Tài liệu thất lạc tiết lộ từng có một con vịt biết nói sống ở Úc vào thập niên 1980

08/09/2021 17:11 PM | Khoa học

Không những vậy, nó còn bắt chước được cả tiếng cửa sắt đóng lại và tiếng chửi thề, có lẽ là của người chăm sóc nó.

Một con vẹt có thể bắt chước tiếng nói của con người, chẳng có gì là lạ. Nhưng với cái thanh quản mỏng manh và bé nhỏ của nó, vẹt chỉ có thể tạo ra một chất giọng lanh lảnh, mà ai cũng biết đó là tiếng nói của một con vẹt chứ không phải con người.

Điều này không đúng với một con vịt, một con vịt biết nói từng sống ở Khu bảo tồn thiên nhiên Tidbinbilla, Australia. Hãy nghe đoạn ghi âm này và bạn sẽ thấy: Với một ống thanh quản có kích thước tương đương với chúng ta, một con vịt có thể giả giọng con người giống đến mức nào.

Nếu không nói trước, có lẽ nhiều người đã nghĩ đây là một đoạn phim phát ra từ chiếc tivi nhiễu, trong đó, một nam diễn viên đóng sầm cửa lại và lặp đi lặp lại câu chửi thề "You bloody fool", có nghĩa "Anh đúng là đồ ngu".

Thế nhưng thực tế đó là tiếng nói phát ra từ cổ họng của một con vịt xạ hương Australia đực có tên là Ripper.

Con vịt biết bắt chước tiếng người

Đối với các nhà nghiên cứu động vật, bằng chứng về một con vịt xạ hương bắt chước tiếng người là một phát hiện hết sức thú vị. Đây là một loài vịt hết sức đặc biệt, với một cái thuỳ đen lớn dưới mỏ và mùi xạ hương mà những con vịt đực phát ra trong mùa sinh sản để thu hút con cái.

Viết trong một bài báo khoa học trên tạp chí Philosophical Transactions of the Royal Society of London B, hai nhà tập tính học Peter Fullagar và Carel ten Cate đến từ Đại học Leiden cho biết:

"Hành vi bắt chước giọng nói bằng cách học chúng từ các cá thể khác loài chỉ mới được biết đến ở một số nhóm động vật hạn chế. Trong số các loài chim thì chỉ có bộ sẻ, vẹt và chim ruồi là có khả năng này. Nhưng ở đây, chúng tôi cung cấp bằng chứng cho thấy hành vi bắt chước giọng ở một loài thuộc nhóm gia cầm là vịt xạ hương Australia (Biziura lobata)".

Con vịt có tên là Ripper này được nuôi trong Khu bảo tồn thiên nhiên Tidbinbilla, thuộc thành phố Canberra thủ phủ miền Tây Nam nước Úc vào thập niên 80 của thế kỷ trước. "Nó đã lớn lên từ một quả trứng được đem về từ miền đông Gippsland, Victoria vào tháng 9 năm 1983, và là con vịt xạ hương duy nhất được nuôi trong khu bảo tồn thời kỳ đó", các nhà khoa học viết.

Tài liệu thất lạc tiết lộ từng có một con vịt biết nói sống ở Úc vào thập niên 1980 - Ảnh 1.

Không chỉ có thể bắt chước thành thạo giọng nói con người, Ripper còn có thể mô phỏng lại tiếng đóng sầm của một cánh cửa sắt hết sức chi tiết và kinh ngạc.

Các nhà nghiên cứu không biết làm thế nào Ripper học được cụm từ chửi thề "You bloody fool" và tiếng cửa sắt đóng lại đó. Nhưng nhiều khả năng nó đã nghe thấy người chăm sóc mình nói vậy, kèm theo mỗi lần mà chiếc cửa chuồng mở ra.

"Thật không may, tất cả các tài liệu từ Tidbinbilla đã bị mất trong một trận cháy rừng quét qua khu bảo tồn vào tháng 1 năm 2003, khiến việc xác định tất cả các chi tiết một cách chính xác rất khó khăn", nghiên cứu viết.

Bắt chước cả âm thanh của loài khác

Đáng ngạc nhiên là 15 năm sau, các nhà nghiên cứu lại tìm thấy một con vịt xạ hương nữa cũng chính tại Khu bảo tồn Tidbinbilla. Con vịt này biết nói nhại giọng của loài vật khác. Vì được một con vịt đen Thái Bình Dương (Anas superciliosa) nuôi từ nhỏ, con vịt xạ hương được gọi là "Duck 2" đã chuyển sang kêu theo giọng của vịt đen Thái Bình Dương.

Đáng buồn thay, nhiều thông tin về hai mẹ con vịt này cũng bị thất lạc trong vụ cháy.

Tuy nhiên, các nhà khoa học biết rằng cả hai con vịt sẽ sử dụng những âm thanh bắt chước trong màn giao phối của chúng. Đó có thể là cách mà lũ vịt tạo ra sự chú ý độc đáo của con cái. Bạn có thể tưởng tượng ra sự kết hợp của mùi xạ hương với những tiếng ồn ào của lũ vịt đực.

Tài liệu thất lạc tiết lộ từng có một con vịt biết nói sống ở Úc vào thập niên 1980 - Ảnh 2.

Vịt xạ hương đực có cái thuỳ đen lớn dưới mỏ và mùi xạ hương để thu hút con cái.

Mặc dù cả hai sự kiện đã đều xảy ra từ khá lâu, nhưng các nhà nghiên cứu đã nhắc lại chúng trong số đặc biệt của Tạp chí Hiệp hội Hoàng gia London, tập trung vào chủ đề "hành vi bắt chước giọng ở động vật và con người". Họ viết: "Những âm thanh này đã được mô tả trước đây, nhưng chưa bao giờ được phân tích chi tiết và cho đến nay không được các nhà nghiên cứu về thanh học chú ý tới".

Ngoài hai con vịt đã sống từ hàng thập kỷ trước kể trên, các nhà khoa học cũng ghi nhận một số con vịt xạ hương sống gần gây ở Anh bắt chước tiếng ho của con người. Một con trong số đó còn có thể bắt chước tiếng khịt mũi của loài ngựa và tiếng kêu của một cánh cửa quay.

Vịt xạ hương có thể có chung tổ tiên với vẹt

Lý do mà các nhà nghiên cứu đặc biệt quan tâm đến những con vịt biết nói là vì hiện có rất ít báo cáo về hành vi này. Vịt xạ hương là thành viên còn sống duy nhất trong chi của chúng, và có quan hệ họ hàng rất xa với các loài chim khác có thể bắt chước tiếng người như chim sẻ hót và vẹt.

Vậy tại sao chúng lại có thể phát triển khả năng kỳ lạ này? Các nhà nghiên cứu lưu ý các loài chim nước sở hữu một vùng não tên là telencephalon lớn hơn các loài gia cầm khác. Đây cũng là vùng não liên quan đến hành vi bắt chước giọng nói ở vẹt và các loài sẻ hót.

Một giả thuyết được đặt ra là vịt xạ hương chính là loài tiến hoá gần nhất so với các loài chim hót. Có nghĩa là tổ tiên của chúng từng chia tách ra thành hai nhánh, sau đó phát triển thành những con vẹt và vịt ngày nay.

Tài liệu thất lạc tiết lộ từng có một con vịt biết nói sống ở Úc vào thập niên 1980 - Ảnh 3.

Vịt xạ hương và các loài chim biết nói có thể có cùng tổ tiên, với vùng não telencephalon rất phát triển cho phép chúng bắt chước được tiếng nói của các sinh vật khác.

Hành vi bắt chước giọng nói vì vậy có thể đã xuất hiện từ rất sớm, trước cả khi loài người xuất hiện. Tổ tiên chung giữa vẹt và vịt xạ hương khi đó có thể bắt trước tiếng của các loài khác, khi tổ tiên con người còn chưa được sinh ra.

Nhưng giả thuyết này có một lỗ hổng, đó là cho tới nay, không có bất kỳ một loài vịt hay gà nào khác có khả năng bắt chước tiếng người ngoài vịt xạ hương. Vì vậy, các nhà khoa học tự hỏi liệu những con vịt này có khả năng phát triển khả năng đặc biệt ấy một cách độc lập với tổ tiên loài vẹt hay không?

"Nếu hành vi bắt chước giọng ở vịt xạ hương đại diện cho một trường hợp tiến hóa độc lập, nó sẽ đặt ra nhiều câu hỏi từ cơ chế thần kinh, hành vi liên quan đến nền tảng tiến hóa cho đến sự thích nghi của giống loài này. Do đó, các sự kiện vịt bắt chước tiếng người này yêu cầu một nghiên cứu và phân tích sâu rộng hơn nghiên cứu của chúng tôi", các nhà khoa học viết.

Từ giờ cho tới lúc hiểu được cặn kẽ hành vi này của loài vịt xạ hương, có lẽ chúng ta vẫn phải chấp nhận chúng ta là "bloody fool", "những kẻ ngu ngốc" theo lời của con vịt Ripper này.

Thanh Long

Cùng chuyên mục
XEM