Thuyết trình là nghệ thuật, người thuyết trình chưa thành nghệ sỹ thực thụ bỏ qua 10 điều này

1. Hãy xem như niềm vinh dự khi được người nghe đặt câu hỏi. Bất chấp số lượng và loại đối tượng theo dõi, khi họ đặt câu hỏi, điều đó chứng tỏ họ quan tâm tới phần trình bày và đây là dịp chúng ta nhắm vào một người theo dõi cụ thể. Việc nhận thức được vinh dự này là một cách giúp người nghe yêu thích chúng ta.

2. Thành thật đánh giá cao người nghe. Đừng bao giờ nói trước bất cứ nhóm khán thính giả nào mà không tìm hiểu về họ. Sau đó, hãy dành vài giây để nêu ra một số phẩm chất tốt đẹp hoặc đặc biệt của người theo dõi khiến chúng ta cảm thấy hãnh diện khi có dịp trình bày trước họ.

3. Khi có thể, hãy nhắc tới tên một số người theo dõi. Điều đó chứng tỏ chúng ta quan tâm và nhớ tới họ. Do đó, khi có thể, hãy nhắc tới tên họ. Hãy chú ý rằng khi trình bày trong một buổi họp tại địa phương, các chính trị gia thường nhắc tới tên của những quan chức địa phương đang có mặt tại đó.

4. Hãy khiêm nhường. Sự khiêm tốn truyền cảm hứng cho sự tin tưởng và thiện chí. Chẳng hạn, Abraham Lincoln là bậc thầy về tính khiêm tốn. Một đêm nọ vào năm 1858, tại cuộc tranh luận giữa Lincoln và Douglas, ban nhạc kèn đồng đã trình diễn một dạ khúc cho Lincoln. Khi ông bước tới cổng khách sạn trong ánh sáng lờ mờ để nói chuyện với ban nhạc, một người đã cầm lồng đèn tới để đám đông có thể thấy được gương mặt vốn không điển trai của Lincoln. Ông nói: "Những người bạn của tôi ơi, càng ít thấy tôi bao nhiêu, các bạn sẽ thích tôi nhiều hơn." Lincoln hiểu sự uyên thâm của lời dạy trong kinh Thánh: "Ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên."

5. Hãy dùng danh xưng "chúng ta", mà không phải "bạn". Đừng xem người theo dõi là đối tượng riêng biệt. Hãy gộp chung tất cả họ vào buổi nói chuyện bằng cách dùng danh xưng "chúng ta", thay vì "bạn". Chẳng hạn, khi nói: "Lúc cảm thấy lo lắng, bạn nên bận rộn làm việc để không còn thời gian nghĩ tới chuyện phiền muộn", nó có vẻ tạo ấn tượng rằng diễn giả đang "dạy đời" thiên hạ.

Thay vì vậy, hãy nói: "Lúc cảm thấy lo lắng, chúng ta nên bận rộn làm việc để không còn thời gian nghĩ tới chuyện phiền muộn."

Có sự khác biệt ở đây không? Khi dùng từ "bạn", chúng ta ngầm tạo khoảng cách giữa mình và người nghe và có thể được hiểu như chúng ta tỏ thái độ của "bề trên".

6. Đừng nói chuyện với sắc mặt giận dữ và giọng nói quở trách. Xin nhớ rằng biểu cảm trên gương mặt và giọng điệu thể hiện rõ ràng hơn lời nói. Bất chấp đang nói chuyện riêng hoặc trước công chúng, chúng ta không thể nào chiếm cảm tình với gương mặt… ngầu và giọng nói cộc lốc.

7. Hãy nói trúng mối quan tâm của người theo dõi. Tất cả người nghe thường quan tâm mãnh liệt tới những vấn đề về họ và cách giải quyết các vấn đề đó. Vì vậy, nếu chúng ta có thể cho họ thấy làm sao để được khỏe mạnh hơn, kiếm nhiều tiền hơn, làm sao không lo âu nữa và làm thế nào để đạt được điều mình mong muốn, thì họ sẽ nhiệt tình lắng nghe.

Chẳng hạn, khi được hỏi làm sao dễ dàng có bạn và có tài nói chuyện, một nhà nghiên cứu y khoa nói rằng cô chỉ đơn thuần hỏi người ta: "Bạn đã bắt đầu việc làm như thế nào?" Sau đó, dựa vào câu trả lời, cô sẽ hướng buổi nói chuyện vào đó. Cô chia sẻ rằng câu hỏi đơn giản này lại có tác dụng rất đặc biệt, nhất là đối với người lạ. Trước khi nói chuyện trước một nhóm người, hãy tìm hiểu mối quan tâm chính của họ là gì và khéo léo đề cập tới nó trong buổi trình bày.

8. Hãy vui vẻ trong lúc nói chuyện. Trừ phi thích nói chuyện và chẳng quan tâm tới người khác, làm sao chúng ta có thể mong mọi người đều thích lắng nghe? Cho dù tinh thần và cảm xúc của chúng ta ra sao, chắc chắn rằng nó sẽ lan truyền tới người khác. Nếu chúng ta đang vui vẻ nói chuyện, ca hát hoặc trượt băng, những người xem hoặc nghe cũng vui vẻ theo. Cảm xúc rất dễ lan truyền.

Người ta có thể đặt câu hỏi: "Làm thế nào tôi có được buổi nói chuyện đầy hào hứng?" Bí mật rất đơn giản: nói về những gì chúng ta có quyền nói và nó làm chúng ta rạng rỡ trong ánh mắt và đầy cảm xúc trong giọng nói.

9. Đừng biện hộ hay xin lỗi. Chúng ta từng nghe có những người nói đại loại như: "Cách đây hai tuần tôi mới biết cần có buổi nói chuyện khi vị chủ tịch nói tôi sẽ tiếp quản chức vụ này" hoặc "Tôi không quen với việc diễn thuyết…" Câu nói mở đầu này tạo ấn tượng như thế nào? Những người này đang biện hộ trước khi họ bắt đầu trình bày. Chúng ta đừng bao giờ nhận lời mời diễn thuyết trừ phi có thể chuẩn bị kỹ càng. Nếu chúng ta trình bày tốt, không cần phải nói lời biện hộ. Ngược lại, nếu không trình bày tốt, dù có xin lỗi đi nữa, người ta cũng không chấp nhận. Việc biện hộ thường làm mất thời gian của người nghe.

Tuy nhiên, nếu bị trễ do máy bay hạ cánh hoặc một số lý do hợp lý khác, chúng ta có thể giải thích tình hình một cách ngắn gọn và nhã nhặn xin lỗi, sau đó bắt đầu phần diễn thuyết nhằm tránh mất thời gian cho khán thính giả.

10. Hãy lôi cuốn cảm xúc cao thượng của người nghe. Truyền cảm hứng cho người nghe bằng cách chạm tới trái tim của họ không hề dễ dàng. Trước tiên, chúng ta cần xúc động thật sự. Để thuyết phục người khác, hãy cho họ thấy trong lời đề nghị, kêu gọi của chúng ta, họ có thể tham gia bao nhiêu phần và cho họ một ví dụ cụ thể.

 Chẳng hạn, khi Susan Earl kêu gọi mọi người đóng góp vào quỹ Heifer International – một tổ chức thiện nguyện do bà ủng hộ – bà nói với họ rằng khoản đóng góp nhỏ sẽ giúp cho tổ chức này tặng một con dê cho một gia đình ở Ấn Độ. Nó sẽ cung cấp sữa cho trẻ em trong gia đình đó và một khoản thu nhập nhỏ từ việc bán sữa còn dư.

Yên Nhiên