Hà Nội: 33 tuổi đã đột quỵ, xơ vữa mạch máu do tự ý dùng một thứ
Ngoài đột quỵ, bệnh nhân còn được chẩn đoán xơ vữa mạch máu, rối loạn mỡ máu, rối loạn chức năng gan.
Nội dung chính
- 2 bệnh nhân gặp biến chứng nguy hiểm do tự ý dùng hormone.
- Khuyến cáo của bác sĩ về việc sử dụng hormone.
Nguyên nhân đột quỵ của bệnh nhân được xác định là do tùy tiện dùng thuốc hormone. Bác sĩ Đoàn Dư Mạnh, Khoa Tim mạch Lồng ngực và Ung Bướu, Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn cho biết, bệnh nhân được người nhà đưa tới viện trong tình trạng đau đầu, tê yếu nửa người trái.
Qua khai thác tiền sử, các bác sĩ được biết bệnh nhân đã phẫu thuật chuyển giới (nam sang nữ) ở nước ngoài được 5 năm. Thời gian sau phẫu thuật, bệnh nhân vẫn thường xuyên đi nước ngoài kiểm tra, khám và điều chỉnh liều hormone. Sau đó, lo ngại chi phí tốn kém, người bệnh tự mua thuốc, chỉnh liều theo "kinh nghiệm" chia sẻ của những người trên hội nhóm cộng đồng chuyển giới.
Kết quả chụp MRI phát hiện bệnh nhân bị nhồi máu não (đột quỵ). Bác sĩ kiểm tra sâu hơn thấy nhiều biến chứng của việc dùng hormone quá liều như xơ vữa mạch máu, rối loạn mỡ máu, rối loạn chức năng gan.
Cấp cứu đột quỵ (Ảnh minh họa).
Một trường hợp khác cũng phải nhập viện do tự ý dùng hormone là một bệnh nhân 25 tuổi (sống tại Hà Nội). Hai ngày trước khi nhập viện, người bệnh thấy sưng phù chân trái. Vì nghĩ mình chỉ bị đau chân sau tập thể thao nên bệnh nhân đã không đi khám. Cho đến khi bệnh nhân đột ngột đau ngực và khó thở dữ dội, bệnh nhân được người nhà đưa vào viện cấp cứu. Kết quả chụp chiếu phát hiện bệnh nhân bị huyết khối động mạch phổi phải, bắt nguồn từ huyết khối tĩnh mạch chậu đùi bên trái đã hình thành trước đó nhưng không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Người bệnh được hút huyết khối, hiện phải sử dụng thuốc chống đông để dự phòng tái phát. Qua khai thác tiền sử, bệnh nhân cho biết mình đã phẫu thuật chuyển giới hơn một năm, cũng tự ý dùng hormone và chỉnh liều.
Hậu quả của việc tự ý sử dụng hormone
Bác sĩ Mạnh cho hay, người chuyển giới từ nam sang nữ hoặc ngược lại sẽ trải qua một số cuộc phẫu thuật. Đồng thời, họ phải sử dụng hormone suốt đời nếu muốn duy trì kết quả phẫu thuật trọn vẹn.
Cả hai trường hợp bác sĩ Mạnh đã tiếp nhận điều trị nêu trên có biến chứng của việc tự ý sử dụng hormone quá liều mà không có chỉ dẫn của bác sĩ chuyên môn, ảnh hưởng mạch máu và các bệnh lý liên quan mạch máu, đột quỵ.
Việc dùng hormone sai liều và kéo dài có thể gây ra các biến chứng nặng nề như: đột quỵ não, nhồi máu cơ tim, nhồi máu phổi, tắc động mạch thận.
"Một nghiên cứu trên tạp chí nội tiết châu Âu công bố tháng 2/2024 cho thấy tỷ lệ đột quỵ ở chuyển giới nữ là 1,8%, nhồi máu cơ tim là 1,2%, thuyên tắc phổi là 1,6%; đối với chuyển giới nam, tỷ lệ đột quỵ là 0,8%, nhồi máu cơ tim là 0,6%, thuyên tắc phổi là 0,7%. Các con số này đều khá cao so với bệnh nhân bình thường", bác sĩ Mạnh thông tin.
Bác sĩ Đoàn Dư Mạnh (ảnh BSCC).
Theo bác sĩ Mạnh, hiện nay tại Việt Nam chưa có các nghiên cứu về đột quỵ, nhồi máu cơ tim xảy ra ở người chuyển giới dùng hormone. Xong với tâm lý e ngại, sợ bị kỳ thị, không đi khám tầm soát, tự ý dùng thuốc hormone khiến cho người chuyển giới có nguy cơ đột quỵ cao. Ngay cả ở nhóm dùng hormone trước khi chuyển giới cũng gặp các vấn đề tương tự.
Qua 2 trường hợp bệnh nhân chuyển giới trên, bác sĩ Mạnh khuyến cáo người đang sử dụng hormone cần phải được bác sĩ tư vấn về loại thuốc, điều chỉnh liều liên tục theo từng cá nhân riêng biệt. Các trường hợp dùng hormone kéo dài cần thăm khám sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện các vấn đề nguy cơ tim mạch, mạch máu. Việc phát hiện sớm nguy cơ giúp người chuyển giởi phòng ngừa được đột quỵ, nhồi máu cơ tim, thuyên tắc phổi…
