Đỉnh cao ngôn từ: năng lực đặc biệt của vợ chồng Bill Gates
Phải giải thích những khái niệm vô cùng phức tạp với đại chúng, thế nhưng bằng cách sử dụng ngôn từ thông minh, Bill Gates cùng vợ đã khiến người nghe gật đầu ưng ý.
Một nhóm sinh viên từng hỏi vợ chồng Bill Gates là họ sẽ chọn có siêu năng lực gì nếu được. Nhưng thực ra họ đã có một năng lực mà ít người có được và nó có khả năng tạo ra rất nhiều giải pháp sáng tạo triệt để cho các vấn đề mà trái đất đang gặp phải. Bill và Melinda Gates có khả năng giải thích các vấn đề phức tạp theo một cách đơn giản để mọi người đều có thể hiểu được.
Dưới đây là 3 cách mà họ sử dụng và mọi lãnh đạo/nhà giáo dục đều có thể áp dụng để giải thích những khái niệm phức tạp cho tất cả mọi người.
Đưa ra những ví dụ chi tiết
Bill Gates có một mong muốn để giúp đỡ những người nghèo nhất trên thế giới, đó là tìm ra một nguồn năng lượng rẻ và sạch. Gates nói rằng 18% dân số thế giới (1,3 tỷ người) không thể làm cả những việc đơn giản vì không có năng lượng. Những việc đơn giản đó là gì?
“Ngày nay, sẽ có lúc bạn làm một việc hoặc tất cả những việc như: Bật công tắc đèn, lấy thức ăn tươi từ tủ lạnh, chỉnh nhiệt độ để nhà mình ấm hơn hoặc mát hơn, nhấn một nút trên laptop để lên mạng. Có thể bạn không nghĩ nhiều về những hành động này, nhưng thực ra bạn sẽ làm được một việc gì đó phi thường.”
Hầu hết những lý giải khoa học cho các vấn đề hóc búa đều không đọng lại gì trong đầu người nghe vì trong đó có nhiều thuật ngữ chuyên ngành hoặc các từ ngữ lạ lẫm. Tâm trí con người không nắm bắt được sự trừu tượng, vì thế những chi tiết cụ thể là điều không thể thiếu. Gates luôn đưa ra những ví dụ cụ thể để làm rõ ý kiến của mình.
Sử dụng ngôn ngữ học sinh
Trong một bài viết của mình, Gates nêu một công thức để tạo ra năng lượng sạch, và ông cho rằng nó sẽ đưa lượng khí thải Carbon về 0.
P x S x E x C = CO2
“Công thức này trông có vẻ phức tạp. Nhưng thật ra không phải vậy,” Gates viết. “Bên phải là tổng lượng khí CO2 chúng ta thải ra bầu khí quyển. Đây là đối tượng chúng ta cần đưa về 0. Việc đó dựa trên 4 yếu tố nằm bên trái của phương trình: Dân số thế giới (P) nhân với dịch vụ (S) mà mỗi người sử dụng; năng lượng (E) cần phải cung cấp cho mỗi dịch vụ; và cuối cùng là lượng khí CO2 do năng lượng đó tạo ra. Bạn biết đấy, bất kỳ số nào nhân với 0 cũng bằng 0. Vì thế nếu muốn giảm lượng khí CO2 xuống cực điểm, ta cần làm cho ít nhất một trong 4 yếu tố ở bên trái kia về 0. Chúng ta hãy điểm qua từng yếu tố một để xem gặt hái được gì.”
Gates không chỉ giải thích công thức của mình một cách đơn giản, mà ông còn sử dụng những từ ngữ ngắn nhất và dễ hiểu nhất có thể.
Về phía Melinda, bà có một công cụ cực kỳ hiệu quả, đó là những câu chuyện cá nhân.
Chia sẻ những câu chuyện cá nhân
“Trừ khi mọi thứ thay đổi, nếu không phụ nữ sẽ mất hàng trăm ngàn giờ để làm những công việc không được trả lương, chỉ đơn giản bởi xã hội coi đó là trách nhiệm của họ,” Melinda viết. Sau đó bà đưa chúng ta vào thế giới của một người phụ nữ mà bà đã gặp.
“Khi tôi đến Tanzania vài năm trước, tôi dành vài ngày ở với Anna và Sanare cùng 6 đứa con của họ. Mỗi ngày của Anna bắt đầu lúc 5h sáng bằng việc nhóm lửa nấu ăn. Sau khi dọn dẹp, chúng tôi đi lấy nước. Nếu đầy, xô nước của Anna nặng gần 20kg… Khi về đến nhà, tôi đã kiệt sức mặc dù xách ít nước hơn Anna. Nhưng chúng tôi không được nghỉ, vì đã đến lúc nấu bữa trưa. Sau đó chúng tôi vào rừng chặt củi để đun trong ngày hôm sau, cố gắng tránh bị bọ cạp đốt. Sau đó chúng tôi đi lấy thêm nước, rồi vắt sữa dê, và làm bữa tối. Đến 10 giờ tối chúng tôi vẫn còn thức để rửa bát đĩa dưới ánh trăng.
Không biết tôi đã đi mấy nghìn bước chân ngày hôm đó? Nhưng dù cho bao nhiêu đi nữa, thì số bước chân của Anna phải bằng số đó nhân với từng ấy ngày trong cuộc đời của cô.”
Nhờ đưa chúng ta vào thế giới của Anna, Melinda như kích hoạt một loạt các phản ứng trong não của người đọc, làm tăng oxytocin, một loại hormone có khả năng tạo ra sự đồng cảm giữa 2 người đang đối thoại. Oxytocin giải thích tại sao chúng ta không biết Anna nhưng vẫn cảm nhận được cảnh ngộ của cô.
Bill và Melinda là những người lạc quan. Họ tin rằng thế giới có thể giải quyết được nhiều vấn đề nghiêm trọng trong vòng 15 năm tới nếu những người trẻ dành nhiệt huyết của mình vào việc đó. Một người nào đó có thể tìm ra câu trả lời, và khi họ làm được, họ cần có khả năng truyền tải ý tưởng của mình một cách hiệu quả, nếu không điều kỳ diệu về năng lượng mà Gates luôn hy vọng sẽ không bao giờ thành sự thật.
