Chuyện chưa kể về ẩm thực Tứ Xuyên: Khiến thế giới điên đảo vì nước sốt, ai cũng muốn thử một lần trong đời để biết cảm giác "đầu lưỡi nhảy múa"
Ẩm thực Tứ Xuyên được xem là một trong những ẩm thực nổi tiếng của Trung Quốc. Tuy nhiên, bên cạnh việc mọi người ấn tượng ẩm thực Tứ Xuyên đặc biệt có vị cay thì còn có một câu chuyện đằng sau không mấy ai biết.
Vào năm 1998, McDonald từng thực hiện một chiến dịch quảng bá cho bộ phim hoạt hình đình đám của Disney - Mulan và nhận được nhiều sự quan tâm của mọi người. Trong chiến dịch này, McDonald đã bán hàng và kèm theo quà tặng là các mẫu đồ chơi trong phần ăn Happy Meals dành cho trẻ em cùng một loại sốt đặc biệt có tên là Szechuan (nước sốt truyền thống của vùng Tứ Xuyên - Trung Quốc) để ăn kèm với món gà chiên cốm (Chicken McNuggets).
Nước sốt Tứ Xuyên vô tình trở thành cơn sốt tại phương Tây.
Kevin Pang, được sinh ra ở Hong Kong và lớn lên ở Hoa Kỳ là người nhớ rất rõ thời niên thiếu của mình. "Khi tôi ăn món gà chiên cốm, tôi đã phát hiện nước sốt này. Trên thực tế, nước sốt này có vị rất giống đồ ăn Trung Quốc, nó có vị ngọt, có độ kết dính vừa phải, và tôi nghĩ rằng nó sẽ không quá thích hợp đối với người Mỹ. Nếu bạn ăn gà chiên cốm, bạn sẽ có sốt thịt nướng, bạn có mù tạt nóng, nhưng bạn sẽ không thể có được nước sốt kiểu Châu Á này. Đây là một vị vô cùng lạ", Kevin Pang nhớ lại.
Cơn sốt của Szechuan được thổi bùng lên mạnh mẽ vào năm 1998 và dần bị lãng quên. Năm 2017, khi một tập phim hoạt hình dành cho người lớn mang tên Rick and Morty nhắc đến loại sốt này trong một vài tình tiết thì cũng chính là lúc cư dân mạng cũng như fan của McDonald khiến sốt Szechuan sống lại.
Người hâm mộ phim Rick and Morty bắt đầu quan tâm đến sốt Szechuan nhiều hơn, và vài tháng sau McDonald tuyên bố sẽ hồi sinh lại nước sốt này nhưng chỉ bán trong một ngày duy nhất 7/10/2017.
Sốt Szechuan hồi sinh sau khi bộ phim hoạt hình Rick and Morty được phát sóng.
Tuy nhiên, vào ngày hôm đó, chuỗi cửa hàng thức ăn nhanh McDonald không lường trước được sự bạo động của khách hàng khi họ không chuẩn bị đủ số lượng. Tại mỗi cửa hàng McDonald, chỉ có khoảng 20 chai sốt mang đi, những người khách xếp hàng nhiều giờ rất tức giận trước tình hình "cháy hàng" và hét lên: "Chúng tôi muốn nước sốt này". Cuộc bạo động căng thẳng đến mức cảnh sát phải tham gia để trấn an mọi người.
Một cặp vợ chồng đã chia sẻ rằng họ mất 4 tiếng đồng hồ để đến McDonald với mong muốn được thử nước sốt Szechuan, tuy nhiên vẫn phải thất vọng khi ra về tay không. Trước tình hình này, McDonald đã lên tiếng xin lỗi người hâm mộ trên phương tiện truyền thông nhưng vẫn lặp lại rằng việc sản xuất Szechuan là vô cùng hạn chế. Một ít người may mắn có được chai sốt này đã lên eBay đấu giá với mức giá chạm mốc 14 ngàn USD (hơn 300 triệu đồng).
Thực khách Mỹ điên cuồng vì nước sốt Szechuan.
Trước cơn sốt này, một nhà văn ẩm thực Fuchsia Dunlop cho biết, nước sốt được tạo ra bởi McDonald trên thực tế bị thiếu một số hương vị đặc trưng của Tứ Xuyên. Nếu ai đã từng ăn đồ ăn Tứ Xuyên sẽ biết rằng, nước sốt của McDonald vẫn chưa đủ để bạn cảm nhận được ẩm thực Tứ Xuyên là như thế nào.
Một bữa ăn Tứ Xuyên thực sự giống như chiếc tàu lượn siêu tốc, nó có thể đưa bạn cảm nhận được đầy đủ hương vị từ cay, chua ngọt và hương vị nhẹ nhàng trong từng món ăn. Đây là lời nhận xét của một đầu bếp người Anh, đã dành 25 năm nghiên cứu ẩm thực Trung Quốc.
Dunlop từng học ở Tứ Xuyên vào giữa những năm 1990 và là người phương Tây đầu tiên được đào tạo tại Học viện ẩm thực cao cấp Tứ Xuyên.
Mọi người đều biết, ẩm thực Tứ Xuyên là một trong 8 nền ẩm thực tuyệt vời của Trung Hoa và nổi tiếng với những món ăn thiên về nhiệt. Tuy nhiên, nhà văn ẩm thực Dunlop nói rằng, đó là một quan niệm sai lầm nếu như chỉ tập trung vào nhiệt. Những người từng thưởng thức ẩm thực Tứ Xuyên đều có chung một suy nghĩ, vị cay trong đồ ăn có thể kích thích vị giác tuyệt vời, bởi lẽ người Tứ Xuyên ưa chuộng sử dụng ớt và hạt tiêu.
Dunlop từng học ở Tứ Xuyên vào giữa những năm 1990 và là người phương Tây đầu tiên được đào tạo tại Học viện ẩm thực cao cấp Tứ Xuyên. Cô đã giành chiến thắng nhờ các món ăn hấp dẫn, có màu sắc trong chuyến đi đầu tiên đến Tứ Xuyên. Năm 1993, cô viết 6 cuốn sách về ẩm thực và văn hóa ẩm thực Trung Quốc, hai trong số đó là nói về ẩm thực Tứ Xuyên.
Cuốn sách ẩm thực Tứ Xuyên được chấp bút bởi nhà văn ẩm thực Fuchsia Dunlop.
"Không thể phủ nhận rằng, sự thú vị của ẩm thực Tứ Xuyên chính là sự đa dạng về hương vị. Khi tôi đang học để trở thành một đầu bếp giỏi, tôi đã nếm được 23 hương vị phức tạp khác nhau. Nó giống như nước sốt cổ điển của Pháp, nhưng với sự cân bằng của vị ngọt, chua, cay, nước sốt Tứ Xuyên trở nên đặc biệt hơn tất cả", Dunlop nói.
Hai vị đặc trưng trong ẩm thực Tứ Xuyên được mọi người biết đến đó là vị cay tê của tiêu và sức nóng cay của ớt. "Tiêu Tứ Xuyên là thứ làm cho ẩm thực vùng này có vị cay khác hẳn với món ăn vùng khác. Ví dụ như ẩm thực Hồ Nam, họ cũng sử dụng nhiều ớt nhưng lại không sử dụng tiêu", Dunlop nói về điều này trong cuốn sách ẩm thực Tứ Xuyên đầu tiên của mình.
Mặc dù ẩm thực Tứ Xuyên phổ biến như thế nhưng nó chỉ thực sự tiếp cận được những người phương Tây vào 20 năm trước. Từ năm 1990, ẩm thực Tứ Xuyên bắt đầu nổi tiếng ở Mỹ vì nhiều người Trung Quốc đến đây sinh sống và họ đã lưu truyền văn hóa ẩm thực này.
Hiện tại, lẩu Tứ Xuyên được xem là món ăn cực kỳ nổi tiếng ở Trung Quốc và phương Tây, nhưng những món đặc sản Tứ Xuyên khác như Đậu phụ Mapo (Mapo tofu), Gà Cung Bảo (Gongbao chicken), Thịt lợn nấu chín hai lần (Hui guo rou) lại đặc biệt nổi tiếng hơn với kỹ thuật chế biến cũng như hương vị tuyệt vời.
Kenny Chan Kai-tak, một đầu bếp 65 tuổi đang điều hành một phòng thí nghiệm ẩm thực Tứ Xuyên ở Wanchai, sinh ra và lớn lên trong gia đình có truyền thống ẩm thực từ Tứ Xuyên đã chia sẻ về nền ẩm thực này một cách chân thành nhất.
Kenny Chan Kai-tak, đầu bếp nổi tiếng ở Hong Kong chuyên nấu những món Tứ Xuyên.
Anh Chan bắt đầu nấu ăn từ năm 12 tuổi và học nghề ẩm thực Huaiyang, xây dựng nền tảng vững chắc về kỹ năng dùng dao trước khi đến với việc nghiên cứu ẩm thực Tứ Xuyên và Quảng Đông. Trong suốt sự nghiệp làm bếp của mình, Chan đã nấu món Tứ Xuyên ở nhiều quốc gia khác nhau như Singapore, Thái Lan, Malaysia và Canada. Anh nói rằng, ẩm thực cay khó nấu hơn vì sự kết hợp của nhiều loại ớt và những lớp gia vị khác.
Đậu hủ mapo - một trong những đặc sản nổi tiếng của ẩm thực Tứ Xuyên.
Chan nói rằng, ẩm thực Tứ Xuyên cho phép vị giác trên đầu lưỡi của bạn nhảy múa. Tuy nhiên, không phải món ăn nào của Tứ Xuyên cũng cay, có những món có vị nhẹ nhàng cùng mùi thơm đặc trưng tùy vào tay nghề nấu nướng của đầu bếp. Dù mang hương vị nhẹ nhàng, nhưng món ăn Tứ Xuyên chắc chắn sẽ không làm bạn thất vọng và sẽ để lại ấn tượng khó phai. Chan khẳng định, trên thực tế chỉ có khoảng 1/3 ẩm thực Tứ Xuyên có vị cay. Lý do tại sao ẩm thực Tứ Xuyên có nhiều gia vị khác nhau vì đó là sự pha trộn phong cách ẩm thực của những người nhập cư từ các tỉnh lân cận.
Hương vị của Tứ Xuyên khiến mọi người có thể nghiện khi ăn từ lần đầu tiên.
Hiện tại, ẩm thực Tứ Xuyên vẫn được xem là nền ẩm thực đặc biệt nhất của Trung Quốc. Các hương vị trong món ăn Tứ Xuyên sẽ khiến thực khách hoang mang, lâu dần có khả năng bị nghiện. Trong 20 năm qua, Hong Kong đã chứng kiến nhiều người nhập cư từ Trung Quốc sang và tích hợp nền văn hóa ẩm thực khác nhau vào bối cảnh ẩm thực tại địa phương, mở ra một nền văn hóa ẩm thực đặc sắc tại xứ Cảng Thơm này.
(Nguồn: SCMP)
