Điều thú vị về năm "Thanh Xà" 2025, có 2 lần Lập xuân mà nhiều người chưa biết
Năm 2025 là năm Ất Tỵ, trùng với hiện tượng "Nhị Xuân" hay "Xuân Nhị", "Xuân Nhị Kỷ" tức là có hai tiết Lập xuân trong một năm. Theo quan niệm dân gian, đây là năm mang nhiều ý nghĩa đặc biệt, hứa hẹn mùa màng bội thu và vận may cho mọi người.
"Nhị Xuân" là hiện tượng trong một năm âm lịch xuất hiện hai tiết Lập xuân. Điều này là do sự khác biệt giữa âm lịch và dương lịch. Chúng ta đều biết dương lịch được xây dựng dựa trên chu kỳ Trái Đất quay quanh Mặt Trời và tương đối ổn định. Âm lịch kết hợp chu kỳ tròn khuyết của Mặt Trăng và độ dài của năm Mặt Trời. Để làm cho âm lịch phù hợp với sự thay đổi của các mùa, sẽ có tháng nhuận. Trong những năm có tháng nhuận, thường sẽ xuất hiện hiện tượng "Nhị Xuân".
Năm 2025 Ất Tỵ trùng với "Nhị Xuân". Sự kết hợp đặc biệt này trong lịch pháp thiên văn theo quan niệm truyền thống được coi là một "thiên thời" đặc biệt. Vì rắn trong 12 con giáp thuộc âm nhu, còn màu xanh trong ngũ hành tương ứng với Mộc, nên hình tượng Thanh Xà năm Ất Tỵ mang hàm ý độc đáo. Người xưa tin rằng, những năm như vậy sẽ cung cấp động lực và cơ hội dồi dào hơn cho sự sinh trưởng và phát triển của vạn vật.
Trong xã hội nông nghiệp xưa, thiên thời có ảnh hưởng rất quan trọng đối với sản xuất nông nghiệp. Năm "Nhị Xuân" đồng nghĩa với mùa xuân dài hơn, nhiệt độ ấm lên tương đối sớm và ổn định hơn, có lợi cho việc cày bừa gieo trồng vụ xuân. Đối với cây trồng, ánh sáng mặt trời đầy đủ và nhiệt độ thích hợp có thể thúc đẩy sự nảy mầm của hạt giống, sự sinh trưởng của cây con và sự phát triển của cây trồng vụ xuân. Ví dụ cây trồng ngũ cốc, đậu đỗ được gieo trồng vào mùa xuân cũng có thể nảy mầm và sinh trưởng tốt trong điều kiện khí hậu thuận lợi.
Trong văn hóa dân gian phương Đông, sự linh hoạt và khả năng ẩn nấp của loài rắn được ví như sức mạnh âm thầm bén rễ, sinh sôi của cây trồng trong đất. Người xưa tin rằng trong những năm như vậy, cây trồng sẽ giống như Thanh Xà, ẩn chứa sức sống trong lòng đất mẹ, sinh trưởng với tư thế ngoan cường và tràn đầy sức sống. Sự phân bố của mưa cũng được cho là tương đối đồng đều. Lượng mưa dồi dào có thể tưới ẩm đất đai, đáp ứng nhu cầu của cây trồng trong các giai đoạn sinh trưởng khác nhau, giảm thiểu mối đe dọa hạn hán đối với nông nghiệp.
Trong sản xuất nông nghiệp truyền thống, người nông dân sẽ căn cứ vào đặc điểm của những năm như vậy để lên kế hoạch tỉ mỉ cho các hoạt động canh tác. Họ sẽ chuẩn bị sẵn sàng hạt giống, nông cụ, sửa chữa các công trình thủy lợi để tận dụng triệt để lợi thế của năm Thanh Xà Nhị Xuân. Trong quá trình canh tác, họ càng chú trọng đến việc bón phân, làm cỏ, phòng trừ sâu bệnh…, mong muốn có được một năm bội thu ngũ cốc.
Tết Nguyên đán là ngày đầu năm mới âm lịch, trong năm Thanh Xà Nhị Xuân lại càng thêm long trọng. Mọi người sẽ dọn dẹp nhà cửa kỹ lưỡng, chuẩn bị bữa cơm tất niên thịnh soạn, dán câu đối, tranh tết liên quan đến năm con rắn ngụ ý năm mới gia đình hòa thuận, cát tường như ý. Khi đi thăm hỏi họ hàng, người lớn sẽ lì xì cho con cháu những bao lì xì hoặc đồ trang sức có hình con rắn, mong các con trong năm Thanh Xà được khỏe mạnh, thông minh lanh lợi.
Ở một số vùng nông thôn, còn tổ chức các hoạt động truyền thống như hội chùa. Tại hội chùa, mọi người sẽ biểu diễn múa rồng múa lân, đi cà kheo… Đồng thời cũng có nhiều món ăn đặc sắc hoặc đồ thủ công mỹ nghệ liên quan đến năm Thanh Xà, chẳng hạn như tranh cắt hình con rắn, đồ chạm khắc gỗ, tượng bột nặn hình con rắn… được nhiều người ưa chuộng. Mọi người mua những vật phẩm này không chỉ để trang trí nhà cửa mà còn để cầu mong may mắn trong năm Thanh Xà.
Ngoài ra, hôn nhân cũng mang ý nghĩa đặc biệt trong năm này. Năm Nhị Xuân luôn được coi là năm tốt để kết hôn, bởi vì "xuân" tượng trưng cho sức sống và hy vọng, hai mùa xuân ngụ ý hạnh phúc và viên mãn gấp đôi. Nhiều gia đình sẽ chọn năm này để tổ chức đám cưới cho con cái, mong muốn đôi uyên ương như vạn vật mùa xuân sinh sôi nảy nở, cuộc sống hôn nhân hạnh phúc bền lâu.
Theo thời gian, lối sống ngày nay đã có những thay đổi to lớn. Văn hóa dân gian mặc dù được lưu giữ ở một mức độ nhất định, nhưng thái độ của mọi người đối với những câu nói truyền thống như "gặp Xuân Nhị Kỷ, mưu sự thành công" cũng có sự khác biệt.
(Thông tin mang tính chiêm nghiệm)