Hàng nghìn cá nhân ủng hộ hơn 7,1 triệu USD cho dự án in xe đạp 3D của CEO Sonny Vu nhưng nhiều người quên mất một điều quan trọng
Cần lưu ý rằng, Arevo là công ty công nghệ in 3D, không phải công ty sản xuất xe đạp. Nguồn vốn huy động từ cộng đồng (crowdfunding) gấp 72 lần so với kỳ vọng của nhà sáng lập.
Có thể nhiều người đã thất vọng về chất lượng của chiếc xe đạp in 3D Superstrata Arevo ngay cả khi không sở hữu nó. Superstrata không phải là sản phẩm được bày bán đại trà, nó được hình thành từ nguồn vốn huy động cộng đồng (crowdfunding).
Số vốn huy động cho Arevo gấp 72 lần kỳ vọng
Crowfunding là một trong những hình thức gọi vốn tương đối phổ biến trên thế giới bằng cách nhận đóng góp từ nhiều cá nhân, thường thông qua nền tảng trực tuyến. Điều này cho phép những doanh nhân khởi nghiệp, nghệ sĩ, tổ chức phi lợi nhuận có thể hỗ trợ tài chính cho ý tưởng của mình thay vì các nguồn tài trợ truyền thống như ngân hàng hay nhà đầu tư.
Tháng 10/2020, ông Sonny Vu, CEO Arevo phát động chiến dịch “Superstrata Bike” trên Indiegogo, một trong những nền tảng gọi vốn cộng đồng lớn nhất thế giới. Chính ông cũng không thể ngờ, chiến dịch của mình lại nhận được sự hưởng ứng mạnh mẽ. Tổng lượng vốn huy động được qua hình thức crowdfunding là hơn 7,1 triệu USD, với hàng nghìn người tham gia ủng hộ.
“Chúng tôi không thể ngờ được chiến dịch đã huy động gấp 72 lần so với kỳ vọng”, ông Sonny Vu viết trong một thông báo vào tháng 2/2023. Và đó chỉ là một trong số rất nhiều thứ CEO Arevo không ngờ tới. Những thứ diễn ra sau đó là đại dịch Covid-19 kéo dài, chiến tranh, và suy thoái kinh tế toàn cầu. Điều này khiến cho mục tiêu hoàn thành giao hàng cho những người ủng hộ của Arevo bị kéo dài tới hàng năm, thay vì hàng tháng như mục tiêu ban đầu.
Crowdfunding - Có thể còn không nhận được quyền lợi khi dự án chết từ trong trứng nước
Tháng 2/2023, ông Sonny Vu ra thông báo chính thức: 96% những người ủng hộ dự án Superstrata qua nền tảng Indiegogo đã nhận được sản phẩm. Đó là 3.031 chiếc xe đạp và xe đạp điện in bằng công nghệ 3D được cá nhân hoá giao cho 2.858 cá nhân.
Khi tài trợ vào dự án gọi vốn cộng đồng, có thể nhiều người còn không nhận được quyền lợi khi dự án chết từ trong trứng nước. Đó là một trong những rủi ro cao nhất mà người ủng hộ cần nhận thức được trước khi tham gia vào bất kỳ dự án nào. Ngoài ra, việc sản phẩm không đáp ứng được kỳ vọng ban đầu, giao hàng chậm trễ cũng là điều hết sức phổ biến.
Không có gì để đảm bảo cho chất lượng một sản phẩm hình thành từ gọi vốn cộng đồng ngoài niềm tin vào những người đứng ra phát động dự án, ở đây là ông Sonny Vu, người tương đối nổi tiếng trong lĩnh vực khởi nghiệp công nghệ Việt Nam.
Trong bài phỏng vấn với báo Thanh Niên gần đây, bà Lê Diệp Kiều Trang (vợ ông Sonny Vu), người có sức ảnh hưởng không kém trong cộng đồng khởi nghiệp Việt Nam cũng nêu rõ: “Sản phẩm Arevo cho đến nay vẫn đang trong quá trình nghiên cứu phát triển, chưa đến giai đoạn thương mại hoá, vì thế chắc chắn còn rất nhiều khiếm khuyết”. Nếu nhận thức được điều này, có thể nhiều người sẽ tránh được việc đặt kỳ vọng quá cao, nhờ đó sẽ không quá thất vọng khi sản phẩm thực tế không hoàn hảo.
Tuy nhiên, đằng sau chiếc xe đạp Superstrata của Arevo còn một câu chuyện đáng tiếc khác. Nhà máy Arevo tại Khu công nghệ cao TP HCM phải dừng hoạt động sau khoảng 3 năm với duy nhất một mẫu sản phẩm được cho ra mắt.
Theo chia sẻ của bà Lê Diệp Kiều Trang, do ảnh hưởng của đại dịch, Arevo không thể mua được phụ tùng như tiêu chuẩn đã thiết kế, giá phụ tùng và chi phí logistics bị đẩy lên cao, chi phí cho nhân sự phải cắm trại trong nhà máy đến sản xuất trong thời kỳ giãn cách xã hội cũng không nhỏ, thậm chí công ty còn không tìm được đối tác gia công sản phẩm…
Khó khăn nối tiếp khiến không chỉ chất lượng sản phẩm không như kỳ vọng mà Arevo còn bỏ lỡ “thời điểm vàng” thương mại sản phẩm. Cuối cùng, hơn 20 triệu USD vốn đầu tư, 7 triệu USD crowdfunding, cùng vốn của nhà đầu tư bị ngốn hết, khiến nhà máy phải đóng cửa.
Cần lưu ý, Arevo là công ty công nghệ in 3D, không phải công ty sản xuất xe đạp. Cũng chính vì thiếu kinh nghiệm sản xuất trong ngành, thách thức trong những năm qua càng trở nên to lớn hơn. Thậm chí ông Sonny Vu còn phát biểu một câu có phần đùa giỡn nhưng phản ánh sự thật không mấy dễ chịu: “Chúng tôi có thể sẽ tham gia lĩnh vực sản xuất máy bay hay quốc phòng trong tương lai, nhưng tôi chắc chắn rằng, ít thứ gì có thể phức tạp hơn việc sản xuất một chiếc xe đạp trong năm 2021”.
