Cá tính Theresa May
Ngày 13/7/2016, bà Theresa May, Bộ trưởng Nội vụ Anh, đã chính thức kế nhiệm Thủ tướng David Cameron trở thành nữ Thủ tướng thứ hai trong lịch sử của nước Anh. Người phụ nữ 59 tuổi đảm trách vai trò chèo lái con thuyền Anh quốc trong giai đoạn chính trị nhiều biến động khi nước Anh đang rời Liên minh châu Âu (EU) được đánh giá là “người đàn bà thép” đầy cá tính thứ 2 của xứ sở sương mù, sau bà Margaret Thatcher.
Điềm tĩnh và cứng rắn
Trọng trách người đứng đầu Chính phủ Anh đến với bà Theresa May như một mối duyên nợ và chút gì đó từa tựa như sự may mắn. Cùng với các ứng viên khác của đảng Bảo thủ là Bộ trưởng Tư pháp Michael Gove, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Liam Fox và Bộ trưởng Năng lượng Andrea Leadson, bà Theresa May tham gia tranh cử chức Thủ tướng sau tuyên bố từ chức của ông David Cameron vào ngày 24/6.
Sau hành trình đua tranh, Bộ trưởng Nội vụ Theresa May và Thứ trưởng Năng lượng và Biến đổi Khí hậu Andrea Leadsom trở thành hai ứng cử viên sáng giá cuối cùng.
Theo kế hoạch, bà Theresa May và Thứ trưởng Năng lượng và Biến đổi Khí hậu Andrea Leadsom sẽ phải trải qua một cuộc bỏ phiếu của các nghị sĩ đảng Bảo thủ, với kết quả dự kiến được công bố ngày 9/9 tới. Tuy nhiên, trong ngày 11/7, đối thủ duy nhất của bà May đã bất ngờ tuyên bố rút lui.
Cùng ngày 11/7, Thủ tướng Anh David Cameron tới thăm Nữ hoàng Elizabeth II để nộp đơn xin từ chức. Phát biểu tại Số 10 phố Downing, Thủ tướng Cameron nói: “Chúng ta sẽ có Thủ tướng mới thay thế tôi trước tối ngày thứ Tư (tối 13/7, giờ địa phương)”. Báo giới Anh đã đồng loạt đưa tin về sự kiện này. Trang nhất nhật báo uy tín The Guardian nổi bật dòng tít: “Thẳng tiến đến số 10” để chúc mừng bà Theresa May. Tờ Telegraph có nhiều bài viết kèm theo video ngắn gọn giới thiệu về Thủ tướng Anh tương lai.
Tuy nhiên, sự từng trải của người giữ chức Bộ trưởng Nội vụ Anh lâu nhất 50 năm qua đã giúp bà Theresa May đã trở nên hết sức điềm tĩnh trước tin vui này. Bởi bà ý thức được ngay phía trước hành trình Thủ tướng của mình, là vô số gan gian nan thử thách. Nói như tờ Financial Times trong bài viết “Thủ tướng mới – giờ là nhiệm vụ khó khăn”: “Nước Anh rất cần một giai đoạn ổn định, để chính phủ mới do bà May lãnh đạo có thể lên kế hoạch rút khỏi EU và thúc đẩy mối quan hệ thương mại mới với châu Âu và phần còn lại của thế giới”.
Và cũng chính sự điềm tĩnh đã giúp bà Theresa May đề ra cho mình được một chiến lược hành động có thể nói là khôn ngoan trong bối cảnh nước Anh đang hỗn loạn bởi Brexit, đó là nhấn mạnh mục tiêu đoàn kết nội bộ đảng, đoàn kết đất nước để đương đầu với những thách thức trước mắt. Trong một cuộc trả lời phỏng vấn, bà từng nói rằng: “Tôi nghĩ điều tối quan trọng của đảng lúc này là đoàn kết. Chúng ta không phải là người rời đi hay người ở lại, chúng ta là những thành viên đảng Bảo thủ trong chính phủ với công việc phải làm”.
Bên cạnh đó, kinh nghiệm nhiều năm đứng đầu Bộ Nội vụ cũng là lợi thế để bà Theresa May tạo lòng tin với các nghị sỹ về khả năng đối phó với các thách thức an ninh quốc gia. Trong một bài viết đăng trên tờ Mail đầu tuần này, bà Theresa May tuyên bố sẽ bảo vệ nước Anh an toàn trước mối đe dọa của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.
Trong cuộc đua tranh chức Thủ tướng Anh, Theresa May là một trong những người ủng hộ Anh ở lại Liên minh châu Âu (EU). Tuy nhiên, bà tự nhận sẽ làm cây cầu kết nối giữa phe hoài nghi châu Âu (Euroskeptics) và phe tiến bộ của đảng khi lãnh đạo nước Anh hậu Brexit.
Trong lời cam kết được trích trong tờ London Times ra ngày 30/6, bà khẳng định rằng với kinh nghiệm lãnh đạo của mình, bà có thể giúp Anh trở thành một đất nước đáp ứng được nhu cầu của tất cả mọi người.
Với vai trò là Bộ trưởng Nội vụ có nhiệm vụ kiểm soát nhập cư và an ninh quốc gia, bà đã giành được sự ngợi khen từ phía hoài nghi châu Âu vì đưa ra những đường lối cứng rắn về xuất nhập cảnh. Bà còn được ca ngợi vì đã trục xuất nhà truyền giáo cực đoan Abu Qatada và từ chối dẫn độ kẻ đột nhập máy tính của Lầu Năm Góc – Gary McKinnon sang Mỹ, dù trong thời gian bà giám sát thì trong nước không hề có một cuộc tấn công khủng bố lớn nào.
Vợ chồng Thủ tướng Theresa May.
Nghiêm túc, tinh tế và không màu mè
Bà Theresa Mary May (Theresa Mary Braiser) sinh ngày 1/10/1956 ở một thị trấn ven biển Eastbourne trên bờ biển phía nam nước Anh, là con gái của một mục sư Tin Lành nổi tiếng nghiêm khắc và có cuộc sống riêng tư bí ẩn. Bà May theo học ngành nghiên cứu địa lý tại Đại học Oxford. Chính tại một sàn nhảy dành cho sinh viên đảng Bảo thủ của trường, bà đã được Benazir Bhutto – sau này là thủ tướng Pakistan – giới thiệu với người chồng tương lai là ông Philip May.
Tham vọng chính trị bà May đã được nuôi dưỡng từ khi bà còn ngồi trên giảng đường đại học và điều này vẫn được bạn học của bà nhớ đến. Sau khi tốt nghiệp trường Đại học Oxford, bà May làm việc và đảm nhiệm một số chức vụ trong Ngân hàng Anh và Hiệp hội Dịch vụ thanh toán trước khi được bầu làm nghị sĩ ở Maidenhead vào năm 1997. Bà trở thành nữ Chủ tịch đầu tiên của đảng Bảo thủ vào năm 2002 khi đảng giữ vai trò đảng đối lập dưới thời Thủ tướng Tony Blair.
Năm ấy, bà đã có một bài phát biểu sắc bén tại hội nghị thường niên của đảng, cảnh báo phe cánh hữu về việc cử tri xem đảng Bảo thủ là một “đảng ghê rợn”. Chính bài phát biểu này đã đánh dấu sự xuất hiện của Theresa May trên phạm vi quốc gia. Trước khi đảng Bảo thủ thành lập chính phủ liên minh vào năm 2010, bà đã giành được hơn một nửa số phiếu bầu ở Maidenhead, điều này đã khiến ông Cameron bổ nhiệm bà làm bộ trưởng Phụ nữ và Bình đẳng và Bộ trưởng Nội vụ.
Khi mới bước vào chính trường, bà đã nổi tiếng về gout thời trang tinh tế, đặc biệt là cách lựa chọn giày dép. Tạp chí Vogue là ấn phẩm không thể thiếu trong cuộc sống của bà. Bà Theresa May hiếm khi cởi mở nói về cuộc sống riêng của mình. Bà Theresa May trải lòng: “Tôi không phải là một chính trị gia màu mè. Tôi không đi hết đài truyền hình này tới đài truyền hình khác. Trong giờ ăn trưa, tôi không bàn tán về người khác. Tôi không đi uống ở các quán bar quanh Nghị viện. Tôi là Theresa May. Tôi nghĩ mình là người xuất sắc nhất để lãnh đạo đất nước này” – tờ Telegraph trích đăng lời của bà Theresa May. Bộ trưởng nội vụ lâu đời nhất trong suốt nửa thế kỷ qua của nước Anh cũng nổi tiếng với sự nghiêm túc, cần mẫn và thường né các cuộc vận động ngầm hay bội bạc vốn phổ biến trong đảng Bảo thủ. Có lẽ vì thế, đã có những so sánh giữa bà May với thủ tướng Đức Angela Merkel, một người giản dị và hết sức cứng rắn khác ở châu Âu.
Trái ngược với các quan điểm chính trị, cách nhìn nhận xã hội của bà Theresa May lại khá “thoáng”. Bà ủng hộ hôn nhân đồng giới. Hồi năm 2012, bà lên tiếng kêu gọi nới lỏng lệnh cấm phá thai. Hay cùng với nhiều nghị sĩ đảng Bảo thủ khác, bà đã bỏ phiếu chống lại lệnh cấm săn cáo.
Khi được so sánh với bà Margaret Thatcher – người từng là thủ tướng Anh trong 11 năm, bà Theresa May đã bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với bà Thatcher nhưng tuyên bố không có hình mẫu nào muốn noi theo trong chính trị. Bà thích tự tạo ra con đường riêng của mình. Cựu đồng nghiệp Ken Clarke mô tả bà là “người phụ nữ rất khó tính”. Bà May dường như coi đó là lời khen, nói rằng bà sẽ “rất khó tính” với các lãnh đạo của EU trong các cuộc đàm phán Brexit.
Ở tuổi 59, bà Theresa May sẽ là nhà lãnh đạo lớn tuổi nhất bước vào Dinh Thủ tướng, kể từ sau khi James Callaghan giữ cương vị này hồi năm 1976, ở tuổi 68. Và bà sẽ là Thủ tướng Anh đầu tiên không có con sau Ted Heath.
