Dùng cả cuộc đời để quan sát, tác giả ‘Cha giàu, cha nghèo’ điểm danh 6 SUY NGHĨ của người giàu, vạch mặt 2 ‘tử huyệt’ dẫn tới nghèo khổ

Robert Kiyosaki - Tác giả của cuốn sách nổi tiếng "Cha giàu, cha nghèo" có 2 người cha, một người cha nghèo và một người cha giàu.

Người cha nghèo là cha ruột của anh. Ông là người có học vấn cao, làm việc chăm chỉ suốt đời và kiếm được thu nhập cao, nhưng những năm cuối đời ông lại mắc nợ rất nhiều. Người cha giàu là cha của Mike, bạn của tác giả. Ông chưa học hết lớp 8 nhưng ông là một trong những người giàu nhất Hawaii. Sau khi qua đời, ông để lại tài sản thừa kế hàng chục triệu đô la cho gia đình và các tổ chức từ thiện.

Tại sao có người làm việc chăm chỉ cả đời mà vẫn nghèo, trong khi có người lại tích lũy được rất nhiều của cải? Robert Kiyosaki từng nói: “Lý do khiến người cha nghèo của tôi nghèo không phải là số tiền ông kiếm được mà là cách ông suy nghĩ và hành xử”. Theo ông, SUY NGHĨ và HÀNH XỬ chính là 2 'tử huyệt' dẫn tới nghèo khổ. 

Chẳng hạn người cha nghèo của tác giả thường nói: “Tôi không đủ tiền mua nó". Người cha giàu lại nói: “Làm sao tôi có thể mua được nó?”.

Người cha nghèo nói: “Tôi giàu không phải vì tôi có con”. Người cha giàu nói: “Tôi phải giàu vì tôi có con”.

Người cha nghèo nói: “Khi nói đến tiền bạc, đừng mạo hiểm". Người cha giàu nói: “Hãy học cách quản lý rủi ro”.

Khi Kiyosaki lên 9 tuổi, người cha giàu vẫn chưa giàu và người cha nghèo cũng không nghèo. Tuy nhiên, ông nhận ra lối suy nghĩ của người cha giàu và quyết định chấp nhận việc học về tài chính và kinh doanh của ông. Người cha giàu đã dạy ông hơn 30 năm. Dưới ảnh hưởng của cha giàu, Kiyosaki đã sở hữu khối tài sản hơn 100 triệu USD khi ở tuổi 40 và trở thành một người giàu có ở Mỹ.

Sau này, Robert Kiyosaki đã viết lại những bí quyết làm giàu mà người cha giàu dạy anh trong cuốn sách "Cha giàu, cha nghèo". 

 1. Tư duy cởi mở 

Người cha giàu dạy Kiyosaki: “Dù con chọn nghề nghiệp nào, hãy giữ tâm hồn cởi mở". Vì vậy, bài học đầu tiên mà người cha giàu dạy Kiyosaki là cách sử dụng trí óc để kiếm tiền.

Khi Kiyosaki lên 9 tuổi, ông bắt đầu học các kỹ thuật kiếm tiền từ người cha giàu của mình. Ông được phân công làm việc trong siêu thị nhỏ của người cha giàu và chỉ được trả 10 xu một giờ. Kiyosaki đã làm việc rất chăm chỉ trong 3 ngày cuối tuần. Sau mỗi lần như vậy, ông nhìn những đồng xu đáng thương và cảm thấy rất thất vọng.

Vì vậy, ông tức giận chạy đến gặp người cha giàu và yêu cầu tăng lương. Nhưng người cha giàu trả lời: "Con sẽ không bao giờ trở nên giàu có bằng cách bán thời gian của mình để kiếm tiền. Hãy dùng trí óc để suy nghĩ, và con sẽ tìm ra cách kiếm nhiều tiền hơn là nhận lương".

Từ đó trở đi, người cha giàu không trả cho Kiyosaki một xu nào nữa, cố ép ông phải tìm cách kiếm tiền. Sau khi quan sát cẩn thận, Kiyosaki phát hiện rằng, nhiều cuốn truyện tranh cũ trong siêu thị không bán được nữa và bị vứt đi. Ông đã lấy chúng và mở phòng đọc truyện tranh, tính phí đọc cho những đứa trẻ đến đọc. Ý tưởng này đã giúp ông kiếm được nhiều tiền.

Một người bạn thời trung học của Kiyosaki đã làm việc rất chăm chỉ và kiếm được thu nhập cao, nhưng sau đó công ty đóng cửa và người bạn không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tìm một công việc mới. Tuy nhiên, ở công ty mới, anh ấy không thể nhận được mức lương như trước chỉ nhờ làm việc chăm chỉ. Người bạn làm việc chăm chỉ hơn, một mình làm 3 công việc, chỉ ngủ 5 tiếng/ngày nhưng tiền lương chỉ đủ trang trải cuộc sống.

Đừng chỉ bận làm việc mà quên suy nghĩ. Khả năng tư duy là tài sản quý giá nhất của con người. Trong cuộc sống thực, có bao nhiêu người bị ràng buộc vào một vị trí và lặp đi lặp lại để theo đuổi sự ổn định hoặc mức lương cao. Và nhiều công việc có thể thay thế được đến mức dù bạn có làm chăm chỉ, bạn cũng chỉ nhận được thức ăn và quần áo tạm bợ.

Đừng tiêu tốn năng lượng của bạn vào sự siêng năng mù quáng. Việc thoát khỏi lối suy nghĩ hạn chế có thể mang lại nhiều cơ hội và kết quả tốt hơn.

 2. Suy nghĩ ít ham muốn 

Người cha giàu nói: “Nếu con không kiểm soát ham muốn của mình trước thì dù có nhận được mức lương cao, con cũng chỉ là nô lệ của tiền bạc”. 

Siêu sao Hollywood Nicolas Cage có tài sản hơn 1 tỷ USD nhưng anh đã phung phí tất cả chỉ trong vài năm và trở thành kẻ vô gia cư. Anh đã tiêu tiền như nước, mua máy bay, 4 du thuyền sang trọng, hơn 30 xe máy hạng sang, 50 ô tô hạng sang phiên bản giới hạn và thậm chí còn mua cả một hòn đảo... 

Thú cưng của anh cũng là rắn hổ mang chúa bạch tạng, cá sấu,... với giá tiền đắt đỏ. Khi bị phát hiện, anh đã phải giao nộp tất cả cho sở thú mà không nhận được một đồng nào. Cách chi tiền vô tội vạ đã khiến anh bị phá sản, dẫn đến cuộc sống khốn khổ trong những năm cuối đời.

Robert Kiyosaki đã nói trong cuốn sách: “Đối với một số người, bạn càng cho họ nhiều tiền thì họ càng mắc nợ nhiều hơn”. 

Có một cặp vợ chồng có học thức cao, cả 2 đều có thu nhập khá. Sau khi có một số tiền tiết kiệm, họ thế chấp và mua một căn nhà và một chiếc ô tô mới. Một ngôi nhà mới cần được trang trí và có nội thất mới phù hợp, còn một chiếc ô tô mới là một cỗ máy đốt tiền. Kết quả là họ phải gánh rất nhiều khoản nợ.

Ngay sau đó, đứa con của họ chào đời và khi chi phí tăng lên, họ đăng ký thẻ tín dụng và bắt đầu chi tiêu tối đa. Để trả được khoản vay, họ chỉ biết làm việc chăm chỉ hơn nhưng tiền lương hàng tháng vẫn không đủ trả. 

Cặp đôi rơi vào “bẫy chuột đua”. Điều này có nghĩa là con người rất dễ rơi vào vòng luẩn quẩn “dậy, đi làm, trả hóa đơn, lại dậy, lại đi làm, trả hóa đơn… Giống như con chuột ngồi trên bánh xe, dù chân nó có nhanh đến đâu thì nó vẫn luôn quay tại chỗ.

Cho dù bạn kiếm được bao nhiêu tiền, trước tiên hãy lập kế hoạch dài hạn, kiểm soát mong muốn của mình và phân bổ chi tiêu hợp lý. Chỉ khi biết cách quản lý tiền tốt, bạn mới có thể có được nguồn tài sản ổn định.

3. Tư duy đa dạng 

Tỷ phú Charlie Munger đã nói: “Nếu bạn muốn kiếm được nhiều tiền, bạn phải thiết lập một hệ thống tư duy đa dạng”. Nghĩa là suy nghĩ về các vấn đề từ nhiều khía cạnh và góc độ, nâng cao khả năng toàn diện của mình.

Một nữ phóng viên báo chí từng phỏng vấn Robert Kiyosaki: “Tại sao ông có thể trở thành tác giả sách bán chạy nhất, trong khi tôi là một nhà văn được đào tạo chuyên nghiệp nhưng sách tôi viết không bán được?”. Kiyosaki trả lời: “Cô nên học kỹ năng bán hàng”. Kết quả là nữ phóng viên tức giận. Cô cho rằng, học bán hàng là một sự xúc phạm đối với người chuyên nghiệp như cô.

Robert Kiyosaki chưa bao giờ cố định mình ở một vị trí nào kể từ khi bắt đầu làm việc. Ông đã tiếp xúc nhiều với nhiều ngành và học được nhiều kỹ năng khác nhau. Ông học kế toán, luật, marketing và làm nhân viên bán hàng, bồi bàn, công nhân xây dựng,... Ông thực hiện quan niệm của người cha giàu: Làm việc không phải để kiếm tiền mà để học các kỹ năng.

Chẳng hạn, ông làm việc cho một công ty dầu mỏ để nghiên cứu xu hướng chứng khoán trong ngành dầu mỏ. Ông gia nhập Thủy quân lục chiến để phát triển kỹ năng lãnh đạo. Ông không thích kế toán, nhưng đã làm công việc kế toán. Ông đến Xerox làm nhân viên bán hàng để trau dồi kỹ năng bán hàng. 

Sau vài năm kinh nghiệm, ông đã tích lũy được nhiều kỹ năng và thấy thoải mái hơn nhiều khi thành lập một công ty đầu tư bất động sản.

Là người bình thường, chúng ta cần phải làm việc chăm chỉ. Nhưng khi rảnh rỗi, chúng ta nên bớt xem những video nhàm chán để đọc nhiều hơn và học hỏi từ các chuyên gia qua Internet. Hãy tập trung vào sự nghiệp của riêng bạn, học hỏi về nhiều mặt, nâng cao khả năng toàn diện và tạo ra nhiều cơ hội hơn cho cuộc sống.

4. Tư duy phát triển 

Khi còn trẻ, chúng ta bị trừng phạt và cười nhạo khi làm sai điều gì đó. Vì vậy, chúng ta sợ thất bại và thường không dám thử những lĩnh vực mới để tránh thất bại.

Sợ hãi là một bức tường lớn chặn thành công. Dweck - Giáo sư Tâm lý học tại Đại học Stanford, đã đề xuất khái niệm “tư duy phát triển” sau nhiều năm nghiên cứu.

Cô tin rằng những người có tư duy cầu tiến không sợ thất bại và thường coi thất bại là cơ hội để nâng cao khả năng của mình.

Bạn có còn nhớ khi còn nhỏ và học cách đi xe đạp không? Có phải bạn từng bị ngã rồi đứng dậy và tiếp tục luyện tập. Sau nhiều lần ngã, cuối cùng bạn cũng học được cách đi xe đạp.

Thành công có nghĩa là đứng dậy nhiều hơn là vấp ngã. Nếu bạn bị ngã và không bao giờ dám tập nữa thì bạn sẽ không thể học đi xe đạp được. Trong số tất cả những người thành công trên thế giới, không ai thành công mà không gặp vô số thất bại.

“Vua dầu mỏ” Rockefeller từng nói: “Tôi đặt mục tiêu biến mọi thảm họa thành cơ hội”.

Robert Kiyosaki là một người nhút nhát và sợ bán hàng nhất. Để khắc phục khuyết điểm của mình, ông gia nhập công ty Xerox với vai trò nhân viên bán hàng. Và ông đã trải qua vô số lần bị từ chối nhưng tinh thần ông ngày càng trở nên mạnh mẽ hơn. Ông làm nhân viên bán hàng được 4 năm nên thành tích bán hàng luôn nằm trong top 5.

Người nghèo thường rụt rè vì họ cảm thấy mình không thể chấp nhận thua cuộc. Sở dĩ người giàu càng giàu là vì họ dám mạnh dạn cố gắng và tích lũy kinh nghiệm từ những sai lầm của mình. Hãy mạnh dạn và chấp nhận rủi ro trong phạm vi tổn thất mà bạn có thể chấp nhận được. Sau đó, thông qua học tập, hãy sử dụng tài năng của mình để dần dần chuyển hóa nỗi sợ hãi thành sức mạnh và trí tuệ.

 5. Tư duy đầu tư 

Điểm cốt lõi của cuốn sách "Cha giàu, cha nghèo" là: Đừng làm việc vì tiền, hãy để tiền làm việc cho bạn. Làm thế nào bạn có thể khiến tiền làm việc cho bạn? Để hiểu đầu tư, tiền của bạn nên được sử dụng để mua tài sản tạo ra thu nhập.

Năm 1994, Robert Kiyosaki nghỉ hưu ở tuổi 47 và không còn làm việc nữa nhưng tài sản của ông vẫn tự động tăng lên. Cái gọi là bắt tiền làm việc cho bạn có nghĩa là tiền sẽ tự động tạo ra tiền mà bạn không cần phải đầu tư thời gian và sức lực.

Lời khuyên của Robert Kiyosaki: Mua ít nợ hơn và nhiều tài sản hơn.

Chẳng hạn, nếu bạn vay tiền để mua một chiếc ô tô riêng thì đây là một khoản nợ. Một chiếc ô tô đã mất giá trị kể từ khi lăn bánh. Căn nhà bạn mua bằng tiền vay là để ở, nếu nó không mang lại thu nhập thì đó là một khoản nợ. Nếu ngôi nhà bạn mua có thể cho thuê và mang lại thu nhập ổn định thì đó chính là tài sản.

Nếu bạn sử dụng tiền tiết kiệm của mình để mua các sản phẩm tài chính và đầu tư, tiền sẽ làm việc cho bạn 24 giờ một ngày và kiếm tiền cho bạn.

Robert Kiyosaki nói: “Sự khác biệt quan trọng giữa người giàu và người nghèo là người giàu mua hàng xa xỉ sau cùng, trong khi người nghèo mua hàng xa xỉ trước vì họ muốn trông giàu có”. Người nghèo làm việc chăm chỉ rồi tiêu hết tiền khiến họ phải làm việc cật lực mãi mãi. Người giàu làm việc chăm chỉ và sau đó đầu tư tiền của họ để không bao giờ phải làm việc.

Sự nghiệp của chính bạn là thứ bạn thực sự có thể kiểm soát được. Khi điều bất ngờ xảy ra, thứ có thể giúp bạn vượt qua khó khăn chính là tài sản bạn đã tích lũy được. Bạn có thể tiếp tục làm việc như bình thường nhưng đừng quên đầu tư vào sự nghiệp của mình.

 6. Tư duy “cho trước, nhận sau” 

Trong cuộc sống thực, mọi người thường nghĩ về “tôi muốn gì” thay vì nghĩ trước tiên “tôi có thể cho người khác những gì?”.

Mục đích của việc kinh doanh là kiếm lợi nhuận nhưng trước khi kiếm được lợi nhuận bạn cần phải cho đi. Một người chỉ nghĩ đến lợi nhuận mà không nghĩ đến khách hàng của mình sẽ có nguy cơ thất bại cao. Điều này đặc biệt đúng trong cuộc sống, trong bất kỳ mối quan hệ nào.

Như Kazuo Inamori đã nói: “Tư lợi sẽ dẫn đến thành công, vị tha với người khác sẽ lâu dài. Vị tha với người khác là tư lợi ở mức độ cao”.

Người cha nghèo của Robert Kiyosaki thường nói: “Nếu cha có thêm tiền, cha sẽ cho người khác”. Nhưng cả đời ông chưa bao giờ có thêm tiền. Ngay cả khi người cha giàu của ông không kiếm được nhiều tiền, ông vẫn thường xuyên quyên góp tiền cho tổ chức từ thiện.

Trong kinh doanh, dù thua lỗ thì trước tiên cũng phải nghĩ đến lợi ích của đối tác. Đây là bí quyết giúp Kiyosaki phát triển, có nhiều mối quan hệ, thu nhập tăng lên. Ông đã truyền lại kinh nghiệm và kiến thức kinh doanh cho người khác và kết quả là ông thành công hơn. Cho trước và nhận sau là sự khôn ngoan lớn trong cuộc sống.

Ứng Hà Chi