Cô gái 28 tuổi bí ẩn trong vụ FTX: Thiên tài toán học tốt nghiệp Standford, là 'người yêu tin đồn', quản lý cỗ máy kiếm tiền quan trọng nhất của Sam Bankman-Fried

Trong một cuộc gọi video vào đầu tháng 11, các nhân viên tại Alameda Research đã gọi điện để hỏi về số phận của công ty, khi có tin họ đang trên bờ vực sụp đổ.

Caroline Ellison là người phụ trách đưa ra những thông tin xấu. Alameda là trung tâm của đế chế FTX đang sụp đổ của Sam Bankman-Fried. Trong khi đó, Ellison, vừa tròn 28 tuổi, đứng ở vị trí trung tâm của Alameda. Cả 2 đều rơi vào khủng hoảng.

Alameda và sàn giao dịch tiền số FTX đều là sản phẩm trí tuệ của Bankman-Fried, bạn của Ellison. Sam đã chọn Ellison để giúp lãnh đạo Alameda vào 1 năm trước. Trong một khoảng thời gian, họ đã cùng nhau chèo lái 2 tổ chức kể trên đi qua làn sóng bùng nổ của tiền số để cuối cùng FTX đạt được mức định giá bom tấn là 32 tỷ USD. Nhưng vào tháng này, tất cả sụp đổ chỉ trong vài ngày.

Khi khách hàng ngày càng lo sợ về sức khỏe tài chính của các công ty, họ đã điên cuồng rút tiền khỏi FTX trong một thời gian ngắn. Các công ty đều chật vật để duy trì hoạt động và họ đã nộp đơn xin phá sản ngay sau cuộc gọi của Ellison với các nhân viên. Bankman-Fried cũng đã từ chức giám đốc điều hành của FTX.

Các công tố viên, cơ quan quản lý và thậm chí cả CEO mới của FTX đang điều tra chuyện gì đã xảy ra. Khách hàng thì hoàn toàn mất hy vọng, họ cho rằng sẽ không bao giờ nhìn thấy tiền của mình nữa. Các vụ kiện xảy ra sau đó, và nhiều nhân viên hàng đầu đã ra đi. Ellison đã bị sa thải cùng với Gary Wang và Nishad Singh - cũng là những cấp phó hàng đầu của Bankman-Fried.

Trước khi vụ phá sản xảy ra, Bankman-Fried đã thu hút sự chú ý, quảng bá tiền số và vận động hành lang ở Washington, trong khi đó Ellison kín tiếng hơn. Alameda, một công ty thương mại thuộc sở hữu gần như hoàn toàn của Bankman-Fried, có một mục đích duy nhất là: Kiếm tiền. Và Ellison được giao nhiệm vụ duy trì hoạt động của công ty này.

Trong một số podcast và những lần xuất hiện trước công chúng khác, Ellison đã tóm tắt sự thăng tiến nhanh chóng của mình gần như là tình cờ. Cô ấy gia nhập Phố Wall ngay sau khi tốt nghiệp Đại học Stanford, chuyên ngành toán học vào năm 2016. Công việc đầu tiên của cô là tại công ty giao dịch định lượng Jane Street Capital.

Tại đây, Ellison đã gặp một đồng nghiệp khác, khoảng 20 tuổi, chính là Bankman-Fried. Giống như cô, anh đã được nuôi dạy bởi hai giáo sư. Và cũng giống như Ellison, Sam cũng đánh giá cao phong trào gọi là “lòng vị tha hiệu quả” hay ý tưởng kiếm nhiều tiền để cho đi.

Khi Bankman-Fried nghỉ việc để mở Alameda, Ellison đã nhanh chóng làm theo cái mà cô gọi là “một bước nhảy mù quáng vào điều chưa biết”. Caroline Ellison lớn lên ở vùng ngoại ô Boston, là con gái của hai nhà kinh tế thuộc đại học MIT. Lúc 5 tuổi, cô đã tự đọc cuốn sách “Harry Potter” thứ hai. Năm 8 tuổi, cô đã viết một bài phân tích về giá thú nhồi bông. Cha của cô, lấy cảm hứng từ cô con gái của mình, đã viết sách giáo khoa toán cao cấp cơ bản cho trẻ em.

Ellison, Bankman-Fried, Wang và Singh đã thành lập hội đồng quản trị của cái mà họ gọi là Quỹ Tương hỗ, với mục tiêu tài trợ cho các tổ chức phi lợi nhuận và đầu tư vào “các công ty có tác động xã hội”. Bankman-Fried, Wang và Singh đều sở hữu cổ phần tại ít nhất một số công ty FTX, theo hồ sơ đệ trình lên tòa án phá sản của CEO mới.

Tờ The Wall Street Journal đã đưa tin trước đó rằng có thời điểm, Ellison và Bankman-Fried có quan hệ tình cảm với nhau.

Khi Ellison đến Alameda, cô đã rất ngạc nhiên. Cô từng nói trong podcast FTX: “Cảm xúc lúc đó giống như, ồ, quá trình thực hiện mọi thứ chỉ là ai đó đề xuất một cái gì đó và sau đó ai đó mã hóa và phát hành. Một giờ sau và quá trình đã xảy ra rồi”.

Mọi thứ trong quỹ đạo của Bankman-Fried dường như chuyển động với cùng một tốc độ chóng mặt. Anh ta đã thành lập công ty chị em của Alameda là FTX, vào năm 2019 và chỉ mất vài năm để trở thành một trong những sàn giao dịch tiền số lớn nhất thế giới. Trong một thời gian, Bankman-Fried là Giám đốc điều hành của cả hai công ty.

Alameda và FTX có nhân viên ở cả Hồng Kông và Bahamas. Theo một người quen thuộc với vấn đề này, Ellison, giống như Bankman-Fried, gần đây đã làm việc ở Bahamas trong thời gian dài.

Một trong số các chiến lược giao dịch của Alameda là kinh doanh chênh lệch giá: Mua một đồng tiền ở một nơi và bán nó ở nơi khác để kiếm tiền. Trong khi đó, FTX nổi lên như một thị trường quan trọng để các nhà đầu tư lớn và nhỏ mua và bán tiền số. Là một người chơi chính trong các loại tiền số, Alameda thường xuyên giao dịch trên nền tảng của FTX.

Vào khoảng năm 2020, Alameda bắt đầu “canh tác năng suất”, đầu tư vào các token trả phần thưởng giống như lãi suất. Lúc đầu, Ellison không đồng tình. Trong một podcast của FTX vào đầu năm 2021, cô ấy nhớ lại cuộc tranh luận về việc liệu công ty có nên tham gia hay không và nói rằng cô ấy lo ngại về rủi ro. “Tôi đã thua trong cuộc tranh luận đó”, cô ấy nói trong podcast.

Theo thời gian, các chiến lược giao dịch tích cực của Alameda dựa nhiều hơn vào trực giác và các chỉ báo như các bài đăng trên mạng xã hội của Elon Musk, theo các dòng tweet vào năm 2021 của Sam Trabucco, khi đó là một ngôi sao đang lên khác tại Alameda.

Vào mùa thu năm 2021, giá tiền số đã đạt đến mức cao nhất mọi thời đại và FTX đang ăn mừng thỏa thuận mới có về quyền đặt tên cho sân vận động bóng đá của Đại học California, Berkeley. Bankman-Fried đã chỉ định Ellison và Trabucco làm đồng CEO để điều hành Alameda để anh ta có thể tập trung vào FTX. Theo thông cáo báo chí của Alameda vào thời điểm đó, 2 CEO mới kế thừa một đội ngũ gồm 25 người tại Alameda.

Mặc dù Bankman-Fried không còn là Giám đốc điều hành, nhưng Alameda vẫn là công ty của anh này. Theo hồ sơ phá sản của FTX, anh ta sở hữu 90% cổ phần của Alameda. Wang sở hữu 10% còn lại.

Đến đầu năm 2022, các loại tiền số rơi tự do. Nhiều công ty đầu tư và cho vay lớn nhất trong ngành bắt đầu oằn mình rồi ngã gục. Khi sự hoảng loạn quét qua thế giới tiền số, Bankman-Fried đã xuất hiện như một người giải cứu, mua lại một số công ty gặp khó khăn và cấp tín dụng cho những người khác để giúp ổn định thị trường.

Tuy nhiên, đằng sau hậu trường, Alameda cũng không miễn nhiễm với khủng hoảng. Công ty giao dịch được ca tụng của Bankman-Fried cũng bị call margin.

Vào tháng 8 năm nay, Trabucco cho biết sẽ từ chức đồng giám đốc điều hành. Trong một chủ đề dài trên Twitter, anh ta nói rằng làm việc tại Alameda là “khó khăn, mệt mỏi và tiêu tốn thời gian”.

Đến đầu tháng 11, những rắc rối của các công ty của Bankman-Fried bắt đầu được hé lộ. Một báo cáo của CoinDesk làm dấy lên mối lo ngại về sức khỏe tài chính của Alameda và FTX. Changpeng Zhao, người đứng đầu sàn giao dịch đối thủ Binance, đã tweet rằng công ty của ông sẽ từ bỏ việc nắm giữ FTT như một động thái quản lý rủi ro. FTT là một loại tiền số của FTX.

Khi Zhao và Bankman-Fried cãi nhau trên Twitter, Ellison đã cố gắng dập tắt ngọn lửa. “Nếu anh đang tìm cách giảm thiểu tác động của thị trường đối với việc bán FTT của mình, Alameda sẽ sẵn lòng mua tất cả từ anh ngay hôm nay với giá 22 USD!” cô ấy đã tweet, tag tài khoản Zhao. Vài phút trước đó, FTT đã giao dịch quanh mức 22,15 USD, theo dữ liệu của CoinDesk.

Khi được hỏi trên Twitter tại sao Ellison lại đưa ra lời đề nghị như vậy, Bankman-Fried trả lời: “Tùy cô ấy trả lời thôi, nhưng họ nói rằng họ lo lắng về tác động mà điều này sẽ giải quyết cho họ. Làm như vậy nhanh hơn và dễ dàng hơn”. Tuy nhiên, WSJ đưa tin, Binance đã liên hệ với Ellison về lời đề nghị nhưng không bao giờ nhận được phản hồi.

Cuối cùng, mối quan hệ chặt chẽ giữa Alameda và FTX đã bị hủy hoại. FTX đã sử dụng tiền của khách hàng để cho Alameda vay hàng tỷ USD cho các giao dịch và đầu tư rủi ro, theo báo cáo trước đây của WSJ. Trong tài chính truyền thống, các cơ quan quản lý yêu cầu các nhà môi giới tách tiền của khách hàng khỏi bất kỳ khoản vốn nào họ sử dụng để giao dịch.

Trong cuộc họp video vào đầu tháng 11, được tổ chức vào tối muộn theo giờ Hồng Kông, Ellison nói với các nhân viên rằng FTX đã sử dụng tiền của khách hàng để giúp Alameda trả các khoản nợ của mình. Cô ấy xin lỗi vì đã làm các nhân viên thất vọng. Thời điểm đó, các vấn đề tài chính của các công ty đã lộ ra trước công chúng, nhưng các công ty đó vẫn chưa nộp đơn xin phá sản.

Ellison cũng nói với các nhân viên rằng bản thân cô, Bankman-Fried, Singh và Wang đều biết về quyết định gửi tiền của khách hàng cho Alameda.

WSJ đưa tin, nhiều nhân viên của Alameda đã nghỉ việc vào ngày hôm sau.

Nguồn: WSJ

Phương Linh