Hậu Covid ‘thời Omicron’: Không nên quá lo lắng

01/04/2022 22:49 PM | Sống

Đây chính là thông điệp được các BS giàu chuyên môn đưa ra tại Hội thảo online “Hậu Covid – Hiểu đúng để không lo lắng” diễn ra tối ngày 31/3/2022 do Mạng lưới tri thức số MetaMinds đồng hành cùng thương hiệu sách y học MedInsight và Công ty công nghệ eDoctor tổ chức.

Chương trình có sự tham gia của hai diễn giả gồm: (1) PGS.TS. BS. Hoàng Bùi Hải, hiện là giảng viên cao cấp bộ môn hồi sức cấp cứu ĐH Y Hà Nội với nhiều công trình gây ấn tượng trong nghiên cứu khoa học; đồng thời là Trưởng Khoa Hồi sức - Cấp cứu của Bệnh viện ĐH Y Hà Nội, kiêm Phó giám đốc Bệnh viện điều trị người bệnh Covid-19; (2) BS. Đỗ Tuấn Anh, bác sĩ Khoa Nhi hiện đang công tác tại Trung tâm Nhi Khoa, Bệnh viện Bạch Mai. Bác sĩ Tuấn Anh là một trong những y bác sĩ tiến vào tâm dịch, tham gia chi viện cho Thành phố Hồ Chí Minh trong thời điểm dịch Covid - 19 diễn biến phức tạp.

Dẫn dắt, điều phối chương trình là BS.TS. Lê Thị Thanh Thủy, hiện đang công tác tại Khoa Nội Gan Mật, trường Đại học Y khoa, thuộc Đại học Thành phố Osaka (Osaka City University), Osaka, Nhật Bản. BS.TS. Lê Thị Thanh Thủy là người có nhiều kinh nghiệm nghiên cứu y khoa, đặc biệt về bệnh lý xơ và ung thư gan, miễn dịch trong ung thư.

Hậu Covid ‘thời Omicron’- không nên quá lo lắng

BS TS Lê Thị Thanh Thuỷ cho biết, khái niệm "hậu Covid" hiện nay chưa được hiểu rõ, nên khiến nhiều người lo lắng hoang mang. Theo BS Thủy, các chuyên gia trên thế giới cho biết có 3 tiêu chuẩn để chẩn đoán một người có tình trạng hậu Covid: Thứ nhất là nhiễm Covid trên 3 tháng; thứ hai là có triệu chứng cả về thể chất và tinh thần kéo dài trên 2 tháng; thứ ba các triệu chứng này không thể giải thích bởi một chẩn đoán nào khác.

Hậu Covid ‘thời Omicron’: Không nên quá lo lắng - Ảnh 1.

Kể từ T7/ 2020 đến đầu năm 2022 trên thế giới có hơn 900 bài báo khoa học nói về hậu Covid, nhưng đó chỉ là hậu Covid của biến thể Alpha, Delta. Biến thể Omicron chưa đủ thời gian để công bố nghiên cứu về hậu Covid, nên các triệu chứng dai dẳng của bệnh nhân sau khi mắc chủng Omicron được gọi chung là Covid chưa hồi phục.

Các triệu chứng nói chung của hậu Covid: mệt mỏi, khó thở, đau tức ngực kéo dài… Tuy nhiên theo như quan sát và tổng kết về tình hình dịch bệnh tại Việt Nam cũng như trên thế giới, có thể thấy rằng biến thể Omicron gây ra các triệu chứng nhẹ hơn nhiều so với các biến chủng trước đó.

Với tư cách là bác sĩ tham gia tư vấn chữa trị cho các bệnh nhân nhi bị mắc Covid từ khi biến chủng Delta "hoành hành" tại TP HCM, đến khi biến chủng Omicron "tự tung tự tác" tại Hà Nội và nhiều tỉnh thành khác, BS Đỗ Tuấn Anh cho biết, từ tháng 2/2022 đến nay trẻ bị mắc Covid chủ yếu là mắc biến chủng Omicron.

Giống như nhiều nghiên cứu đã được các nhà khoa học nước ngoài công bố, Covid 19 biến chủng Omicron làm gia tăng số trẻ nhiễm, nhưng có tới 40% trẻ không triệu chứng, 44% triệu chứng nhẹ, nên điều trị triệu chứng và hỗ trợ dinh dưỡng rất quan trọng.

PGS.TS. BS. Hoàng Bùi Hải cũng đồng tình với nhận định của TS BS Lê Thị Thanh Thủy và BS Đỗ Tuấn Anh. Quá trình điều trị bệnh nhân Covid, ông nhận thấy, rất nhiều các ca nhiễm Covid biến chủng Omicron không có biểu hiện, hoặc triệu chứng nhẹ. "Thậm chí các biến chứng nếu có cũng không khác mấy so với các biến chứng cảm hàn mà Đông y đã liệt kê," ông nói và lưu ý, người bệnh chỉ cần chú trọng dinh dưỡng và lối sống, thì theo thời gian các triệu chứng này sẽ hết. Tuy nhiên, theo các bác sĩ nếu bệnh nhân có triệu chứng nặng (thường là trẻ sơ sinh, người cao tuổi, người có bệnh nền) cần được thăm khám và điều trị tích cực.

Hậu Covid ‘thời Omicron’: Không nên quá lo lắng - Ảnh 2.

Điều trị cho bệnh nhân nhi

BS Đỗ Tuấn Anh cho biết, ở các bệnh nhân nhi, ngoài biểu hiện ở hô hấp và tiêu hoá như chủng Delta/Alpha thì trẻ mắc Covid biến chủng Omicron có tới 30% biểu hiện ở đường hô hấp trên với biến chứng hay gặp là viêm thanh quản cấp, viêm tiểu phế quản cấp ở trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi, và đó là lý do chính khiến trẻ phải nhập viện và khám cấp cứu.

Về điều trị Covid cho trẻ cần tuân theo 4 nguyên tắc: Thứ nhất là phân loại mức độ bệnh, thứ hai là điều trị các triệu chứng, thứ ba là cá thể hóa các biện pháp điều trị, thứ tư là theo dõi phát hiện và xử trí khi bệnh có diễn tiến khác.

Mục tiêu của việc điều trị là phải đảm bảo AN TOÀN VÀ ĐÚNG. ĐÚNG: là đúng thời điểm, đúng thuốc, đúng liều và đúng liệu trình. AN TOÀN: là sử dụng thuốc hợp lý và đúng, để tránh lạm dụng thuốc, tăng tác dụng phụ, và tương tác thuốc. KHÁNG SINH không phải thuốc dùng để điều trị Covid, trừ khi bệnh nhân có biểu hiện chứng minh/ nghi ngờ nhiễm khuẩn bội nhiễm.

Trong thời gian qua, BS Đỗ Tuấn Anh cũng thường xuyên tư vấn và giáo dục bố mẹ hoặc người chăm sóc F0 nhi tại nhà: với việc theo dõi và phát hiện các dấu hiệu, triệu chứng nguy hiểm/ đe doạ tính mạng để kịp thời đưa bé đi khám/ cấp cứu tại bệnh viện.

Các dấu hiệu nguy hiểm của trẻ khi mắc Covid gồm 3 nhóm: nhóm khó thở, thở nhanh, tím môi và đầu chi; nhóm mất nước, hay gặp ở các F0 sốt cao, có biểu hiện tiêu hoá như đau bụng, nôn, kém/bỏ ăn; và nhóm toàn thân (li bì, bỏ ăn, da tái/tím, sốt cao liên tục, co giật…)

BS Đỗ Tuấn Anh cũng nhấn mạnh, trẻ em cũng như người lớn, sau khi bị mắc Covid thường cần thời gian để phục hồi. Để hỗ trợ cho quá trình này, bố mẹ hoặc người chăm sóc trẻ cần lưu ý đến chế độ dinh dưỡng và nghỉ ngơi của trẻ. Lưu ý cho trẻ dùng các loại đồ ăn thức uống nhiều dinh dưỡng, dễ tiêu hóa; hạn chế thời gian tiếp xúc với các thiết bị điện tử ngoài thời gian học…

Hậu Covid ‘thời Omicron’: Không nên quá lo lắng - Ảnh 3.

Điều trị cho người bệnh trưởng thành

BS Hoàng Bùi Hải cho biết, thời gian hậu COVID ở người trưởng thành tồn tại 2-12 tháng. Thời gian phục hồi với bệnh thể nhẹ là khoảng 2 tuần, bệnh nặng là từ 2 - 3 tháng.

Đối với hầu hết bệnh nhân mắc bệnh thể nhẹ đã khỏi bệnh thì không cần xét nghiệm. Đối với những bệnh nhân đang hồi phục sau bệnh nặng, những bệnh nhân đã xác định được những bất thường, những bệnh nhân đã xuất viện hoặc những người có các triệu chứng tiếp tục không giải thích được, cần làm các xét nghiệm sau: Công thức máu, Sinh hoá máu, Các xét nghiệm chuyên sâu khác: NT-proBNP, troponin ; D-dimer; Xét nghiệm tuyến giáp; Creatinine kinase.

Ngoài ra tuỳ vào mức độ nặng mà các bác sĩ sẽ yêu cầu làm điện tim, chụp X.quang phổi, cắt lớp vi tính phổi, siêu âm tim, đo chức năng hô hấp, khí máu động mạch, test đi bộ 6 phút.

Tiếp đó, với các triệu chứng thường gặp ở người có triệu chứng hậu Covid như: khó thở, ho dai dẳng, đau tức nặng ngực kéo dài, rối loạn thần kinh thực vật tư thế, các di chứng thần kinh và nhận thức khác, tăng đông máu/ huyết khối; thay đổi khứu giác, vị giác; mệt mỏi, giảm sức chịu đựng… BS Hoàng Bùi Hải cũng đưa ra những hướng dẫn thăm khám, hướng điều trị cụ thể cho bệnh nhân, để mỗi người tùy theo triệu chứng của cơ thể, sẽ trao đổi với bác sỹ, lựa chọn được hướng điều trị tốt hơn.

BS Hoàng Bùi Hải cũng chia sẻ vai trò của việc phục hồi chức năng hậu Covid. Theo đó, ông cho rằng các bệnh nhân có nhu cầu về các dịch vụ phục hồi chức năng cần tiến hành càng sớm càng tốt, thường là trong vòng 30 ngày kể từ ngày hồi phục sau mắc COVID-19. Tất cả bệnh nhân nên được kiểm tra các triệu chứng tim trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập thể dục nào.

Đưa ra các hướng dẫn chi tiết cho các bệnh nhân đang lo lắng về các triệu chứng hậu Covid, các bác sĩ tham gia hội thảo nhấn mạnh: "Người mắc Covid thời điểm này không nên quá lo lắng, hoang mang. Hãy ăn uống đầy đủ, luyện tập vừa sức, để sớm bình phục lại sức khỏe, yên tâm trở lại cuộc sống như bình thường."

Trong phần hỏi đáp cuối chương trình, PGS.TS. BS. Hoàng Bùi Hải, BS. Đỗ Tuấn Anh và BS.TS. Lê Thị Thanh Thủy đã giải đáp thắc mắc và tư vấn hướng điều trị cho nhiều khán giả về các triệu chứng mà bản thân hoặc người thân họ đang mắc phải sau khi mắc Covid 19.

Hội thảo online: "Hậu Covid – Hiểu đúng để không lo lắng" - nhận được sự đánh giá tích cực từ những người tham dự vì những chia sẻ giàu chuyên môn của các diễn giả.

Việt Hà

Từ khóa:  hậu covid , omicron
Cùng chuyên mục
XEM