Việt Nam - điểm sáng trong nhóm thị trường sơ khai
Suốt từ đầu năm 2012, dòng tiền như bỏ quên TTCK các nước sơ khai. Trong khi đó, TTCK Việt Nam dường như đi ngược lại xu hướng trên.
Việc thị trường chứng khoán thế giới có khởi đầu năm tốt nhất trong 2 thập kỷ đang bỏ lại nhóm thị trường quy mô nhỏ nhất là dấu hiệu cho thấy niềm tin vào các nền kinh tế kém phát triển hơn đang suy giảm.
9 trong số các chỉ số chứng khoán chính tăng trưởng kém nhất năm nay đều thuộc nhóm thị trường sơ khai (frontier market), nơi giá trị vốn hóa của TTCK trung bình khoảng 30 tỷ USD, thấp hơn tới 95% so với thị trường mới nổi (emerging markets).
Dù chỉ số MSCI của TTCK thế giới tăng 11% trong năm 2012, chỉ số chính của TTCK Bangladesh, Sri Lanka hạ ít nhất 8% bởi lãi suất cơ bản tại các nền kinh tế này bị điều chỉnh tăng.
TTCK của nhiều nước sụt giảm bởi lo ngại tăng trưởng của nhóm nền kinh tế nhỏ nhất thế giới, vốn thấp hơn tăng trưởng của nhóm nước đang phát triển quy mô lớn trong suốt 3 năm qua, sẽ không lên mạnh trong năm 2012.
Chuyên gia thuộc ngân hàng Julius Baer & Co khẳng định việc các thị trường giảm điểm tạo ra cơ hội mua vào cho nhà đầu tư dài hạn. Ashmore EMM LLC và Oversea-Chinese Banking Corp đã giảm lượng cổ phiếu nắm giữ tại các thị trường “sơ khai”.
Chỉ số MSCI của TTCK nhóm nước sơ khai (25 thị trường) tăng 2,8% trong năm 2012, thấp hơn khoảng 13 điểm phần trăm so với chỉ số của các thị trường mới nổi. Cổ phiếu của Bank of Nigeria của Nigeria, Dhaka Electric Supply của Bangladesh và Lanka Orix Finance của Sri Lanka giảm tới hơn 29%, trong khi đó cổ phiếu BVH và cổ phiếu VNM trên TTCK Việt Nam tăng mạnh.
Chỉ số MSCI của TTCK 21 nước mới nổi, giá trị vốn hóa trung bình mỗi thị trường khoảng 603 tỷ USD, tăng 16% trong năm 2012; chính phủ Braxin hạ lãi suất cơ bản xuống thấp nhất trong 18 tháng, Trung Quốc hạ tỷ lệ dự trữ bắt buộc. Ngoài ra, các thị trường còn lạc quan khi ECB đưa ra chương trình cho vay kéo dài 3 năm, thị trường lao động Mỹ hồi phục giúp nhà đầu tư giảm lo lắng về khả năng xuất khẩu của các thị trường đang phát triển sẽ giảm.
Rủi ro vĩ mô
Ông Vasu Menon, phó chủ tịch bộ phận quản lý tài sản tại Oversea-Chinese Banking, nói: “Tôi sẽ tìm kiếm loại hình đầu tư chất lượng. Năm 2012, người ta sẽ không muốn có thêm rủi ro ngoài các rủi ro vĩ mô khác.”
Các thị trường sơ khai có nền kinh tế quy mô nhỏ hơn và xếp hạng kém hơn xét trên phương diện môi trường kinh doanh và tham nhũng so với thị trường mới nổi. Khối lượng giao dịch thấp hơn, nhà đầu tư khó bán cổ phiếu hơn.
GDP bình quân của các nước thuộc nhóm thị trường sơ khai khoảng 118 tỷ USD trong khi đó GDP bình quân của nhóm nước mới nổi khoảng 994 tỷ USD, theo số liệu của Bloomberg và IMF. Trong bảng xếp hạng chỉ số kinh doanh của Ngân hàng Thế giới, nhóm thị trường sơ khai đứng trung bình ở thứ 74 trong khi nhóm thị trường mới nổi ở mwucs 70. Còn trong xếp hạng minh bạch quốc tế, xếp hạng của các thị trường sơ khai ở mức khoảng 82, tệ hơn nhiều so với xếp hạng 75 của thị trường mới nổi.
TTCK Việt Nam có tiềm năng tốt
Thách thức ngắn hạn mà các thị trường sơ khai đang đối đầu không thể làm giảm đi tiềm năng tăng trưởng dài hạn của nhóm thị trường này, theo nhận định của ông Mark Matthews, trưởng bộ phận nghiên cứu tại Julius Baer.
Dù tăng trưởng trung bình của các nền kinh tế thuộc nhóm có thể chỉ còn khoảng 4,3% trong năm 2012 từ mức 4,6% của năm 2011, tăng trưởng kinh tế vào năm 2015 có thể lên mức 4,8%, theo dự báo của IMF.
Nhóm nước “sơ khai” trong đó bao gồm Việt Nam sẽ có thể thu hút được các công ty sản xuất từ Trung Quốc khi chi phí lao động tại nền kinh tế lớn thứ 2 trên thế giới tăng, theo Matthews. Còn theo ILO, khoảng 60% trong số 87 triệu người Việt Nam dưới 35 tuổi, lương tối thiểu ở mức khoảng 85USD/tháng trong năm 2009 so với mức 173USD/tháng tại Trung Quốc.
Chuyên gia thuộc Matthews nhận định: “Nếu nhìn vào khoảng thời gian 3 năm, bạn sẽ không cần phải lo lắng nếu thị trường chứng khoán nhóm nước sơ khai giảm điểm trong 6 tháng tới.”
Ông Dominic Scriven, CEO của Dragon Capital, dự báo lạm phát tại Việt Nam có thể xuống mức từ 8% đến 9% trong năm 2012, Ngân hàng Nhà nước sẽ có thêm điều kiện để hạ lãi suất cho vay.
Chỉ số chính trên TTCK Việt Nam đã tăng 1,2% trong phiên hôm nay. Chỉ số tăng 22% tính từ đầu năm 2012 đến nay bởi lạm phát đến tháng 2/2012 hạ nhiệt xuống 16,44%.
Đình Hảo – Ngọc Diệp
