Tại sao chúng ta không cảm nhận được Trái Đất đang quay?

Bây giờ là thế kỷ 21 và ai thì cũng biết rằng hành tinh của chúng ta đang quay liên tục quanh một trục nghiêng 23,4 độ. Nếu đứng ở trên đường xích đạo, thực sự là bạn đang di chuyển với một vận tốc cỡ 1.675 km/h, tương đương 465 mét mỗi giây trong không gian.

Nhưng đó là những gì mà bạn học được từ sách vở trong chương trình phổ thông. Nếu Trái Đất thực sự quay, có bao giờ bạn tự hỏi tại sao mình không cảm nhận được điều đó? Sẽ không khó để trả lời, nhưng để đi sâu vào bản chất vấn đề, bạn cần phải có một tư duy khoa học và hệ thống.

Hành tinh của chúng ta đang quay liên tục quanh một trục nghiêng 23,4 độ.

Trước hết, hãy nói về sự cảm nhận chuyển động. Con người có 5 giác quan: thị giác, thính giác, vị giác, khứu và xúc giác. Chúng ta cảm nhận mọi thứ về cuộc sống thông qua các giác quan này bao gồm cả sự chuyển động.

Vị giác và khứu giác gần như không thể được sử dụng để cảm nhận sự chuyển động. Trong khi đó thị giác và xúc giác là hai công cụ hữu ích nhất cho việc này. Bạn chạy xe máy và cảm nhận được gió tạt vào mặt mình, nhìn thấy cảnh vật đang di chuyển theo chiều ngược lại. Bạn biết mình đang chuyển động.

Sử dụng thính giác để cảm nhận sự chuyển động. Nghe thì có vẻ là một khả năng siêu nhiên, tuy nhiên, ai cũng có thể làm được điều đó nếu sử dụng một chút kiến thức khoa học. Thậm chí những người khiếm thị còn tự học được khả năng này mà không cần phân tích về nó. Bản chất của vấn đề nằm ở hiệu ứng Doppler. Ví dụ, bạn sẽ cảm thấy tiếng còi xe nhỏ hơn bình thường và trầm hơn khi xe chạy ra xa và ngược lại.

Trở lại vấn đề bạn dường như vô cảm với chuyển động của Trái Đất. Nguyên nhân của hiện tượng này là mọi giác quan của bạn đều bị đánh lừa hoặc vô hiệu hóa. Bạn không thể nghe thấy tiếng chuyển động của Trái Đất, không thể cảm thấy gió tạt vào mặt vì cả bầu khí quyển đều bị cuốn đi theo bạn với cùng một vận tốc.

Điều duy nhất mà bạn có thể cảm nhận là sự di chuyển của các thiên thể: Mặt Trăng, Mặt Trời và các vì sao. Tuy nhiên, thậm chí điều này còn khiến con người trong một quá khứ dài nghĩ rằng Mặt Trời và các vì sao quay xung quanh Trái Đất.

Hình ảnh Time-lapse cho thấy sự chuyển động tương đối của các thiên thể so với Trái Đất.

Như vậy, vấn đề cuối cùng nằm ở chỗ giác quan của bạn đã hoạt động kém hiệu quả. Giờ nếu bạn muốn cảm nhận được sự chuyển động của Trái Đất thì phải làm như thế nào? Chắc chắn đó là một trải nghiệm thú vị mà ít ai có được.

Với tốc độ quay của Trái Đất, nó sẽ hoàn thành một vòng hoàn chỉnh trong 23 giờ 56 phút. Nếu có một nguyên nhân nào đó như sự va chạm của một thiên thể khổng lồ khiến nó đột ngột thay đổi gia tốc, điều đó giống như một cú phanh hoặc đột ngột tăng tốc ở quy mô hành tinh.

Chắc chắn bạn sẽ cảm nhận được điều đó. Khi quyển, phần liên kết lỏng lẻo nhất với bề mặt Trái Đất sẽ tiếp tục chuyển động ở vận tốc 465 mét mỗi giây. Trong khi đó bạn nhận được một cú hích hoặc một cú hãm đột ngột, sẽ giống như gió táp vào mặt khi đi xe máy vậy.

Trên thực tế, nguy cơ một tiểu hành tinh đủ lớn va chạm với Trái Đất là rất nhỏ. Và chúng ta đều không mong đợi điều này. Trái Đất thì luôn quay với một vận tốc ổn định theo quán tính từ khi hệ Mặt Trời được hình thành. Đã hàng tỷ năm những chuyển động này vẫn chưa dừng lại. Có chăng nó đang chậm lại 2 phần nghìn giây mỗi ngày.

Điều này là không đủ đế xúc giác có thể cảm nhận được điều đó. Chính vì vậy, để có một trải nghiệm thú vị có lẽ thị giác là điều cuối cùng bạn có thể trông cậy. Nếu ở ngoài không gian, cụ thể là trên Trạm vũ trụ quốc tế ISS, bạn sẽ dễ dàng nhìn thấy hành tinh đang chuyển động. Những thời khắc ngày chuyển thành đêm và khi những thành phố lên đèn bởi sự tự quay của Trái Đất.

Nếu đặt máy quay luôn song song với chòm sao Bắc Đẩu, bạn sẽ thấy cả thế giới đang chuyển động.

Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể trở thành phi hành gia và có được một tấm vé ra ngoài không gian. Nếu vẫn còn ở trên mặt đất, công nghệ video time-lapse có thể giúp phần nào hiện thực hóa cảm giác của bạn. Nếu đặt máy quay chuyển động song song với chòm sao Bắc Đẩu và tua nhanh đoạn phim đó, bạn sẽ thấy cả thế giới đang chuyển động.

Nói tóm lại, Trái Đất đã tự quay quanh trục của nó từ hàng tỷ năm trước, khi hệ Mặt Trời mới hình thành. Nó chỉ chậm đi có 2 phần nghìn giây mỗi ngày do lực ma sát và tác động của Mặt Trăng. Mọi giác quan của bạn gần như đều bị vô hiệu hóa với chuyển động này. Nếu muốn thưởng thức cảnh Trái Đất chuyển động, bạn phải đặt một tấm vé ra ngoài không gian hoặc chỉ có thể ngắm nhìn nó qua màn hình máy tính. Nghe có vẻ không thú vị lắm nhưng nếu bạn cảm nhận nó bằng trái tim mình và một niềm đam mê khám phá, có lẽ mọi chuyện cũng không đến nỗi tệ.