20 tuổi bỏ Đại học Harvard để khởi nghiệp, sở hữu công ty tỷ đô vì: “Không muốn làm người hầu cho giới thượng lưu”

Những năm gần đây, cái tên Eva Shang ngày càng trở nên nổi tiếng ở Phố Wall. Eva là một cô gái Trung Quốc. 8 năm trước, ở tuổi 20, cô đã đưa ra một quyết định khiến nhiều người ở thời điểm đó cảm thấy khó hiểu: bỏ Đại học Haảvard - ngôi trường là ước ao của biết bao người. 

Hiện tại, sau 8 năm, Eva, ở tuổi 28, đã trở thành lãnh đạo công ty với tài sản lên tới hàng tỷ đô. 

Khi đó, không ai có thể ngờ rằng cô gái nhỏ bé này lại thực sự có thể tự mình gia nhập vào Phố Wall và tạo được chỗ đứng vững chắc trong một lĩnh vực luôn rất hot, nơi có rất nhiều người có năng lực. Năm 2018, Eva được chọn vào danh sách Forbes 30 Under 30 và câu chuyện của cô được các tờ báo, tạp chí lớn trên thế giới đưa tin.

Điều ít người biết đến là cô gái người Mỹ gốc Hoa đã trở thành một trong những "tinh hoa Phố Wall" này có một xuất thân và một gia đình hết sức bình thường. Có thể nói, toàn bộ quá trình trưởng thành của cô không liên quan gì đến từ "tinh hoa".

Eva lớn lên trong một gia đình đơn thân, ngoài mẹ, người thân duy nhất của cô là người em gái mắc chứng loạn dưỡng cơ từ nhỏ. Tuy nhiên, xuất phát thậm chí còn chẳng thể được từ con số 0, cô không chỉ đạt được thành công cho bản thân mà còn đưa em gái cùng mình tiến về phía trước.

01

"Kẻ nổi loạn" trên con đường "giáo dục tinh hoa"

Khi lên ba tuổi, Eva cùng mẹ di cư sang Hoa Kỳ, ba người họ sống ở ngoại ô Pennsylvania.

Mẹ của Eva là một nhân viên tính toán bảo hiểm với mức lương ít ỏi và hầu như không thể nuôi sống gia đình. Em gái cô, Melissa, mắc chứng loạn dưỡng cơ hiếm gặp từ khi còn nhỏ và không thể đi bộ đường dài. Cô bé hầu như chỉ có thể sống trên xe lăn. Môi trường sống đặc biệt đã thúc đẩy sự trưởng thành của Eva, ngay từ khi mới 7 tuổi, cô đã có thể giúp mẹ làm việc nhà và chăm sóc em gái.

Eva không bao giờ để mẹ phải lo lắng về việc học của mình. Mặc dù là một người Mỹ gốc Hoa, cô chắc chắn sẽ gặp phải sự xa lánh và phân biệt đối xử ở trường nhưng điểm số của Eva luôn rất tốt. Vào năm cuối trung học, Eva được nhận vào trường trung học công lập xếp thứ hai ở Pennsylvania: Trường trung học Conestoga.

Ngoài những thành tích nổi bật của mình, Eva còn có tinh thần trách nhiệm xã hội cao. Vì em gái cô là một người khuyết tật nên Eva rất quan tâm đến cộng đồng người khuyết tật từ khi còn rất nhỏ. Năm 17 tuổi, Eva và em gái được mời tham gia sự kiện TEDx và có bài phát biểu: "Tại sao trẻ em gái khuyết tật lại quan trọng".

Sau khi tốt nghiệp trung học, Eva được nhận vào Đại học Harvard. Cô cũng đứng ở điểm khởi đầu mới này với đầy hy vọng, chuẩn bị sẵn sàng để đương đầu với những thử thách sắp tới.

Thế nhưng, môi trường giáo dục tại Đại học Harvard đã khiến Eva hoàn toàn thất vọng. Eva thừa nhận trong cuộc phỏng vấn rằng cô gặp khó khăn trong việc thích nghi với văn hóa xã hội của Harvard và cô không thể đồng ý với cái gọi là "nền giáo dục tinh hoa".

Eva học luật tại Harvard và cô tin chắc rằng mình sẽ trở thành luật sư sau khi tốt nghiệp. Trong thời gian học đại học, cô theo kịp các bạn cùng lớp và tận dụng kỳ nghỉ hè để thực tập tại một công ty luật ở Washington cũng như tham gia các cuộc phỏng vấn của công ty.

Chỉ sau khi tiếp xúc thực sự với công việc, cô mới nhận ra ý tưởng nghề nghiệp trước đây của mình bị thực tế bóp nghẹt ra sao. Cô nói: "Tôi không muốn trở thành người hầu của giới thượng lưu."

Sau này, Eva cũng nghĩ đến việc tiếp tục học tập để có cho mình nhiều sự lựa chọn hơn. Nhưng nhìn thoáng qua thì cái kết cũng thất vọng không kém.

Năm 2016, Eva quyết định nghỉ học tại Harvard. Đây là quyết định "khác người" nhất mà cô từng đưa ra. Xét cho cùng, Harvard là một trường đại học hàng đầu và là cung điện tri thức mà sinh viên trên toàn thế giới thèm muốn.

Mẹ cô cho rằng con gái mình chỉ tạm thời nghỉ học, nhiều nhất là hai năm nữa sẽ quay lại trường học.

Nhưng chỉ một năm sau, Eva đã đưa ra một câu trả lời khiến tất cả mọi người phải ngạc nhiên: cô quyết định khởi nghiệp kinh doanh và đã thành công rực rỡ.

02

"Đổi đời", không chỉ nhờ may mắn

Sau thành công của Eva, nhiều người bình luận: "Cô gái trẻ này có thể nổi bật lên giữa một rừng những nhà khởi nghiệp, may mắn không phải dạng vừa". Nhưng Eva chưa bao giờ nghĩ bản thân dựa vào may mắn, cô luôn dựa vào sức mạnh, năng lực của bản thân.

Nói đến việc khởi nghiệp, Eva phải cảm ơn em gái Melissa vì đã "mai mối bắc cầu". Khi Eva đang là sinh viên năm nhất đại học, Melissa bất ngờ nhờ chị gái làm một con búp bê tượng trưng cho trẻ em khuyết tật. Eva không thể chịu đựng được việc mong muốn của em gái mình không được thực hiện nên đã liên hệ với American Girl, một công ty đồ chơi ở Hoa Kỳ và đưa ra đề xuất "thiết kế búp bê cho bé gái khuyết tật".

Chính sự kiện này đã cho phép Eva gặp được đối tác kinh doanh tương lai của mình, Haig.

Haig cũng là sinh viên đại học tại Harvard và là kỹ sư thu thập dữ liệu xuất sắc.

Sau đó, cả hai bắt đầu nảy ra ý tưởng kinh doanh, sử dụng máy tính cũ xây dựng một mạng lưới tạm thời, thu thập một lượng lớn dữ liệu cơ bản từ hệ thống Trường Luật Harvard và bán nó dưới dạng "hàng hóa".

Một ngàn dặm bắt đầu bằng một bước duy nhất. Eva và Haig đã thực hiện được bước đi duy nhất này, đồng nghĩa với việc họ đã chính thức dấn thân vào con đường khởi nghiệp với một tương lai tươi sáng.

Ban đầu, kế hoạch non nớt của cả hai bị nhiều bên nghi ngờ. Dưới sự hướng dẫn của một chuyên gia tư vấn khởi nghiệp, Eva nảy ra ý tưởng ứng dụng cơ sở dữ liệu vào lĩnh vực tài trợ tố tụng.

Eva luôn nhớ những gì cô đã thấy và nghe trong thời gian thực tập, kinh nghiệm làm việc đó khiến cô nhận ra rằng hệ thống tư pháp hiện tại rất bất công đối với những người không đủ khả năng thuê luật sư.

Tất nhiên đây không phải là lần đầu tiên kiểu "bất công" này bị phát hiện, nhưng Eva không muốn dừng lại ở mức độ "nhìn thấy", cô rất muốn làm gì đó. Ngay cả khi bạn không thể thay đổi hoàn toàn tình hình hiện tại, việc cân bằng nó lại dù chỉ một chút cũng là một lựa chọn.

Được thúc đẩy bởi tinh thần trách nhiệm này, Eva và Haig đã huy động được số vốn ban đầu và thành lập Legalist. Hoạt động kinh doanh chính là sử dụng AI để cung cấp phân tích dữ liệu lớn và các vụ kiện tụng tài chính.

Khi bắt đầu kinh doanh, hai người gặp vô số trở ngại, bị các nhà đầu tư từ chối, hết lần này đến lần khác, một cách tàn nhẫn.

Trong mắt nhiều người, Eva và Haig lúc đó không có chút uy tín. Họ chỉ là hai sinh viên nghèo có ý tưởng muốn thay đổi một cái gì đó.

May mắn thay, thiên lý mã sẽ luôn gặp được Bá Lạc của mình. Năm 2017, cả hai đã nhận được khoản đầu tư hơn 10 triệu đô la Mỹ và kể từ đó, hoạt động của công ty vẫn đi đúng hướng. "Công ty nhỏ" ít được biết đến này đã trở thành một cổ phiếu tiềm năng thực sự ở Phố Wall.

Năm 2019, Eva nhận được khoản đầu tư 100 triệu USD và vào năm 2022, cô đã huy động được thêm 400 triệu USD trong vòng sáu tháng. Tám năm sau, Eva hiện đang quản lý tài sản trị giá một tỷ đô la Mỹ và thành công thực hiện "sự thay đổi ngoạn mục" này.

Điều đáng nói là dưới hào quang của chị gái, cô em gái Melissa cũng đang trưởng thành nhanh chóng.

03

Ước mơ là đôi cánh giúp vượt qua giới hạn

Là ngôi sao đang lên ở Phố Wall, Eva được gán với nhiều danh hiệu như "Bill Gates phiên bản nữ", "cựu sinh viên ngôi sao Harvard". Nhưng trong mắt Melissa, cô vẫn là người chị gái cùng mình lớn lên và chưa bao giờ thay đổi. Cặp chị em người Mỹ gốc Hoa này dường như sinh ra để đứng về phía đối lập với "thế giới chính thống" kiêu ngạo.

Eva, người đã phải chịu vô số ánh nhìn lạnh lùng từ khi còn nhỏ vì thân phận người gốc Á, đã không bị mắc kẹt trong khuôn mẫu "giáo dục tinh hoa" và thực hiện một đòn phản công dựa trên sức mạnh của mình.

Điều tương tự cũng xảy ra với Melissa, dù nằm trong "nhóm dễ bị tổn thương" trong mắt thế giới chính thống vì chứng teo cơ nhưng tâm hồn tự do và dũng cảm của cô chưa bao giờ bị mắc kẹt bởi chiếc xe lăn đó. Melissa từ nhỏ đã là một "ngôi sao nhỏ". Cô tích cực tham gia nhiều hoạt động từ thiện và nỗ lực hết mình để lên tiếng vì những đứa trẻ khuyết tật như mình. Mỗi lần cô tham gia một sự kiện nào đó, chị gái Eva luôn ở bên cạnh, động viên và hỗ trợ cô nhiều nhất. Gợi ý "Thiết kế búp bê cho các bé gái khuyết tật" được đề cập trước đó cũng được hai chị em cùng nhau đưa ra và cuối cùng đã nhận được hơn 140.000 chữ ký trực tuyến.

Melissa thích đọc sách từ khi còn nhỏ và cô thường mượn 4 cuốn sách từ thư viện mỗi tuần. Nhưng cô nhận thấy rằng trong số tất cả những cuốn sách cô đọc, không có nhân vật chính nào là những cô gái sử dụng xe lăn như cô. Vì vậy, ở tuổi 13, Melissa đã viết và xuất bản cuốn tiểu thuyết "Mia Lee is Wheeling Through Middle School".

Nhân vật chính của cuốn sách này cũng giống như Melissa, một nữ sinh trung học cơ sở ngồi trên xe lăn. Với sự hỗ trợ của chị gái, Melissa đã không để tài năng văn chương của mình bị lãng phí, cô tiếp tục xuất bản và lên tiếng.

Năm 2017, tờ New York Times đã đăng một câu chuyện có tên "Những câu chuyện về người khuyết tật, đừng buồn", đã gây chấn động trong toàn bộ cộng đồng người khuyết tật.

Trong bài viết này, Melissa bày tỏ quan điểm: "Dù thế giới luôn coi khuyết tật là một điều bất hạnh, ngay cả trong những câu truyện, sự xuất hiện của nhân vật khuyết tật cũng chỉ nhằm mục đích làm nổi bật nhân vật chính. Tuy nhiên, tôi vẫn mong các độc giả trẻ đừng thông cảm, thương hại những đứa trẻ khuyết tật, xem họ như những người khốn khổ mà hãy làm bạn với họ. Giống như mọi người khác, họ là những người phải đối mặt với thử thách, nhưng cũng đang sống một cuộc sống bình thường."

Melissa hiện đang học năm thứ ba tại Harvard, cô vẫn lạc quan và ngoan cường. Cô đạt thành tích xuất sắc tại Harvard và thành lập HUDJ, câu lạc bộ dành cho người khuyết tật.

Cho đến giờ phút này, chị Eva vẫn là "người dẫn đường" cho em gái Melissa.

Khi không ở dưới ánh hào quang, Eva vẫn là cô gái trẻ thích mặc quần jean và trang phục đời thường, còn Melissa chỉ là một sinh viên bình thường hướng tới tương lai. Và sở dĩ họ có thể vượt qua giới hạn về tuổi tác, kinh nghiệm và đạt được thành tích lớn lao là vì họ không muốn thừa nhận thất bại. Họ từng bước vượt lên chính mình trong hành động chống lại sự phân biệt đối xử.

Những người trẻ cũng nên có cho mình một tâm lý như vậy, dám nghĩ, dám làm, có khả năng hành động mạnh mẽ, dám đứng trên vai những người khổng lồ và vượt qua họ. Một thế giới tốt đẹp hơn được ra đời nhờ những hành động đẹp như vậy.

Như Nguyễn