Định nghĩa của Steve Jobs về 'thông minh' sẽ thay đổi suy nghĩ của bạn về trí tuệ
Tại sao những người có chỉ số IQ cao thường trì trệ trong sự nghiệp.
Tôi biết có nhiều người rất thông minh. Một số người trong số họ có thể đọc thuộc lòng văn học cổ điển. Những người khác sẽ làm bạn ngạc nhiên với kiến thức của họ về các sự kiện hiện tại. Nhiều người trong số họ đưa ra những lời khuyên đáng kinh ngạc. Tuy nhiên, hầu hết họ đều phải vật lộn với cuộc sống.
Tại sao vậy? Tại sao họ không thể phát triển sự nghiệp và công việc kinh doanh của mình?
Một phần của câu trả lời nằm tại định nghĩa về trí thông minh.
Chúng ta đã quen với định nghĩa: Trí thông minh là sự kết hợp giữa IQ cao và EQ cao. Đây hầu hết là những đặc điểm bẩm sinh. Do đó, định nghĩa này rất thuận lợi cho chúng ta, vì chúng ta có thể đổ lỗi rằng sự kém thành công của mình là do hên xui may rủi.
Đúng là định nghĩa trên có phần đúng. Các nghiên cứu cho thấy IQ là một yếu tố "hợp lý" để dự báo rằng một người có thành công về tài chính hay không. Tuy nhiên, như bạn đúc kết được trong cuộc sống rồi đó, đó không phải là tất cả. Có rất nhiều người có chỉ số IQ cao phải sống cuộc sống nghèo nàn và rất nhiều người giàu không phải là thiên tài.
Steve Jobs: "Bạn không được có hành trang cuộc sống giống như những người khác"
Gần đây, tôi tình cờ xem một video, Steve Jobs giải thích đặc điểm chính của một người thông minh theo cách nhìn của anh ấy.
Tôi mong đợi sẽ nghe thấy những từ như kiểu "suy nghĩ thấu đáo" và "cống hiến không ngừng nghỉ". Tuy nhiên, câu trả lời của anh lại là một trong những lời khuyên sâu sắc nhất mà tôi từng được nghe.
"Thông minh là khả năng ‘thu nhỏ’, giống như bạn đang ở trong một thành phố và bạn có thể nhìn toàn bộ mọi thứ từ tầng 80 xuống thành phố. Và trong khi những người khác đang cố gắng mò tìm trong tấm bản đồ bé xíu cách đi từ điểm A đến điểm B, thì bạn có thể nhìn thấy nó đang trước mắt bạn. Bạn có thể thấy toàn bộ mọi thứ ".
Jobs lưu ý rằng những người thông minh có thể kết nối mọi thứ một cách dễ dàng nhưng người khác đọc vào lại không hiểu - đơn giản vì họ đã phát triển kỹ năng "thu nhỏ" để có cái nhìn toàn cảnh về bức tranh lớn.
Tất nhiên, điều này nghe có vẻ tuyệt vời và tất cả chúng ta đều đồng ý rằng để thay đổi thế giới, bạn cần phải nhìn rõ thế giới. Nhưng bạn phải làm thế nào? Làm thế nào để bạn tăng trí thông minh của mình để trở thành một người "thông minh" theo như cách nhìn nhận của Jobs?
Theo người nhìn xa trông rộng - tất cả đến từ những trải nghiệm cuộc sống độc đáo.
"Bạn không được có hành trang cuộc sống giống như những người khác, nếu không, bạn sẽ tạo ra những kết nối giống nhau và bạn sẽ không đổi mới. […] Bạn có thể nghĩ đến việc đến Paris và làm nhà thơ trong vài năm."
Điều đó hoàn toàn dễ hiểu. Một nghiên cứu năm 2015 đã kết luận rằng sự phóng khoáng trong trải nghiệm là yếu tố dự báo tốt nhất cho "hiệu suất làm việc trong các tình huống đòi hỏi sự sáng tạo", - thứ kiếm sống của mọi doanh nhân. Bất kỳ bước thăng tiến quan trọng nào trong sự nghiệp cũng sẽ đòi hỏi một động thái đổi mới mang tính quyết định.
Nghiên cứu cũng cho thấy rằng sự hướng ngoại "đóng một vai trò quan trọng trong các bối cảnh liên quan đến tương tác xã hội", điều này không có gì ngạc nhiên, nhưng dù sao cũng là một lời nhắc nhở lành mạnh. Những nghiên cứu này rất khớp với những gì Jobs đã nói - những người không ngại trải nghiệm và hướng ngoại sẽ luôn hướng đến những tình huống thú vị, kỳ dị nhất trong cuộc sống- kết quả là họ có được những quan điểm vô giá.
Bây giờ chúng ta cũng hiểu lý do tại sao rất nhiều doanh nhân thành đạt lại ham đọc sách. Divyank Turakhia, một tỷ phú công nghệ Ấn Độ 35 tuổi, đã từng nói rằng từ năm 15 tuổi, anh đọc sách 800 giờ/năm, hàng năm. Tobias Lütke, nhà sáng lập của Shopify, được Tim Ferriss mô tả là một trong những độc giả năng nổ nhất mà anh từng gặp.
Có lẽ những điều đó không chỉ đơn thuần nói lên rằng các nhà lãnh đạo đánh giá cao những cuốn sách, mà là cách họ thay đổi quan điểm. Trên podcast của Ferriss, Lütke đã đào sâu những cuốn sách đã thay đổi cuộc đời anh - mô tả cẩn thận từng cuốn sách trong số đó.
Sách là cách dễ nhất để người hướng nội thu thập những hiểu biết độc đáo giúp định hình thế giới quan của riêng họ. Chúng mở rộng tầm nhìn tinh thần của bạn, vì vậy, thật hợp lý khi một người đọc 100 cuốn sách kinh doanh cổ điển và có thể phát hiện ra xu hướng đang lên hoặc cơ hội bị bỏ lỡ trước bất kỳ ai khác.
Trải nghiệm là tất cả
Ý tưởng này của Steve Jobs đã gợi lên trong đầu tôi một khoảnh khắc "trời, anh ấy đã đúng".
Cách đây một thời gian, tôi đã thử nhớ lại những bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời mình. Sau một thời gian, tôi nhận ra rằng một "ý tưởng thiên tài" hay "một hiện thực tuyệt vời" chưa bao giờ định hình con đường của tôi - mà là con người.
Tôi đã đi gặp gỡ người khác. Tôi bỏ đi những suy nghĩ xưa cũ của mình. Chúng tôi sẽ cùng nhau làm điều gì đó mà tôi chưa bao giờ nghĩ đến việc tự mình làm. Cuối cùng, tôi sẽ đạt được những kinh nghiệm và bài học mà tôi không bao giờ có thể có được chỉ bằng nỗ lực của trí tuệ.
Bản thân Jobs rất lấy cảm hứng từ Phật giáo mà ông đã khám phá trong những năm đại học. Các từ khóa của triết lý Zen - đơn giản, đồng cảm và chánh niệm - hoàn toàn không xa lạ với các sản phẩm của Apple.
Bạn không cần phải đi du lịch để có những trải nghiệm thú vị và hình thành quan điểm gia tăng giá trị của thế giới. Bạn có thể lựa chọn đọc sách và tham gia các khóa học trực tuyến. Cách của tôi là gặp gỡ những người thực sự thú vị và sau đó tìm hiểu sâu hơn về con người của họ.
Nhưng quy tắc chung rất rõ ràng: nếu bạn muốn thực sự thông minh trong nghề nghiệp, bạn phải thu thập những kinh nghiệm mà những người trong lĩnh vực của bạn ít biết đến. Đó là cách bạn học cách nhìn mọi thứ xa rộng hơn.
