Founder Boom Potty: Từ ông bố trăn trở vệ sinh cho con trai tới hai lần vào “bể cá mập” gọi vốn cho bô rửa đa năng Made-in-Vietnam

Tháng 11/2022, sau khoảng 2 năm định cư tại Canada, anh Lê Đức Thắng cùng vợ và con trai bất ngờ xuất hiện trên CBC – kênh truyền hình lớn nhất nước này khi tham gia Dragons' Den, một chương trình tương tự Shark Tank. Bô rửa đa năng Boom Potty – "đứa con tinh thần" của anh trở thành sản phẩm Made-in-Vietnam hiếm hoi được đưa ra để gọi vốn trên sóng truyền hình nước ngoài.

Dù nhà đầu tư Robert Herjavech nói thẳng "anh chẳng bao giờ bán nổi" với giá 85 USD/bộ sản phẩm bô kèm vòi xịt rửa, Đức Thắng vẫn nhận được cái gật đầu từ hai "cá mập" khác, cuối cùng đồng ý với đề nghị đầu tư 150.000 USD đổi lấy 35% cổ phần của nhà đầu tư Manjit Minhas.

Hồi năm 2019, Boom Potty cũng xuất hiện trên Shark Tank Việt Nam và nhận được cam kết đầu tư từ Shark Liên. Tuy nhiên, các "shark" khác đã chỉ ra một số nhược điểm như sản phẩm dễ bị sao chép, danh mục kém đa dạng, định giá công ty cao…

Chia sẻ với chúng tôi, Lê Đức Thắng thừa nhận có những khó khăn không lường trước trong quá trình kinh doanh. Nhưng với mong muốn sản phẩm "tiếp tục sống trên thị trường ngay cả khi mình không còn", Thắng quyết tâm duy trì doanh nghiệp và tìm cách đưa Boom Potty sang Bắc Mỹ, đồng thời tin tưởng vào tiềm năng của thị trường này.

Anh có thể chia sẻ về quá trình đến Dragons' Den gọi vốn được không, thưa anh?

Tôi vốn yêu thích chương trình Shark Tank của Mỹ và cũng tham gia phiên bản tại Việt Nam. Do đó, sau khi tới Canada sinh sống, tôi đã có kế hoạch tham gia Dragons' Den. Ngoài mục đích gọi vốn, đây cũng là kênh để quảng bá, giới thiệu sản phẩm ra thị trường.

Lúc đăng ký, tôi không nghĩ mình được chọn. Tuy nhiên, chương trình thấy được tính mới lạ và sáng tạo, sản phẩm cũng đã đi vào thương mại nên họ liên hệ. Hiện Boom Potty đang trong quá trình thẩm định với nhà đầu tư người Canada. Quá trình này dự kiến kéo dài 3-6 tháng.

Anh đánh giá sao về thị trường Canada?

Tại Canada, Boom Potty mới trong giai đoạn nghiên cứu thị trường. Do văn hóa ở đây khác Việt Nam, sản phẩm cũng còn một vài hạn chế nên tôi chưa đẩy mạnh tiếp thị, dự định sắp tới sẽ chú trọng vào khâu này.

Điều quan trọng là người dân ở đây khá cởi mở với những sản phẩm mới. Họ còn vô cùng quan tâm và có ý thức bảo vệ môi trường nhờ được giáo dục từ nhỏ, nên những sản phẩm đáp ứng mục đích này sẽ được đánh giá cao.

Trong khi đó, bô rửa đa năng Boom Potty hướng đến bảo vệ môi trường bởi trước hết có thể thay thế cho khăn giấy. Sản phẩm được sử dụng bằng cách đặt lên bồn cầu để ba mẹ dễ dàng rửa cho bé bằng vòi xịt. Ngoài ra, trẻ em ngày nay bỏ bỉm ngày càng muộn, gây tốn kém và tổn hại môi trường. Ba mẹ có thể sử dụng Boom Potty từ lúc con khoảng 7-8 tháng giúp con bỏ bỉm sớm.

Canada và Mỹ còn có một đặc điểm nữa là đa sắc tộc. Trong đó, người châu Á và Trung Đông cũng vệ sinh bằng nước, chỉ khác là không dùng vòi xịt như Việt Nam. Theo tôi quan sát, dụng cụ này đang dần trở nên phổ biến hơn.

Thêm một điểm quan trọng tại Canada là nếu sản phẩm tốt và đăng ký bảo hộ, quyền lợi của doanh nghiệp sẽ được bảo vệ nghiêm ngặt. Đây là nguồn động lực to lớn để những đơn vị làm sáng tạo tự tin phát triển hơn, không sợ bị sao chép.

Vì những yếu tố này, tôi đánh giá thị trường rất tiềm năng. Đã có một số người tại Canada sẵn sàng bỏ số tiền lớn để mua sản phẩm mẫu, bởi tiền vận chuyển đắt gấp mấy lần sản phẩm. Sau khi sử dụng, họ đánh giá khá cao. Do Canada dân số ít hơn Việt Nam, chỉ khoảng hơn 30 triệu, tôi phải nhắm mở rộng sang cả thị trường Mỹ.

Điều anh kỳ vọng khi tham gia Dragons' Den là gì?

Kỳ vọng lớn nhất vẫn là có vốn để làm ra phiên bản thứ 2 của Boom Potty. Tôi đã có phương án cải tiến sản phẩm cho phiên bản 2, dựa trên những ý kiến tiếp thu từ khách hàng.

Bên cạnh đó, tôi cũng cảm thấy tự hào. Không có nhiều người Việt Nam đến một chương trình lớn như vậy, đứng trước các nhà đầu tư vô cùng nổi tiếng để gọi vốn. Tôi rất vui khi sản phẩm của mình được đưa lên giới thiệu với bạn bè năm châu.

Quay lại thị trường Việt Nam, tình hình kinh doanh của Boom Potty đang ra sao, thưa anh?

Thực ra người Việt Nam cũng rất cởi mở. Boom Potty lúc nào cũng đứng top cao trên các sàn thương mại điện tử. Nhưng điều cản trở là giá sản phẩm hơi cao. Vì một vài lý do tôi chưa tối ưu được sản phẩm, đây mới là phiên bản đầu tiên.

Với giá 325.000 đồng một sản phẩm, đây gần như là chiếc bô thông dụng đắt nhất tại Việt Nam. Nhìn chung lượng bán sản phẩm không tăng đột biến và thay thế toàn bộ sản phẩm cũ, nhưng Boom Potty vẫn là mặt hàng được đánh giá cao.

Vậy anh có định tìm cách hạ giá thành cho sản phẩm hay không?

Thực ra tôi không muốn giảm giá quá nhiều, bởi xác định đây là sản phẩm cao cấp hơn một chút so với các loại thông dụng. Cũng có thể trong thời gian tới tôi sẽ xem xét lại về giá cả. Nếu làm ra được sản phẩm phiên bản 2, phiên bản đầu tiên sẽ được hạ giá.

Anh hiện đang phân phối sản phẩm qua những kênh nào?

Tôi đang bán qua một số đại lý nhỏ, các sàn thương mại điện tử như Shopee, Tiki, đồng thời bán qua Facebook. Thời gian tới, tôi dự định tiếp cận lại các chuỗi cửa hàng phân phối lớn, bởi sản phẩm đã được nhận diện tốt hơn so với thời gian đầu.

Số lượng đại lý và cộng tác viên thay đổi theo thời gian, đặc biệt do ảnh hưởng của Covid-19, nhưng nhìn chung có khoảng 20-30 đại lý.

Khi tham gia Shark Tank Việt Nam, Shark Linh có nhận xét rằng thị trường của Boom Potty hơi nhỏ, anh thấy sao?

Tại Việt Nam, xét trên khía cạnh là một sản phẩm mới, Boom Potty chiếm lĩnh vẫn tương đối tốt. Nhưng đúng là với phân khúc tôi đang hướng tới là cao cấp, hoặc những người thực sự thấy được tiện ích của sản phẩm, thị trường tại Việt Nam hơi nhỏ dù tổng quy mô thị trường rất lớn, mỗi năm có thêm khoảng 1 triệu trẻ em được sinh ra.

Mọi người nhìn chung vẫn có thói quen dùng khăn ướt hoặc rửa cho trẻ ngay trên sàn nhà tắm, chỉ thêm một công đoạn thôi đã thấy chậm đi. Thị trường hẹp lại ở chỗ đó.

Khi thị trường được giáo dục, kiến thức người dùng được nâng cao, họ sẽ thấy việc vệ sinh cho trẻ theo cách truyền thống rất tốn công sức cọ rửa nhà tắm, cọ rửa bô, nhà có thể bị hôi. Thêm vào đó, trong phân trẻ rất nhiều vi khuẩn, trẻ có thể mắc bệnh từ đây. Khi người dùng thay đổi, thị trường mới có thể rộng ra.

Nếu khách hàng không nhận thức được, dù tôi bán sản phẩm rẻ đi một chút, từ 325.000 đồng xuống 200.000 đồng, họ cũng không mua. Những người không quan tâm sẽ chọn loại rẻ nhất, còn người quan tâm thậm chí mua nhiều cái để đặt ở các tầng khác nhau trong nhà, hoặc mang sang nhà ông bà của trẻ. Có những khách ở xa, tiền vận chuyển tốn kém, nhưng họ vẫn mua.

Để thị trường thay đổi cần thời gian, thông qua quảng cáo, truyền miệng hoặc nền giáo dục. Theo tôi, nếu đẩy mạnh marketing, chiếm được lượng phần trăm nhất định của thị trường Việt Nam, quy mô của Boom Potty không hề nhỏ. Đặc biệt, đây là sản phẩm do tự tay mình làm ra, không có cạnh tranh trên thị trường, nếu đưa được ra thế giới thì tiềm năng vô cùng lớn.

Anh có thể tiết lộ Boom Potty đã bán được bao nhiêu sản phẩm không?

Nếu bán hết đợt hàng hiện nay là được 20.000 sản phẩm. Doanh nghiệp đã hòa vốn, nhưng lợi nhuận không đáng kể, nói vui là chỉ đủ tiền nuôi nhân viên.

Vậy những vấn đề khó khăn anh gặp phải là gì?

Một sản phẩm mới bao giờ cũng khó khăn. Dù có hay đến mấy, việc thuyết phục khách hàng sử dụng và chứng minh được tiện ích của sản phẩm không đơn giản, ngay cả khi tất cả những người từng dùng đều phản hồi tích cực.

Thêm vào đó, sản phẩm của tôi hơi đặc thù, liên quan đến vấn đề vệ sinh nên việc chạy quảng cáo trên mạng xã hội khó hơn. Trước đây chúng tôi làm quảng cáo cực kỳ tốt, nhưng được một thời gian lượt tiếp cận lại bị hạn chế, thậm chí mất luôn kênh YouTube. Đó là những khó khăn không lường trước được.

Dù gặp nhiều khó khăn, tôi thấy anh vẫn không nao núng, quyết tâm duy trì và phát triển startup. Vậy động lực lớn nhất của anh là gì?

Tôi không làm thương mại đơn thuần, không phải nhập hàng về bán kiếm lời, mà Boom Potty là "đứa con tinh thần" do tôi nghĩ ra.

Ai cũng muốn có nhiều lợi nhuận, còn tôi mong sản phẩm của mình sống trên thị trường. Sau này có thể khi tôi không còn nữa, nhưng sản phẩm của tôi vẫn còn. Đấy là điều tuyệt vời.

Tôi nghĩ chỉ cần khách hàng thấy sản phẩm hữu dụng là tốt rồi. Khi nhận được nhiều tin nhắn cảm ơn từ các ba mẹ, tôi rất vui vẻ và thích thú. Có những người chuyển sang nước ngoài sinh sống vẫn sẵn sàng mua Boom Potty từ Việt Nam, hoặc có người 30 Tết muốn giao hàng khẩn cấp vì về quê quên không mang theo.

Qua 2 năm sản phẩm được đưa ra thị trường, tôi luôn đo đạc mức độ hài lòng của khách hàng. 89% ba mẹ sử dụng sản phẩm đều rất ưng ý. Vì vậy, tôi vẫn luôn có niềm tin rằng sản phẩm sẽ thành công.

Theo tôi được biết, tình yêu thương với bé Boom – con trai của anh là lý do gốc rễ cho sự ra đời của Boom Potty…

Đúng là vậy. Với tình yêu dành cho con, tâm tưởng ấm ức mỗi khi phải vệ sinh cho con một cách khó nhọc, cùng niềm yêu thích sáng tạo, trong một dịp đi nghỉ tôi đã phác thảo bản vẽ sản phẩm đầu tiên. Do không thể tìm được ở bất cứ đâu sản phẩm như ý tưởng của mình, tôi quyết định bắt tay vào làm.

Sau 16 tháng nghiên cứu về nhựa, khuôn và kiến thức giải phẫu cơ thể trẻ, tôi bỏ 10 triệu đồng in 3D để tạo ra chiếc bô mô hình đầu tiên. Tôi vốn là một kỹ sư điện, không phải người trong nghề nên vấp phải vô vàn khó khăn, ngây ngô đến mức đi in 3D ra chiếc bô to khổng lồ.

Nghĩ lại, tôi thấy mình thật ngây thơ, nhưng ngây thơ mới dám làm. Steve Jobs nói rất đúng: "Hãy cứ khát khao, hãy cứ dại khờ". Phải ngây thơ một chút mới làm được, còn nếu chỉ nghĩ đến chặng đường gian nan sẽ không thể bắt tay vào việc.

Sự ngây thơ ở đây là làm ra một cái bô mô hình, có đúng chức năng nhưng không thể sản xuất hàng loạt. Ngây thơ là cứ nghĩ sản phẩm của mình ra mắt sẽ đắt hàng, bán ở cả trong nước lẫn nước ngoài, sẽ bùng nổ. Lúc đó, tôi chưa thấy được những khó khăn, gian nan trong quá trình sản xuất, marketing, đóng gói, vận chuyển…

Anh nghĩ thế nào khi có người nói sản phẩm này "không cần thiết"?

Tất nhiên là tôi cũng hơi buồn. Đúng là có những người nói như thế. Nhưng số người đó ít hơn số người ủng hộ. Đặc biệt, vợ tôi vô cùng ủng hộ, cô ấy là nguồn động lực to lớn để tôi duy trì startup này.

Cảm ơn anh về cuộc trò chuyện!

 

Ánh Ngọc