Muốn bỏ điều hòa máy lạnh về làm anh nuôi tôm, PewPew liệu có biết: Nông dân bạc mặt vì dịch bệnh, dễ trắng tay bởi thời tiết và biến đổi khí hậu

Thời gian gần đây, rất nhiều bạn trẻ tranh cãi về phong trào về quê "trồng rau nuôi cá" của Đen Vâu. Thậm chí, một streamer nổi tiếng như PewPew sau khi giải nghệ cũng thừa nhận đang tìm hiểu mô hình nuôi tôm.

"Mình muốn 28, 30 tuổi vẫn có thể làm 1 điều gì đó mới mẻ. Mình chưa từng đến trang trại tôm nhưng mình muốn học nuôi tôm. Mọi người hỏi nếu mất thì sao: Mất thì thôi chứ sao? Và mình đang tìm hiểu nuôi tôm thật. Cách đây 1 năm khi mình mở tiệm bánh mì thứ nhất, có người hỏi mình sau cái này anh muốn làm cái gì? Mình nói nếu thành công mình sẽ đi nuôi heo nuôi gà. Mình không nói đùa", PewPew chia sẻ trong một lần trả lời phỏng vấn mới đây.

Tuy nhiên điều trớ trêu là về quê kiếm sống chẳng hề dễ. Câu chuyện bỏ mọi thứ để về quê làm nông khá dễ dàng với những bạn dư dả tài chính hoặc có điều kiện nhưng lại là một quyết định điên rồ với các bạn trẻ chưa có gì trong tay.

Lấy ví dụ như nuôi tôm, nghe chừng đơn giản nhưng đây lại là một trong những mảng kinh doanh cực kỳ khó nhằn của nông nghiệp. Tôm không phải là động vật dễ nuôi do đòi hỏi yêu cầu rất cao về môi trường sống, chưa kể những quy định khắt khe của các thị trường nước ngoài khi muốn xuất khẩu.

Đầu tiên là yếu tố thời tiết. Sự tăng nhiệt độ trên bề mặt trái đất, hay còn gọi El Nino khiến thời tiết trở nên thất thường. Trong khi đó, nuôi tôm lại phụ thuộc quá nhiều vào thời tiết do ao nuôi tôm thường để lộ thiên ngoài trời và chịu tác động trực tiếp từ sự thay đổi nhiệt độ môi trường. Tôm lại là loài biến nhiệt khi thân nhiệt tôm thay đổi theo nhiệt độ môi trường nước. Bởi vậy sự biến đổi thất thường của thời tiết khiến sức đề kháng của tôm giảm và dễ nhiễm bệnh dịch hơn.

Ngoài ra, nhiệt độ thay đổi đột ngột khiến quá trình phân hủy hữu cơ trong ao giảm, làm nguồn nước bị bẩn nhanh hơn và dễ lây lan dịch bệnh.

Nhắc đến nguồn nước, nuôi tôm chắc chắn cần nguồn nước phù hợp bởi chúng quyết định hiệu quả thức ăn, tốc độ sinh trưởng và tỷ lệ sống của vật nuôi. Đây là kiến thức cơ bản không chỉ trong ngành nuôi tôm mà còn là của nuôi trồng thủy sản nói chung. Trớ trêu thay, nguồn nước tại Việt Nam đang ngày càng ô nhiễm do rác thải sinh hoạt của con người, nước thải từ nhà máy, bệnh viện hay thậm chí chất thải từ chính quá trình nuôi tôm.

Hiện nay, phần lớn các khu công nghiệp tại Việt Nam chưa có hệ thống xử lý nước thải tập trung trong khi cơ sở hạ tầng thoát nước và xử lý nước thải sinh hoạt còn yếu kém. Chính các ao nuôi tôm thải ra cũng không qua xử lý, gây ô nhiễm sông ngòi rồi lại lấy chính nguồn nước đó cho vụ tôm mới.

Bên cạnh những thách thức từ môi trường ngoại cảnh, kỹ thuật nuôi tôm cũng là khó khăn không hề nhỏ. Phần lớn các ao nuôi tôm tại Việt Nam hiện vẫn là quảng canh và bán thâm canh mà chưa đi lên được mô hình trang trại nông nghiệp hiện đại. Bởi vậy nguồn nước và các ao nuôi tôm thường khá bẩn sau mỗi vụ và việc nuôi tôm ngày càng khó khăn hơn trong dài hạn.

Hơn nữa, phong trào nuôi tôm khiến diện tích các ao tăng lên, mật độ tôm ngày một đông khiến phân tôm và thức ăn dư thừa tăng cao, gây ô nhiễm nguồn nước.

Để đối phó, các hộ nuôi tôm dùng rất nhiều kháng sinh để phòng chống dịch bệnh cũng như tăng khả năng sống sót của tôm. Tuy nhiên việc dùng quá nhiều kháng sinh gây ra tình trạng kháng thuốc ngày một nhiều. Đó là chưa kể đến nguồn gốc thuốc kháng sinh không rõ ràng cũng như dư lượng hóa chất trong tôm tăng cao, gây nguy hiểm cho người tiêu dùng khi mua tôm.

Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến tôm Việt Nam gặp nhiều thách thức khi muốn tiếp cận các thị trường khó tính như Châu Âu.

Tại Cà Mau, nơi có diện tích nuôi tôm lớn nhất cả nước, tình hình đang ngày một ảm đạm hơn. Người dân nơi đây đã từng giàu có nhờ con tôm nhưng hiện nay ngày một nhiều hộ gia đình từ bỏ mảng kinh doanh này. Sản lượng tôm cũng không còn được như trước, rất nhiều hộ gia đình đã phải bỏ nghề để sang các tỉnh lân cận khác làm thuê kiếm sống.

Năm 2018, nông dân tỉnh Long An cũng buồn "thối ruột" vì mất mùa tôm. Điều trớ trêu là giá tôm năm đó được giá nhưng nhiều hộ phải thu hoạch sớm vì tôm nhiễm bệnh, khiến nhiều gia đình trong tỉnh mất Tết.

Mới đây tại Quảng Nam, tôm nuôi trong hàng chục héc ta ao hồ đã chết hàng loạt khiến nhiều hộ trắng tay, thậm chí lâm vào cảnh nợ nần. Dù chính quyền địa phương và người dân đã thử mọi biện pháp nhưng những con tôm vẫn chết vì dịch bệnh. Theo các chuyên gia, chính việc không đảm bảo được nguồn nước khiến dịch bệnh lây lan dễ dàng và làm tôm chết.

Tại Đồng Tháo Mười năm nay, người dân cũng lo lắng bởi lũ không về. Thông thường do nuôi tôm kiểu quảng canh, phụ thuộc vào tự nhiên mà không có hệ thống lọc nước hiện đại nên người nông dân hay trông chờ vào những đợt lũ để rửa mặn cho đất và nuôi tôm. Bởi vậy khi không có lũ, mưa hoặc thời tiết thất thường, việc nuôi trồng thủy sản là vô cùng khó khăn.

PewPew từng nói: "Mình chưa từng đến trang trại tôm nhưng mình muốn học nuôi tôm. Mọi người hỏi nếu mất thì sao: Mất thì thôi chứ sao?". Có lẽ trong trường hợp này, PewPew sẽ phải xem xét lại rất kỹ nếu không muốn trắng tay như bao hộ nuôi tôm khác.

AB-Tổng hợp