Tại sao tới 1/2 dân số Hà Lan lại chọn làm việc bán thời gian?
Hơn ½ dân số Hà Lan làm việc bán thời gian, một tỷ lệ lớn hơn rất nhiều so với bất kỳ quốc gia giàu có nào khác. Tại sao người Hà Lan lại làm việc ít như vậy?
Người Hà Lan nói chung là những người khá hạnh phúc. Quốc gia liên tục được xếp hạng là một trong những nơi sinh sống tuyệt vời nhất. Trẻ em Hà Lan nằm trong nhóm hạnh phúc nhất thế giới, theo UNICEF.
Một số chuyên gia cho rằng chất lượng cuộc sống cao và bản tính tốt nói chung của người Hà Lan là nhờ cách tiếp cận công việc một cách thoải mái của họ. Hơn ½ dân số Hà Lan làm việc bán thời gian, một tỷ lệ lớn hơn rất nhiều so với bất kỳ quốc gia giàu có nào khác.
Trung bình, chỉ 1/5 dân số trong độ tuổi lao động tại các quốc gia thành viên EU làm việc bán thời gian (8,7% nam giới và 32,2% nữ giới). Trong khi đó, ở Hà Lan, con số này là 26,8% lao động nam và 76,6% lao động nữ làm việc dưới 36 giờ/tuần. Tại sao người Hà Lan lại làm việc ít như vậy?
Một phần là do phụ nữ Hà Lan tham gia vào thị trường lao động tương đối muộn. So với các quốc gia khác, rất ít đàn ông Hà Lan phải rời đi để chiến đấu trong các cuộc thế chiến trong thế kỷ 20, và kết quả là phụ nữ không phải làm việc trong các nhà máy như ở Mỹ và Anh. Nhờ sự giàu có của đất nước, thu nhập kép không phải là yếu tố cần thiết cho một cuộc sống thoải mái.
Thêm vào đó, chính trị Hà Lan bị chi phối bởi các giá trị Kitô giáo cho đến những năm 1980s: trọng tâm chủ yếu là cung cấp viện trợ từ nhà nước để phụ nữ có thể ở nhà với trẻ em. Điều này đã thay đổi vào cuối những năm 1980s, khi nhà nước nhận ra rằng huy động phụ nữ tham gia vào lực lượng lao động sẽ là một ý tưởng tuyệt vời.
Nhưng Hà Lan có một niềm tin văn hóa rằng các gia đình vẫn cần sự hiện diện của những bà mẹ tại nhà. Do đó, chính phủ đã hợp tác chặt chẽ với các chủ lao động để đảm bảo rằng các công việc bán thời gian mới cũng được hưởng lợi ích pháp lý tương đương với các vị trí toàn thời gian.
Ở một mức độ nào đó, điều này đã tiếp tục diễn ra. Vào năm 2000, quyền cho phép phụ nữ và nam giới yêu cầu một công việc trở thành bán thời gian đã được viết thành luật. Tuy nhiên, Ronald Dekker, một nhà kinh tế học lao động tại Đại học Tilburg, cho rằng luật này chỉ mang tính chất biểu tượng. Thay vào đó, ông cho rằng tỷ lệ lao động bán thời gian cao là do số lượng việc làm bán thời gian tốt, trả lương hậu hĩnh ở Hà Lan: các công việc thường bị coi là thấp kém tại nhiều quốc gia khác.
Công việc bán thời gian có thực sự giải phóng cho phụ nữ hay không vẫn còn là một dấu hỏi lớn. Ngày nay, có lẽ vì công việc bán thời gian đã trở thành chuẩn mực, phụ nữ Hà Lan có tỉ lệ tham gia lực lượng lao động này tương đối cao.
Nhưng tại quốc gia này, tỉ lệ phụ nữ giữ vai trò quản lí cấp cao rất thấp. Theo CBS (cơ quan thống kê chính ở Hà Lan), sự phổ biến của việc làm bán thời gian đóng một vai trò lớn: nếu loại bỏ các công việc bán thời gian, tỉ lệ phụ nữ đóng vai trò quản lí gần ngang bằng với nam giới, tuy nhiên không bao gồm vị trí quản lí cấp cao.
Chính phủ Hà Lan đã phát biểu rằng 30% vị trí điều hành trong các ban quản trị cần được nắm giữ bởi phụ nữ, nhưng sự kì vọng này có vẻ vượt quá xa thực tế, khi con số này vào năm 2015 chỉ đạt 6%. Mijntje Luckerath, một học giả tại Đại học Tilburg, cho rằng đây là hệ quả của quá trình lựa chọn lỗi thời.
Ngoài ra, không phải lao động bán thời gian nào cũng hài lòng với tình trạng của họ. Trước cuộc khủng hoảng tài chính, dưới 10% người làm việc bán thời gian ở Hà Lan ước rằng họ được làm việc toàn thời gian, nhưng gần đây, tỉ lệ này đã tăng đến gần 25%. Tỉ lệ đó vẫn thấp hơn nhiều so với các quốc gia EU khác, nhưng đó là một sự gia tăng đáng kể.
