Ai cũng có thể bị ung thư, giáo sư đầu ngành Việt Nam chỉ 9 dấu hiệu cần cực kỳ cảnh giác
GS Nguyễn Bá Đức, nguyên giám đốc BV K, người vừa nhận giải thưởng Hồ Chí Minh, khẳng định: Nguyên tắc chung không chỉ với bệnh ung thư: nếu được phát hiện sớm thì cơ may khỏi bệnh cao hơn.
Giáo sư Nguyễn Bá Đức – Nguyên Giám đốc Bệnh viện K trung ương- Phó Chủ tịch hội ung thư Việt Nam cho rằng ung thư là món quà không ai muốn nhận nhưng vì ta sống ở môi trường và theo thời gian bệnh tật vẫn đến.
Ai cũng có thể bị ung thư: Hãy lắng nghe cơ thể!
Giáo sư Nguyễn Bá Đức tâm sự ông đã gặp hàng nghìn bệnh nhân ung thư và tâm lý của mọi người thường coi ung thư là chết. Đây là suy nghĩ tiêu cực.
Hầu hết bệnh nhân khi bị ung thư, nhiều người suy nghĩ: "Tại sao tôi lại bị bệnh này, tôi có sống ác với ai đâu tại sao trời phật lại trừng phạt tôi"? GS Đức nhấn mạnh đây là quan niệm hoàn toàn sai lầm bởi ung thư không phải là sự trừng phạt.
Theo ông, bệnh ung thư và bệnh tim mạch là hai "món quà không mong muốn" của thượng đế dành cho loài người, nhất là người cao tuổi.
Đã là "món quà" không mong muốn thì tức là con người vẫn phải nhận, bởi chúng ta sống trong môi trường xung quanh có hàng vạn yếu tố nguy cơ bao quanh và do tuổi tác. Cũng giống như cỗ xe nếu sử dụng càng lâu càng hỏng hóc nhiều. Nguyên tắc chung không chỉ với bệnh ung thư là: nếu được phát hiện sớm thì cơ may khỏi bệnh cao hơn.
Nếu để muộn điều trị bệnh rất khó khăn, nhiều khi nguy hiểm, ví dụ ruột thừa vỡ cũng tử vong, viêm gan, viêm phổi… nếu phát hiện muộn thì cũng tử vong nhanh chóng. Cho nên bệnh nào muộn cũng điều trị khó khăn, nếu bệnh nhân phát hiện sớm thì sẽ có hiệu quả điều trị rất sớm.
Giáo sư Đức nói về cách phát hiện sớm ung thư đó là mỗi người hãy tự lắng nghe cơ thể mình, khi thấy có gì bất thường, thay đổi cần tới khám bác sĩ ngay. Bởi nếu đợi đến khi có đau, có hạch thì bệnh đã ở giai đoạn muộn, việc điều trị sẽ khó khăn.
Tuy nhiên, bản chất ung thư phức tạp, đa dạng, đa nguyên nhân, đa hình thái nên phát hiện sớm không dễ tý nào, nên phải quan tâm tới biểu hiện.
9 dấu hiệu cần cực kỳ cảnh giác
Không có dấu hiệu chung cho ung thư, mà ung thư có hàng trăm bệnh - mỗi bệnh lại có những dấu hiệu khác nhau. Tuy vậy, tựu chung có 9 dấu hiệu phổ biến mà bất kỳ ai cũng cần cảnh giác đó có thể là triệu chứng của ung thư:
1. Thứ nhất: Vết loét lâu liền, bình thường ai cũng có lúc loét da, miệng, thân thể nhưng loét phải lành sau điều trị một thời gian điều trị, còn loét ung thư lâu lành, chỉ dùng kháng sinh, bôi bình thường không được.
Chính vì vậy, bất cứ ai khi có loét ở vùng đầu mặt cổ, lưỡi khoang miệng mà điều trị 10 ngày không khỏi cần nghĩ đến dấu hiệu ung thư.
2. Thứ hai: Ho dai dẳng, tức ngực điều trị lâu không khỏi cũng phải nghĩ đến ung thư. Cuộc sống mỗi người ai cũng có lúc ho do viêm họng do thời tiết, viêm nhiễm nhưng nếu dùng thuốc giảm ho, kháng sinh không khỏi thì cảnh giác ung thư phổi, đường hô hấp.
3. Thứ ba: Rối loạn về tiêu hoá như ậm ạch, chậm tiêu kéo dài phải kiểm tra xem dạ dày, đường tiêu hoá có gì bất thường không, nếu bất thường phải đề phòng ung thư đường tiêu hoá.
4. Thứ tư: U cục ở chỗ nào đó trên khắp cơ thể, có hạch dưới hàm, cổ, bụng to lên nhanh, hạch ở ngoại vi dễ nhận thấy, ở phụ nữ hay gặp ở u cục ở vú.
5. Thứ năm: Nốt ruồi đổi màu, nhiều người có nốt ruồi tự nhiên to lên nhanh, khi va chạm chảy máu cảnh giác có thể nó đã ung thư hóa.
6. Thứ sáu: Rối loạn bất thường đại tiện, tiểu tiện như khó đi đại tiện, phân có máu, ngày đi nhiều lần lúc táo bón - lúc tiêu chảy, khuôn phân nát... là dấu hiệu ung thư đại trực tràng. Tiểu tiện ra máu, đi tiểu nhiều hơn bình thường cần nghĩ ung thư bàng quang, tiền liệt tuyến…
7. Thứ bảy: Nếu như có dấu hiệu xuất huyết bất thường, tự nhiên ho ra máu cần nghĩ đến ung thư phổi; chảy máu cam, máu mũi liên quan ung thư vòm hong; chu kỳ kinh nguyệt bất thường, chảy máu giữa hai chu kỳ, quan hệ vợ chồng gây chảy máu có thể là ung thư cổ tử cung.
8. Thứ tám: Trường hợp tự nhiên thấy ù tai, hoa mắt, nhìn đôi, chóng mặt nghĩ đến ung thư vùng mũi họng do chèn ép dây thần kinh thị giác gây khó nhìn, nuốt khó, ngọng.
9. Thứ chín: Gày sút không rõ nguyên nhân cần đi khám kiểm tra nhất là ung thư hệ tạo máu như bạch cầu làm cho người bệnh xanh xao, gầy sút phải đi khám.
GS Đức cho biết khi có tất cả dấu hiệu này chưa chắc đã phải ung thư nhưng khi ta đã có cần kiểm tra ngay để loại trừ ung thư, tìm bệnh gì để điều trị đúng hướng.
Ngoài các dấu hiệu báo động trên, còn có thể áp dụng biện pháp chiếu chụp, xét nghiệm, xét nghiệm chất chỉ điểm khối u nếu (như xét nghiệm máu có chất chỉ điểm ung thư PSA ở ung thư tiền liệt tuyến, ung thư gan, ung thư vú…). Khi xét nghiệm thấy chỉ số tăng vọt lên nhiều lần thì có khả năng mắc ung thư cao.
