Giải mã: Chất bổ sung NMN là gì mà được ví là ‘ngôi sao tiềm năng’ trong cuộc đua chống lão hóa?

NMN là gì và lợi ích tiềm năng

NMN, hay Nicotinamide Mononucleotide là một phân tử tự nhiên có trong các loại rau củ như bông cải xanh, edamame, bơ… Tuy nhiên, hàm lượng trong thực phẩm rất thấp. Về mặt sinh học, NMN là tiền chất trực tiếp của NAD⁺ (Nicotinamide Adenine Dinucleotide), một coenzyme cực kỳ quan trọng trong quá trình chuyển hóa năng lượng, sửa chữa DNA, điều hòa phản ứng miễn dịch và hoạt hóa các enzyme chống lão hóa.

Nồng độ NAD⁺ trong cơ thể người giảm dần theo tuổi tác. Theo nghiên cứu đăng trên tạp chí Cell Metabolism (Gomes et al., 2013), NAD⁺ có thể giảm tới 50% ở người lớn tuổi so với người trẻ. Việc giảm NAD⁺ dẫn đến rối loạn chức năng tế bào, tăng viêm, giảm khả năng sửa chữa DNA, những yếu tố trực tiếp gây lão hóa.

Khi bổ sung NMN, cơ thể sẽ chuyển hóa nó thành NAD⁺ một cách nhanh chóng. Các nghiên cứu trên động vật và người đã chỉ ra rằng NMN có thể làm tăng nồng độ NAD⁺ trong máu chỉ sau vài giờ sử dụng. Một nghiên cứu lâm sàng đăng trên Frontiers in Aging (Yoshino et al., 2021) cho thấy: việc bổ sung 250 mg NMN mỗi ngày trong 10 tuần giúp tăng NAD⁺ ở phụ nữ tiền tiểu đường, đồng thời cải thiện độ nhạy insulin, yếu tố then chốt trong việc phòng ngừa tiểu đường type 2.

Ngoài chuyển hóa đường huyết, NMN còn được ghi nhận có khả năng cải thiện chức năng thể chất. Một thử nghiệm đăng trên Endocrine Journal (Irie et al., 2020) ở người Nhật cho thấy, dùng NMN liều 500 mg/ngày giúp tăng khoảng cách đi bộ trong bài kiểm tra 6 phút, một chỉ số đo khả năng chịu đựng tim mạch và cơ xương. Những người tham gia cũng ghi nhận sự cải thiện về năng lượng và khả năng vận động.

Đáng chú ý, trong các nghiên cứu tiền lâm sàng, NMN còn được ghi nhận có tác dụng bảo vệ gan, cải thiện chức năng mạch máu, chống stress oxy hóa và thậm chí là phục hồi chất lượng trứng ở chuột cái già, mở ra tiềm năng hỗ trợ sinh sản nữ giới. Tuy nhiên, những lợi ích này cần được xác nhận thêm qua các thử nghiệm lâm sàng quy mô lớn ở người.

Tính đến thời điểm hiện tại, các nghiên cứu đều cho thấy NMN an toàn và dung nạp tốt. Một tổng quan đăng trên Nutrients (2023) cho thấy các liều từ 250 đến 1.200 mg/ngày đều không gây tác dụng phụ nghiêm trọng ở người trưởng thành khỏe mạnh. Tuy vậy, các chuyên gia vẫn khuyến nghị sử dụng NMN dưới sự giám sát của bác sĩ, đặc biệt với người có bệnh nền hoặc đang dùng thuốc điều trị.

Cơ chế giúp NMN làm chậm quá trình lão hóa

Sở dĩ NMN được kỳ vọng là "chất chống lão hóa" là bởi nó tham gia trực tiếp vào quá trình tăng cường NAD⁺ - phân tử cốt lõi trong nhiều chu trình sống của tế bào. NAD⁺ là đồng enzyme trong hơn 500 phản ứng sinh hóa, đóng vai trò trung tâm trong việc duy trì sự sống, năng lượng và ổn định gen.

Một trong những cơ chế nổi bật là NMN giúp hoạt hóa nhóm enzyme mang tên sirtuins. Đây là các enzyme phụ thuộc NAD⁺, có vai trò điều hòa biểu hiện gen, tăng cường sửa chữa DNA và ức chế quá trình viêm mạn tính. Các sirtuins như SIRT1, SIRT3 và SIRT6 từng được chứng minh là có liên quan đến tuổi thọ trong mô hình động vật.

Theo nghiên cứu của Sinclair và cộng sự (Harvard Medical School, 2013), việc tăng NAD⁺ bằng NMN giúp kích hoạt SIRT1, từ đó cải thiện chức năng ty thể, nhà máy sản xuất năng lượng của tế bào. Điều này giúp tăng cường trao đổi chất, giảm mệt mỏi, và cải thiện chức năng cơ tim cũng như cơ xương.

Bên cạnh đó, NMN còn thúc đẩy hoạt động của một enzyme khác là PARP1, vốn đóng vai trò sửa chữa tổn thương DNA. Khi NAD⁺ giảm, PARP1 hoạt động kém, dẫn đến tích tụ tổn thương gen, từ đó gây lão hóa tế bào. Việc bổ sung NMN giúp tăng NAD⁺, phục hồi hoạt động của PARP1, từ đó duy trì sự ổn định của hệ gen theo thời gian.

Một yếu tố quan trọng khác trong lão hóa là tình trạng viêm mạn tính mức độ thấp, còn gọi là "inflammaging". NAD⁺, thông qua các sirtuins, có khả năng ức chế NF-κB - phân tử kích hoạt phản ứng viêm. Do đó, NMN có thể gián tiếp làm giảm tình trạng viêm hệ thống, bảo vệ mô khỏi tổn thương và kéo dài tuổi thọ tế bào.

Ngoài ra, NMN cũng giúp cải thiện chức năng não bộ thông qua việc tăng cường NAD⁺ tại vùng hippocampus, nơi điều khiển trí nhớ và cảm xúc. Một nghiên cứu trên mô hình chuột Alzheimer tại Đại học Keio (Nhật Bản) đã cho thấy NMN giúp phục hồi khả năng học tập và ghi nhớ, đồng thời giảm tích tụ mảng amyloid, yếu tố chính gây thoái hóa thần kinh.

NMN đang được xem như một trong những hoạt chất bổ sung hứa hẹn nhất trong lĩnh vực y học chống lão hóa. Với khả năng tăng cường NAD⁺, phân tử trung tâm của tế bào sống, NMN không chỉ góp phần cải thiện chuyển hóa, năng lượng, miễn dịch mà còn giúp kích hoạt các cơ chế bảo vệ gen, sửa chữa tổn thương và giảm viêm mạn tính, những yếu tố chủ chốt trong quá trình lão hóa.

Dù các dữ liệu hiện tại đầy hứa hẹn, các nhà khoa học vẫn thận trọng trong việc tuyên bố hiệu quả chống lão hóa thực sự của NMN ở người. Các thử nghiệm lâm sàng dài hạn, đa trung tâm và trên đối tượng đa dạng vẫn đang được tiến hành. Trong khi chờ đợi kết luận khoa học chắc chắn hơn, người tiêu dùng cần lựa chọn sản phẩm NMN có kiểm định chất lượng, tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng và duy trì lối sống lành mạnh như nền tảng cơ bản cho sức khỏe bền vững.

(Tham khảo: Sciencedirect, tandfonline)

Diệu Đan