồng điều hoà phả thẳng vào mặt, cổ, sau gáy, bạn thấy người lâng lâng. Sau 15 phút có cảm giác khô mũi, khô họng rồi đau rát dọc theo sống mũi lan xuống họng, có thể kèm theo hắt hơi.
Người bệnh cần phân biệt đau họng do dùng điều hòa để tránh mỗi khi đau họng đều đổ nguyên nhân do điều hoà có thể sẽ bỏ sót các bệnh lý nguy hiểm cần điều trị.
Điều hòa có thể trở thành tác nhân gây ra các bệnh về đường hô hấp
Vậy điều hoà hoạt động như thế nào và tại sao lại gây ra một số bệnh ở đường hô hấp trên?
Không khí từ môi trường, đi qua bộ phận lọc của điều hoà, được làm mát hoặc ấm sau đó thổi vào phòng. Nếu bộ phận lọc không đảm bào được chức năng sẽ đưa không khí ô nhiễm vào phòng của bạn và gây bệnh. Bộ phận lọc không được rửa và bảo dưỡng thường xuyên dẫn đến bám bụi, nấm mốc gây bệnh cho hệ thống hô hấp của người sử dụng, vì vậy các kĩ sư khuyến cáo nên tự làm sạch bộ phận lọc 3 tháng/lần.
Sự chệnh lệch nhiệt độ giữa trong và ngoài nhà: Nếu bạn để nhiệt độ quá chênh lệch giữa nhiệt độ của phòng điều hoà với môi trường bên ngoài, bạn sẽ rất dễ bị sốc nhiệt và đau họng. Chệnh lệch nhiệt độ khiến cho da không kịp thoát mồ hôi sẽ bị bịt lại gây mất cân bằng trong và ngoài tế bào dạng mất bù, cả trong niêm mạc họng nên xuất hiện tình trạng đau và viêm họng.
Một số biểu hiện đau họng không phải do điều hoà
Viêm mũi họng cấp do vi rút hoặc vi khuẩn: Trong trường hợp sử dụng chung phòng điều hoà với một người đang mắc các bệnh lây nhiễm qua đường hô hấp như các loại vi rút cúm, các vi khuẩn gây bệnh mũi họng. Hơn nữa, phòng điều hòa có lượng oxy sụt giảm bằng 1/3 so với phòng mở cửa, không khí trong phòng khó lưu thông làm cho vi khuẩn bám trên bề mặt da hoặc niêm mạc đường hô hấp của những người sống chung phòng dễ mắc bệnh.
Vi khuẩn bám trong màng lọc điều hòa lâu ngày không dọn vệ sinh
Như vậy trường hợp đau họng này không phải do điều hoà mà do vi khuẩn hoặc vi rút gây bệnh, bắt buộc phải cách ly và đến bác sĩ khám để xác định tình trạng bệnh cũng như phác đồ điều trị phù hợp.
Cách phòng chống đau họng do dùng điều hoà
- Kiểm soát nhiệt độ phòng, tuyệt đối không để nhiệt độ dưới 26 - 28 độ C.
- Trong 30 phút đầu có thể để chế độ làm lạnh nhanh. Nhưng sau 30 phút, khi căn phòng đã đủ mát, sẽ nâng nhiệt độ lên tối thiểu từ 27 - 28 độ. Ngưỡng nhiệt độ này được xem là phù hợp với hệ thống biểu mô của niêm mạc đường hô hấp (nhiệt độ của lớp bề mặt của hệ thống này là 30 - 31 độ). Bạn sẽ giảm tần suất đau họng do điều hòa. Những gia đình có trẻ nhỏ dưới 1 tuổi, cần đảm bảo duy trì nhiệt độ 28 độ C.
- Thời gian nằm điều hòa: tuyệt đối không nằm liên tục hoặc không ngồi làm việc dưới điều hòa quá 6 giờ đồng hồ trong một ngày. Khi nằm ngủ, miệng hay há ra, mũi phải hoạt động hết công suất. Nếu nằm dưới điều hòa quá lâu dễ bị đau họng.
Không nên dùng điều hòa từ đêm đến sáng
Trên mỗi điều khiển điều hòa đều có chức năng hẹn giờ. Bạn hẹn giờ từ 23h đêm đến 3 - 4 giờ sáng hôm sau là đủ. Sau khi điều hòa ngắt, bạn chuyển sang dùng quạt điện, loại có nhiều chế độ (5 chế độ trở lên), bật mức nhỏ. Điều này không ảnh hưởng đến giấc ngủ của gia đình nhưng vẫn an toàn cho đường thở.
- Vệ sinh điều hòa: Tốt nhất mỗi năm nên vệ sinh từ 2 - 3 lần, tùy vào mức công suất, thời gian sử dụng. Nếu gia đình bạn chỉ sử dụng mỗi mùa nóng thì trung bình bạn sử dụng điều hòa trong 3 - 4 tháng, từ tháng 4 đến tháng 7 mỗi năm. Bạn chỉ cần vệ sinh mỗi năm 2 lần, đầu mùa và cuối mùa. Còn nếu bạn sử dụng điều hòa liên tục như ở các cơ quan, xí nghiệp thì cần thiết vệ sinh thêm 1 lần vào giữa chu kỳ sử dụng, chẳng hạn cứ 3 tháng vệ sinh 1 lần.
