Cuộc chiến từ hai phía của nhà tù Nhật Bản trong đại dịch Covid-19

Cách ly 14 ngày trước khi bị giam

Nhà tù là nơi hạn chế nghiêm khắc việc tiếp xúc với bên ngoài. Và nếu dịch phát sinh trong nhà tù, thì nguồn lây nhiễm đầu tiên sẽ được nghi vấn đối với những người quản giáo, người làm nhiệm vụ tại nhà tù. Do đó, trước khi vào khu giam giữ phạm nhân, những người này phải thực hiện những bước phòng chống dịch một cách nghiêm túc.

Nhà tù Fuchu, Nhật Bản.

Những phạm nhân mới có tiếp xúc với bên ngoài trước đó, trước khi thực hiện giam giữ cũng phải cách ly 14 ngày và cấm mọi hoạt động tiếp xúc trong phạm vi nhà tù.

Nhằm tránh lây nhiễm tập thể, Bộ Y tế và Lao động Nhật Bản đã ra khuyến cáo rằng cần phải tránh triệt để việc tiếp xúc giữa người với người trong không gian chặt hẹp và bí khí và ở cự ly gần. Cụ thể tránh những nơi như tập Ggym, trung tâm mua sắm gia đình… Như vậy, nhà tù thuộc nơi cần tránh tiếp xúc gần vì dễ bị lây nhiễm tập thể.

Hiện nay, tại Nhật Bản số phạm nhân cao tuổi ngày càng tăng. Năm 2002, phạm nhân từ 60 tuổi trở lên chiếm 10,3%. Đến năm 2018 tăng lên 19%. Như vậy, cứ 5 phạm nhân có 1 người già. Điều này khiến bệnh cũng dễ lây nhiễm và lan rộng trong một không gian hạn chế như nhà tù. Trong điều kiện khắc nghiệt như vậy, Bộ Tư pháp Nhật Bản sẽ có những biện pháp gì để tránh lây nhiễm tập thể tại nhà tù.

Một quan chức của Bộ Tư pháp Nhật Bản cho biết rằng ngay từ cuối tháng 1 khi Nhật Bản ghi nhận những bệnh nhân nhiễm virus SARS-CoV-2 đầu tiên, tại hệ thống nhà tù trên toàn Nhật Bản đã gửi đi những thông báo liên quan đến các biện pháp phòng chống dịch bệnh, hướng dẫn thực hiện triệt để việc đeo khẩu trang, rửa tay, khử độc đối với quản giáo, người làm việc tại nhà tù.

Đồng thời, đưa ra chủ trương hạn chế triệt để phạm nhân tiếp xúc với quản giáo, ngừng tiếp nhận những hoạt động tình nguyện định kỳ từ bên ngoài vào. Những buổi sinh hoạt văn nghệ tình nguyện, phát quà cũng tạm dừng hoạt động.

Theo định lệ, cứ vào tháng 3 hàng năm, có khoảng từ 20-30 buổi biểu diễn âm nhạc tình nguyện diễn ra trên khắp các nhà tù trên toàn quốc, nhưng năm nay kế hoạch này đã bị hủy bỏ hoàn toàn. Trước tình hình dịch bệnh đang lan nhanh, kế hoạch biểu diễn cũng chưa có thể mở lại. Một nghệ sĩ tình nguyện cho biết.

Một suất ăn trong nhà tù.

Không đeo khẩu trang

Với điều kiện đặc biệt, việc phòng chống dịch của các phạm nhân cũng có những điều khác biệt so với thế giới bên ngoài. Một quản giáo cho rằng, nếu bên ngoài mọi người đều đeo khẩu trang, thì trong tù lại khác. Các phạm nhân đều không đeo khẩu trang và sinh hoạt bình thường.

Qui định trong nhà tù là không cho phép phạm nhân đeo khẩu trang để đảm bảo an ninh và giám sát tù nhân. Theo dõi qua nét mặt, ánh mắt sẽ có thể nhận biết được phạm nhân đó đang nghĩ gì? và có tâm trạng ra sao?. Việc nắm bắt những biểu hiện của tâm lý, tình cảm của phạm nhân là cực kỳ quan trọng. Nếu đeo khẩu trang, những quản giáo sẽ khó đọc được biểu hiện của phạm nhân khi tiếp xúc.

Về điều này, một quan chức Bộ Tư pháp Nhật Bản lý giải rằng thực ra cũng không phải đây là một quyết định chính thức. Tuy nhiên, từ quan điểm của những người làm nghề và nhận thức chung thì phạm nhân không nên đeo khẩu trang trong khi bị giam giữ.

Hàng năm, bệnh cúm mùa cũng thường xuyên xảy ra, ở từng nhà tù, từng nơi cũng sẽ tùy theo tình hình mà có biện pháp thích hợp bao gồm có đeo khẩu trang hay không. Trong tình hình dịch Covid-19 hiện nay cũng như vậy.

Tất cả những phạm nhân đều biết những gì xảy ra bên ngoài. Bởi họ vẫn có thể thưởng thức những chương trình truyền hình, radio, đoc báo chí, xem sách trong khoảng thời gian nhất định. Và họ cũng hiểu rằng việc đeo khẩu trang sẽ có hiệu quả trong phòng chống dịch Covid-19 hiện nay.

Có những tù nhân lớn tuổi cũng tâm tư rằng họ có khả năng bị lây nhiễm và trở nặng nhưng không được cấp phát khẩu trang. Nhất là trong điều kiện sinh hoạt tại nhà tù thì càng dễ căng thẳng. Và Nhật Bản cũng đang cố gắng bảo vệ họ khỏi bệnh dịch. Những phạm nhân với những tâm tư khó bày tỏ vẫn đang chiến đấu với dịch bệnh./.

Theo Bùi Hùng