Travis Kalanick: Chiến sĩ khó bị đánh bại nhất ở thung lũng Silicon

Nội dung nổi bật:

- Thành công của Travis Kalanick với Uber chính là nhờ hai lần khởi nghiệp thất bại trước đó, điều đó mang lại cho ông khả năng nhạy cảm để nắm bắt được cơ hội khi có ý tưởng khởi nghiệp trị giá hàng tỷ USD.

- Đồng thời, cũng chính những thất bại đó cho thấy những phẩm chất cần có để thành công của Travis Kalanick, giúp ông điều hành Uber phát triển nhanh chưa từng có, đánh bại các công ty truyền thống và thành đối thủ xứng tầm của các ông lớn công nghệ như Google, Amazon…

---

Công ty khởi nghiệp đầu tiên của Kalanick là công ty chia sẻ phần mềm - Scour, đã đệ đơn xin phá sản sau khi nhóm công ty thương mại từ các ngành công nghiệp ghi âm và sản xuất phim đã kiện công ty ông vi phạm bản quyền. Nỗ lực thứ hai của Travis Kalanick, Red Swoosh, giúp mọi người trao đổi các tập tin một cách nhanh chóng nhưng đã không tìm thấy nhu cầu thị trường đủ lớn. Red Swoosh cũng đã bị bán đi sau sáu năm với giá chỉ 18,7 triệu USD.

Hiện nay, ông ấy vẫn duy trì sự vụn vặt, lẻ tẻ, nhưng Kalanick đã không còn bé nhỏ. Uber, nơi giúp hành khách gọi xe qua một ứng dụng điện thoại thông minh, trị giá hơn 40 tỉ USD và đã tăng giá trị thêm gần 6 tỷ USD sau lần gọi vốn mới đây.

Nhưng Kalanick vẫn là một trong những “đấu sĩ” mạnh mẽ nhất ở Silicon Valley, với một năng lực phi thường trong việc thuyết phục người khác hợp tác với ông trong mọi việc và một niềm tin mãnh liệt trong một thập kỉ để phấn đấu trở thành một doanh nhân.

“Lý do ông ấy chính là ông ấy, là vì ông ấy đã thất bại hai lần” – lời của một cựu nhân viên Uber.

Công ty hiện hoạt động trên gần 300 thành phố ở hơn 50 quốc gia, và Kalanick vẫn đang có tham vọng lớn hơn khi tìm cách để cách mạng hóa ngành công nghiệp vận chuyển trên toàn cầu.

Ông nói về mục đích Uber đưa ra giá thành thật thấp, điều này khiến Uber có thể là một lựa chọn khả thi thay thế cho việc sở hữu xe hơi và có thể là cả việc sử dụng các phương tiện giao thông công cộng. Những khách hàng thân thiết với công ty cho biết họ muốn sử dụng mạng lưới của nó để vận chuyển không chỉ hành khách mà còn vận chuyển hàng hóa với một mức chi phí “đe dọa” các dịch vụ chuyển phát nhanh như FedEx chẳng hạn. Uber đang tài trợ cho một trung tâm nghiên cứu thuộc Đại học Carnegie Mellon ở Pittsburgh, Mỹ để phát triển công nghệ xe tự lái.

Mục tiêu cuối cùng của Kalanick là xây dựng "một mạng lưới giao thông vận tải đáng tin cậy như nước chảy, ở khắp mọi nơi dành cho tất cả mọi người", như ông đã hình dung ra nó. Đến nay, danh sách đối thủ của Kalanick ngày càng dài và Uber đã gây ra nhiều tranh cãi vì nó đã được mở rộng từ một dịch vụ xe sang kiểu limousine tại San Francisco, Mỹ thành một mạng lưới hơn 200.000 tài xế trên thế giới sử dụng xe ô tô riêng của họ cho dịch vụ Uber.

Uber bắt đầu bằng việc hoạt động trong một vùng nhỏ vô danh ở nhiều nơi. Các nhà quản lý và các quan chức trên thế giới đã bất đồng về cách Uber hoạt động tại các thành phố của họ, bất chấp sự cảnh báo hoặc yêu cầu phải đợi cho đến khi luật mới được đặt ra. Đôi khi, họ đành phạt nặng đối với những người lái xe vẫn cứ tiếp tục, thường là theo chỉ thị của Uber, để hoạt động tại những nơi này.

Tại Paris, các tài xế taxi đã tổ chức các cuộc biểu tình chống lại sự phát triển dịch vụ này ở đây. Họ thậm chí rạch nát lốp xe nào chạy cho Uber.

Công ty thường phải giải quyết những trở ngại giống như một quái xế lái xe tải muốn thử tốc độ xe. Rất hiếm khi công ty ngừng hoạt động, ngay cả khi phải đáp ứng lệnh cấm của Thẩm phán ở Nevada, Mỹ.

Khởi đầu, Uber không định trước được nó sẽ trở thành một quả bom tấn phân cực như vậy, hoặc là Kalanick sẽ nổi lên như một trong những nhà lãnh đạo nổi bật nhất ở Thung lũng Silicon khi lèo lái một công ty với mức định giá lớn hơn so với vốn hóa thị trường của hầu hết các công ty nằm trong chỉ số FTSE 100.

Uber ra đời tại San Francisco vào năm 2010 nhưng đã có nguồn gốc ở Paris vào năm 2008. Kalanick và bạn của ông, Garrett Camp, đã bàn bạc về ý tưởng khởi nghiệp. Uber đã được lấy cảm hứng từ những khó khăn họ trải qua với việc gọi xe taxi trong khi trời tuyết ở Paris. Kalanick có niềm tin rất lớn với Camp, nay là Chủ tịch của Uber, với ý tưởng "bấm một nút và có được một chuyến đi".

Kalanick thừa nhận ông đã từng không muốn quan tâm đến việc tiếp tục kinh doanh, sau khi vật lộn với hai công ty đầu tiên của mình – ông ấy đã ra đi mà không có một đồng lương cho bốn trong sáu năm đầu tiên làm việc tại Red Swoosh. Camp đã thuyết phục ông ấy cố gắng lần nữa với việc kinh doanh khác, và Uber đã ra đời vào năm 2010, với Kalanick giữ vai trò giám đốc điều hành.

Là công ty đã phát triển, những người đã làm việc với Kalanick nói rằng, ông vẫn không ngừng tham gia vào mọi khía cạnh của công việc, đích thân ông chấp nhận những thách thức và đích đến của những lời chỉ trích cá nhân rất thường xuyên.

"Anh ấy đang cố gắng giảm các chi phí di chuyển trên toàn thế giới", một người quen biết Kalanick cho biết.

"Anh ấy táo bạo và can đảm trong việc cố gắng để vượt qua [trở ngại] nhưng anh làm điều đó không phải thông qua một ống kính của tự mãn - nó được thực hiện thông qua một ống kính của kinh tế học. Đây là cách anh ấy nghĩ rằng anh ấy có thể làm cho thế giới trở thành một nơi tốt đẹp hơn”.

Kalanick và công ty của ông không che giấu sự hiếu chiến của họ, văn hóa hình thành một phần bởi thái độ của chính người chủ. Trụ sở chính của Uber tại San Francisco đảm nhận một chức năng mà ông gọi là "phòng chiến tranh" - một phòng họp dành cho những sự lộn xộn của các cuộc khủng hoảng xung quanh hoạt động của công ty và những kế hoạch quan trọng. Văn phòng cũng có một đường đi bộ khoảng 400 mét xung quanh nó, và Kalanick thường nghe nhiều cuộc gọi và các cuộc hội họp của mình trong khi đi tới đi lui dọc theo đó.

Nếu không phải vật lộn với những thất bại từ các công ty khởi nghiệp của mình, Giám đốc điều hành Uber đã nói rằng nếu ông "không từng gặp những khó khăn đó – Uber đã không thể phát triển nhanh như vậy".

Một số tranh cãi dữ dội đã tạo nên những chỉ trích đáng kể cho công ty. Kalanick thừa nhận đã gây trở ngại cho một buổi gây quỹ huy động vốn của công ty đối thủ, Lyft. Nhân viên trong văn phòng Uber ở New York đã gọi và sau đó hủy bỏ các chuyến xe từ một dịch vụ cạnh tranh trong khi đang cố gắng để lôi kéo tài xế của nó, cùng lúc đó giám đốc điều hành cấp cao Emil Michael đã xây nên một hàng phòng vệ đáng kể đề nghị công ty bắt đầu bêu rếu các nhà báo đã chỉ trích nó.

Nhưng Kalanick đã đưa ra quan điểm cho rằng vấn đề rắc rối cá nhân mà ông đã mắc phải là không hoàn toàn chính xác. Một số tranh cãi xung quanh sự phát triển của Uber, ông đã lập luận, là bởi vì ông không giỏi giao tiếp với công chúng hay giới chức quản lý: "Bạn phải nhớ, tôi là một kỹ thuật viên, tôi là một kỹ sư máy tính và tôi không quen thuộc với các vòng tròn chính sách và những gì là chính sách tốt hoặc làm thế nào để chính sách được ban hành. Đó không phải là sở trường của tôi”.

"Sở trường của tôi là đi, lập trình công cụ và tạo ra một ứng dụng tuyệt vời mà mọi người có thể sử dụng".

Mặc dù truyền thông công cộng đôi khi gay gắt, Kalanick vẫn được biết đến nhiều hơn với sự thoải mái, bình dị trong những sự sắp xếp nhỏ hoặc các cuộc họp toàn công ty. Chính uy tín và sự kiên định của ông ấy trong kinh doanh là bệ đỡ để công ty đi một chặng đường dài. "Khả năng tạo lập niềm tin và quan điểm là chúng ta sẽ gánh các được thế giới và giành chiến thắng - Tôi chưa bao giờ nhìn thấy bất cứ điều gì giống như vậy", một cựu nhân viên nói.

Vince Busam, đồng sáng lập Scour, công ty khởi nghiệp mà Kalanick đã làm trong khi họ đang ngành khoa học máy tính tại Đại học UCLA khi bong bóng công nghệ phát triển tới giai đoạn bùng nổ. Thậm chí sau đó, Busam đã nói, Kalanick có một sở trường riêng trong việc thúc đẩy các kỹ sư, xây dựng mạng lưới quan hệ và lôi kéo các nhà đầu tư. "Mọi người nói [người sáng lập Apple] Steve Jobs đồng điệu người khác với tầm nhìn thực tế của mình - khả năng để lao vào văn phòng của một ai đó, trình bày ý tưởng của mình, và họ sẽ phải yêu thích nó. Travis đã có được một phần của điều đó", Busam cho biết.

Nghị lực bền bỉ của Kalanick đã được thể hiện ở Red Swoosh, mà như Kalanick đã nói là "quá sớm / một dạng như sai lầm". Đến năm 2006, sau 5 năm, việc kinh doanh đã có chút trở ngại và cần phải tái khởi động. Ông đã làm điều đó bằng cách cho nhóm phụ trách “ra khơi” đến Thái Lan trong sáu tuần để bàn việc xây dựng lại công việc kinh doanh, rồi bán nó cho Akamai vào năm tiếp theo.

"Công ty đã thất bại rất nhiều lần khi đặt việc kinh doanh trong tay của những người không thể tập trung và bị ám ảnh," David Hornik, một nhà đầu tư ở Red Swoosh nói. "Mọi người bắt đầu mệt mỏi, và Travis thì không phải là một anh chàng thường xuyên cảm thấy mệt mỏi."

Ngay cả trong những rắc rối của Red Swoosh, “Ông ấy không bao giờ thể hiện sự mất niềm tin", theo lời Ken Keller, một nhà đầu tư khác tại Red Swoosh và từng có thời gian dài giữ vai trò giám đốc công nghệ.

Thời điểm này, Uber đang làm việc với các nhà quản lý để thuyết phục họ chấp nhận mô hình kinh doanh của Uber. Năm ngoái, Kalanick đã thuê David Plouffe, một cựu cố vấn hàng đầu của Tổng thống Mỹ Barack Obama, để giúp tạo nên các kết nối với các nhà quản lý và những người có tiếng nói đối với tương lai của Uber. Sự vận động hành lang của công ty năm ngoái đã giúp thuyết phục hơn 20 khu vực pháp lý thông qua luật hợp pháp hóa dịch vụ Uber, theo ông Kalanick.

Uber cũng đang tập trung vào một sáng kiến ​​gọi là UberEverything, được điều hành bởi Jason Droege, một đồng sáng lập của Scour. Hoạt động của nó bao gồm việc cung cấp thức ăn nóng và dược phẩm từ các nhà thuốc. Điều đó sẽ lập tức mang Uber vào cuộc cạnh tranh với các công ty chuyển phát nhanh, trong đó có những người khổng lồ công nghệ Amazon và Google, mà là cả hai đều đang thử nghiệm dịch vụ chuyển phát nhanh. Nhiệm vụ cuối cùng của UberEverything, theo mô tả sơ lược LinkedIn của Droege, là "mang đến cả thế giới chỉ trong khoảng năm phút".

"Cái tên đó - nói lên tham vọng của họ", một đối thủ nói.

>> Hỏi CEO Đặng Việt Dũng từ A-Z về Uber Việt Nam

Mai Trâm

CTV Thinh OrientVN