Tiến sỹ Lê Thẩm Dương và Shark Việt thống nhất yếu tố quan trọng nhất khi dùng người trong doanh nghiệp, đó là gì?
Như vậy quan điểm của Tiến sỹ Dương và Shark Việt đều thống nhất dùng người cần xét đến sự phù hợp. Phù hợp đây được hiểu là phù hợp với văn hóa của bộ phận, phù hợp với công việc.
Bố trí nhân sự là quá trình sắp đặt nhân lực vào các vị trí công việc của tổ chức. Sử dụng nhân sự là quá trình khai thác và phát huy năng lực làm việc của người lao động một cách tối đa nhằm đạt hiệu quả cao trong công việc. Như vậy, việc bố trí và sử dụng nhân sự có liên quan chặt chẽ với nhau: Bố trí đúng thì mới có thể sử dụng được, ngược lại nếu doanh nghiệp tìm và bố trí được nhân viên có năng lực mà không biết cách sử dụng họ thì hiệu quả tổng thể cũng sẽ không đạt được.
Bố trí và sử dụng nhân sự giống như việc tạo dựng một đội bóng: cầu thủ nào chúng ta đang có? chúng ta có thể có? chúng ta cần? và vị trí nào, trận đấu nào phù hợp nhất với mỗi cầu thủ tại mỗi thời điểm khác nhau? Và xa hơn thế, làm thế nào để bồi dưỡng và tạo dựng được đội ngũ cầu thủ giỏi cho tương lai nhằm tạo thế chủ động cho câu lạc bộ…
Từ những khái niệm trên, có thể thấy bố trí nhân sự liên quan đến cơ cấu tổ chức doanh nghiệp, và do vậy mang tính ổn định. Sử dụng nhân sự liên quan đến cá nhân từng người lao động và mang tính linh hoạt. Và như vậy, các nhà quản trị trong doanh nghiệp đều phải tham gia tích cực vào công tác bố trí và sử dụng nhân sự.
Chia sẻ về nguyên tắc dùng người, trong buổi trò chuyện với Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Intracom Nguyễn Thanh Việt, Tiến sỹ Lê Thẩm Dương cho rằng:
Nguyên tắc quan trọng nhất của dùng người là khâu tuyển. Quá trình dùng người gồm: Tuyển - Dùng - Giữ - Đuổi. Giả thiết tuyển đúng thì dùng người có 2 nguyên tắc:
Nguyên tắc thứ nhất, dùng phải phù hợp. Rất ít người hiểu chữ phù hợp. Phù hợp đây được hiểu là phù hợp với văn hóa của bộ phận, phù hợp với công việc.
Công việc trong một công ty có 4 loại:
- Đạo đức tốt và trình độ kém dùng vào "osin", nghĩa là công việc lao động phổ thông;
- Đạo đức tốt và trình độ giỏi làm sếp;
- Đạo đức kém và trình độ giỏi thì cho làm thợ;
- Đạo đức kém và trình độ kém: Kiểu người này không bao giờ tuyển nhưng không có là chết. Những người này sẽ làm dạng lao động thời vụ
Nguyên tắc thứ hai là vận hành. Phải có quy chế về củ cà rốt và cây gậy. Hai bộ quy chế này chạy song song. Do đó dùng người phù hợp và đạo cụ phù hợp.
Nói thêm về nguyên tắc cây gậy và củ cà rốt, học thuyết này xuất phát từ câu chuyện những người chăn dắt lừa thường có một cây gậy treo lủng lẳng củ cà rốt và đưa trước mũi chúng. Những chú lừa nghe lời sẽ được thưởng cà rốt, trong khi đó những cú lừa nếu không nghe lời, chúng sẽ bị phạt bằng gậy.
Chiến lược này nếu đi đúng hướng sẽ khích lệ tinh thần và khả năng cống hiến của nhân viên cho công ty khi họ được đáp ứng nhu cầu về nhiều mặt về vật chất cũng như tinh thần.
Tuy nhiên người quản lý cần nhớ khi cho quá nhiều cà rốt những người làm việc hiệu quả, cảm thấy mình không được đánh giá cao vì bị cào bằng so với phần còn lại. Như vậy bạn đã làm giảm sút động lực của toàn thể nhân viên.
Ngược lại khi vung quá nhiều cây gậy, người quản lý cũng khiến mọi người mất niềm hăng say làm việc và mất sự gắn bó với công ty. Điều này tác động tiêu cực đến hoạt động và bộ máy làm việc của công ty khi mà người nhân viên cảm thấy không thoải mái.
Như vậy, những ví dụ thực tế cho thấy việc quản lý không đơn giản như bản chất của củ cà rốt và cây gậy. Thay vào đó, bạn cần phải thực dụng tìm giải pháp có sự cân bằng nhất.
Đồng tình với Tiến sỹ Lê Thẩm Dương, Shark Việt cũng cho rằng: "Dụng nhân như dụng mộc. Người thì có người linh hoạt, có người chậm chạp. Người nhanh nhẹn có lợi của người nhanh nhẹn, người chậm chạp có lợi sự cẩn thận của người chậm chạp. Nên dùng người phải tùy theo thời điểm, vị trí, công việc và sự hòa hợp.
Người làm sếp phải hiểu được lòng người. Ai hiểu được lòng người thì làm sếp tốt. Dùng người phải tùy giai đoạn mà dùng người, tùy theo việc mà dùng người. Ứng với việc gì, giai đoạn nào của doanh nghiệp thì dùng người nào. Khi 4 tuổi ta đi giày người 4 tuổi, khi 40 tuổi đi giày của người 40 tuổi. Dùng người tùy theo quy mô của doanh nghiệp, khả năng của ông chủ doanh nghiệp, linh hoạt, thiên thời địa lợi nhân hòa".
Như vậy quan điểm của Tiến sỹ Dương và Shark Việt đều thống nhất dùng người cần xét đến sự phù hợp. Ngoài những kỹ thuật trên, bố trí và sử dụng nhân sự cần phải đi đôi với thành ý của nhà quản trị. Điều quan trọng nhất là nhà quản trị phải tỏ ra cho thành tâm chứ không nên chơi trò chơi quyền lực với nhân viên. Bố trí nhân viên do vậy nên được thể hiện thông qua những cuộc gặp gỡ trao đổi giữa cấp trên và người được bố trí để thông suốt họ, cho nhân viên thấy nhà quản trị hiểu, thương yêu và tin tưởng họ. Khi không tin thì không bố trí và sử dụng, khi đã tin thì không nên lạnh lùng với nhân viên.
