Gặp gỡ nữ sinh 18 tuổi nhận tổng giải thưởng 400.000 USD nhờ video giải thích thuyết tương đối chỉ trong 3 phút ai cũng hiểu
Hillary Diane Andales đã đoạt giải lớn của cuộc thi thường niên Thử thách Tuổi nhỏ Đột phá năm 2017, với một video dài chưa tới 3 phút. Sau đây là bài phỏng vấn cô gái Phippines do tạp chí Asian Scientist thực hiện.
Giống như bất kỳ nhà khoa học nào mà Hillary Diane Andales ngưỡng mộ, cô bé học sinh lớp 12 thuộc thành phố Tacloban, Philippines, cũng không gục ngã trước thất bại. Mặc dù video nổi tiếng của cô về Thuyết đường cong Feynman (Feyman’s pathe intergrals) không giành chiến thắng trong cuộc thi Thử thách Tuổi nhỏ Đột phá năm ngoái, nhưng video giải thích Thuyết tương đối của Albert Einstein chỉ trong 3 phút đã giành chiến thắng năm nay.
Thử thách Tuổi nhỏ Đột phá là cuộc thi video khoa học trên toàn thế giới, nơi các học sinh từ 13 đến 18 tuổi giải thích các khái niệm cơ bản trong khoa học đời sống, vật lý và toán học. Với những nỗ lực của mình, Andales đã nhận được học bổng trị giá 250.000 USD, một phòng thí nghiệm khoa học mới trị giá 100.000 USD cho ngôi trường Philippine Science High School của cô. Phòng thí nghiệm này được thiết kế và hợp tác với Cold Spring Harbor Laboratory và 50.000 USD khác cho giáo viên khoa học truyền cảm hứng cho cô.
Những giải thưởng mới này đã bổ sung cùng giải thưởng về thí nghiệm sinh học phân tử mà cô đã giành được năm ngoái cho trường Philippine Science High School nhằm xây dựng phòng thí nghiệm vốn bị hư hỏng nghiêm trọng bởi siêu bão Hải Yến năm 2013.
Ai là người truyền động lực bạn nghiên cứu khoa học?
Gia đình tôi luôn quan tâm, hứng thú với khoa học. Cha tôi, Roy Andales, là một nhà hóa học nhưng rất thích môn vật lý trong khi mẹ tôi, Imelda, dù là một kế toán cũng thích khoa học. Họ là những người khuyến khích tôi đọc sách và theo sát những tin tức khoa học mới nhất. Tôi cũng có một em trai 13 tuổi hiện đang học tại Philippine Science High School. Tình yêu khoa học hiện hữu trong gia đình tôi.
Trường trung học nơi Hillary Diane Andales theo học.
Dường như bạn luôn luôn tìm thấy hứng thú với vật lý?
Khi tôi còn nhỏ, tôi thích thiên văn học rất nhiều. Tôi muốn trở thành một phi hành gia. Bố tôi giới thiệu vật lý khi tôi khoảng 10 tuổi. Ông ấy nói với tôi về cơ học lượng tử và thuyết tương đối. Nhưng năm ngoái tôi mới bắt đầu nghiên cứu nó một cách nghiêm túc.
Tại sao bạn chọn chủ đề của thuyết tương đối?
Dựa vào những gì tôi học được từ cuộc thi trước, tôi nhận ra rằng chủ đề này nên lớn và phức tạp nhưng vẫn là cái gì đó có thể được truyền tải đến mọi người một cách dễ dàng. Ngay nhận được kết quả từ cuộc thi lần trước, tôi bắt đầu tìm kiếm mặc dù thụ động các chủ đề mới. Mùa hè năm ngoái, tôi bắt đầu viết kịch bản. Sau khoảng 20 bản nháp và khoảng 200 giờ đồ họa và chụp hình, tôi đã tạo ra một video mới. Bố đã giúp tôi rất nhiều trong toàn bộ quá trình thực hiện. Ông cũng là một trong những người kiểm tra kịch bản.
Bạn hy vọng gì về công việc nghiên cứu trong tương lai?
Tôi muốn theo đuổi một sự nghiệp nghiên cứu trong vật lý học. Ngay bây giờ, tôi đang hướng tới vật lý cơ bản hoặc vật lý hạt.
Các nhà khoa học mà bạn tìm kiếm sự giúp đỡ là ai?
Nhà nghiên cứu vật lý thiên văn và nhà khoa học dữ liệu, tiến sĩ Reinabelle Reyes đã truyền cảm hứng cho tôi rất nhiều. Câu chuyện của cô khiến tôi vô cùng kinh ngạc. Tôi cũng thích cách cô ấy đi vào thế giới khoa học. Tôi cũng tìm đến Richard Feynman, giống như bất kỳ nhà vật lý nào khác. Tôi thực sự hào hứng mỗi khi nghe ông nói chuyện và cũng như khi đọc các tác phẩm của ông.
Trong thời gian thực tập của chúng tôi vào năm 2015, tôi đã vinh dự được gặp một nhà vật lý khác tại Viện Vật lý Quốc gia của Đại học Philippines là tiến sĩ Francis Paraan. Chúng tôi đã lập trình những thứ khác nhau trong phòng thí nghiệm của ông ấy là Structure and Dynamics Group.
Bạn nghĩ những người trẻ tuổi như bạn có thể đóng góp cho khoa học như thế nào?
Tôi tin rằng những người trẻ như tôi có tiềm năng to lớn và trách nhiệm đối với các thế hệ tương lai. Chúng ta cần phải chăm sóc thế giới chúng ta đang sống như một món quà thừa kế quý giá. Chúng ta có trách nhiệm làm cho thế giới này trở thành một nơi tốt hơn để sống và khoa học có thể giúp chúng ta làm điều đó. Một thế hệ biết ơn khoa học có thể chăm sóc tốt hơn thế giới.
Ví dụ, tôi thấy thật thú vi khi còn có những cuộc tranh luận về biến đổi khí hậu trong khi đã có sự đồng đồng thuận khoa học rằng biến đổi khí hậu là có thật. Những gì chúng ta nên làm bây giờ là tìm cách và thực sự cố gắng làm mọi thứ để giảm thiểu tác động của nó. Tuổi trẻ phải có trách nhiệm xã hội.
Với khoa học, chúng ta sẽ học cách bắt đầu suy nghĩ nghiêm túc. Nếu một xã hội suy nghĩ nghiêm túc, thì nó sẽ sớm nhận được lợi ích của một xã hội có dân trí. Có một quan niệm sai lầm rất lớn rằng khoa học chỉ là về số lượng và phương trình nhưng khoa học là tất cả những gì về thế giới chúng ta đang sống và đánh giá của chúng ta về nó.
