Dẫn đầu trong top 17 loại cafe đáng thử nhất thế giới, vì sao cafe trứng của Hà Nội lại quyến rũ đến thế?

02/07/2017 15:25 PM | Sống

Tách cafe trứng giống như một chiếc "cốc thủy tinh với lớp bọt kem như chực chờ bất cứ lúc nào có thể trào ra ngoài, dưới đó chỉ 1 inch là thứ cafe đen mạnh mẽ quen thuộc" - Blogger Mark Lowerson đã nhận xét như thế khi nói về cafe trứng của Hà Nội - "Một sự pha trộn giữa địa ngục và thiên đường".

"Cafe trứng thực sự là một sự khám phá mới trong hành trình đến Việt Nam. Đã từng uống cafe ở nhiều nơi, nhưng cafe ở Hà Nội ấn tượng hơn cả, đặc biệt là cafe trứng", đó là những gì mà Blogger nổi tiếng Jodi Ettenberg từng chia sẻ trên trang du lịch AFAR. Một câu nói ngắn gọn nhưng có lẽ đủ để khái quát chung về món đặc sản "egg coffee" của người Hà Nội - thức đồ uống từng được Buzzfeed - trang điện tử cập nhật tin tức hàng đầu thế giới xếp đầu tiên trong danh sách 17 loại cafe nên uống thử khi du ngoạn thế giới.

Cafe trứng có thể uống nóng hoặc thêm đá lạnh nhưng phổ biến và được yêu thích hơn cả vẫn là một ly cafe trứng nóng hổi, được đựng trong tách sứ có quai cầm và trụng trong chiếc cốc thủy tinh có nước nóng.

Các quán cafe trứng ở Hà Nội đều có chung một công thức pha chế cơ bản. Lòng đỏ trứng gà được đánh bông bằng máy đánh trứng có pha chế thêm bơ, sữa và đường cát trắng. Cafe đen pha sẵn trong phin với nồng độ đặc quánh. Khi khách có nhu cầu, chủ quán sẽ đun nóng cafe đen và rót trực tiếp vào cốc trứng đã đánh sẵn. Tùy theo bí kíp của từng quán, tỷ lệ các loại nguyên liệu sẽ có sự thay đổi, từ đó, chất lượng, hương vị cafe trứng mỗi nơi một khác.

Cafe trứng - loại đồ uống được trang tin nước ngoài xếp đầu trong bảng danh sách 17 loại cafe nên thử khi du ngoạn thế giới.

Giá cafe trứng khá rẻ, chỉ khoảng 20-25k/1 cốc nhưng đây không phải thức uống sử dụng hàng ngày bởi nó có điểm chung là béo ngậy và dễ gây ngán. Có điều, xưa nay trong nét văn hóa ẩm thực Hà Nội, người ta ăn uống nhiều khi chỉ là thưởng thức hương vị cho nên, cafe trứng vẫn rất được ưa chuộng, nhất là vào những ngày đông giá rét.

Cafe Trứng

Giá: 20 - 25 nghìn/ly.

Hương vị: Béo ngậy, ngọt ngào và dễ ngán. Rất hợp cho những ngày đông giá rét.

Ai chưa uống cafe trứng, hẳn sẽ có nhiều thắc mắc rằng làm thế nào, vị tanh của trứng lại có thể trung hòa với chất đắng chát của cafe? Nhưng nếu đã từng uống thử một lần, thực khách dù khó tính đến đâu cũng sẽ bị chinh phục toàn diện ở tất cả các giác quan, từ thị giác cho đến khứu và vị giác. Sở dĩ như thế là bởi cafe trứng không chỉ ngon mà còn rất bắt mắt. Bọt trứng pha lẫn cà phê tạo ra một màu vàng nâu cực kỳ hấp dẫn. Từng hạt cafe đen dù đã lọc qua phin nhưng khi rót chung với trứng đánh bông, chúng như bị tách rời, nổi lên từng chấm li ti, tạo thành vô số vệt hoa văn tự nhiên đẹp đẽ.

Khi bạn thưởng thức, cafe trứng dường như có chút gì đó giống cafe nâu với sữa đặc nhưng lại không có vị ngọt đậm như vậy. Nó có một chút hao hao của latte hay cappuccino nhưng không nhạt nhẽo như thế mà sắc cạnh hơn nhiều. Người ta vẫn tìm thấy sự mạnh mẽ của cafe nhưng trước khi đến được lớp dư vị đăng đắng ấy, cả cổ họng đã bị lấp đầy bởi chất béo ngậy, mềm mại, ngọt ngào của trứng, bơ, đường, sữa.

Trước khi uống cafe trứng, thực khách sẽ cầm chiếc thìa khuấy nhẹ một vòng. Tách cafe trứng khi đó sẽ giống như một chiếc "cốc thủy tinh với lớp bọt kem như chực chờ bất cứ lúc nào có thể trào ra ngoài, dưới đó chỉ 1 inch là thứ cafe đen mạnh mẽ quen thuộc" - Blogger Mark Lowerson đã nhận xét như thế khi nói về cafe trứng của Hà Nội - "Một sự pha trộn giữa địa ngục và thiên đường".

Cafe trứng hiện tại đã trở thành loại đồ uống quen thuộc trong số vô vàn chọn lựa khác nhau của người Hà Nội. Quán cafe trứng có nhiều nhưng thực khách vẫn tin tưởng nhất vào cafe Đinh (Bờ Hồ), Giảng ở Nguyễn Hữu Huân và Yên Phụ - những quán thuộc đại gia đình của cụ Nguyễn Văn Giảng - người khai sinh ra nghề làm cafe trứng ở Thủ đô.

Con cháu cụ Giảng giờ đây vẫn kể mãi câu chuyện về lý do ra đời cafe trứng, rất đơn giản, chỉ vì thiếu sữa, người đầu bếp tài hoa năm nào của khách sạn Metropole đã nghĩ ra cách dùng trứng để thay thế.

Ông Nguyễn Chí Hòa - Chủ quán cafe Giảng trên phố Nguyễn Hữu Huân.

"Bố tôi pha cappuccino rất ngon. Ông bảo, váng sữa để làm cappuccino được chưng cất từ sữa tươi nguyên chất nên đắt đỏ, vào những năm 1940, người Việt Nam chẳng mấy ai đủ tiền để uống. Thế là bố tôi trăn trở nhiều lắm. Ông muốn làm ra một loại đồ uống ngon hơn cả cappuccino của người Pháp nhưng lại phải rẻ hơn gấp 15 lần để dân mình, ai cũng có quyền thưởng thức", ông Nguyễn Chí Hòa (SN 1955, chủ quán cafe Giảng trên phố Nguyễn Hữu Huân) tâm sự.

Sau nhiều đêm nghiền ngẫm, biết bao lần pha chế thử nghiệm, cuối cùng vào năm 1946, cụ Giảng cũng thành công với ý tưởng kết hợp cafe - trứng. "Bố làm thử nhiều lần và đến khi thành công, tôi thấy ông vui lắm. Ông gọi đó là cappuccino của người Việt, vừa ngon vừa giàu chất dinh dưỡng". Những năm đói khổ, tách cafe trứng rẻ tiền vừa giải khát, vừa làm ấm bụng nên khi đưa ra mời bạn bè, người thân nếm thử... ai nấy đều tấm tắc ngợi khen, coi đó thực sự là phát minh về ẩm thực.

Không gian ở cafe Giảng.

Nhưng cho dù như thế, khi vừa mới chào đời, cafe trứng không phải lập tức nổi tiếng rầm rộ như ngày nay. Ít ai biết, nó đã từng có một quá khứ thăng trầm theo dòng chảy lịch sử với cú chết yểu tưởng như khó đứng vững.

Theo ông Hòa, cafe theo chân người Pháp, du nhập vào Hà Nội từ khá sớm nhưng thời xưa, chỉ tầng lớp giàu có mới đi uống cafe. Cùng với sự hạn chế về truyền thông quảng cáo, tách cafe trứng do cụ Giảng làm ra, nhiều năm trôi qua vẫn không được mấy người biết tới.

Ra đời khi khoa học công nghệ còn chưa phát triển, trứng làm cafe ban đầu được đánh nhuyễn bằng tay. Tuy vẫn thơm ngon nhưng độ chín, khả năng loại bỏ mùi tanh, chắc chắn không thể nào so sánh với kỹ thuật đánh máy hiện nay. Vì thế, cafe trứng xưa kia chưa hẳn, đã chinh phục được tầng lớp thượng lưu.

Công thức truyền lại chỉ có một nhưng tùy theo tỷ lệ pha chế, mỗi quán cafe trứng sẽ gây ấn tượng với thực khách nhờ hương vị riêng.

Lại có một thời bao cấp, chuyện buôn bán gặp nhiều khó khăn, hàng hóa trong nước khan hiếm nên để làm ra tách cafe trứng, vốn không phải là điều dễ dàng. "Chúng tôi bị cấm kinh doanh, phải đem bán trộm từng cốc cafe kiếm sống. Hàng hóa bán mua đều khó, có ai gọi cafe đen đã vui lắm rồi nói chi bán nổi cafe trứng", ông Hòa kể.

Càng ít khách gọi, chủ quán càng không dám làm cafe trứng. Bởi vì đánh một quả trứng thì không bõ công mà nếu đánh cùng lúc nhiều trái, lỡ không ai mua lại bỏ đi, gây lỗ vốn. Thế nhưng con cháu cụ Giảng, ai nấy đều tâm huyết với món ăn mà ông cha họ đã kỳ công sáng tạo nên. Bao nhiêu năm đằng đẵng, vật vã với từng ly cafe trứng, hương vị và công thức pha chế vẫn được đời sau giữ trọn vẹn.

Mãi cho đến những năm 1990, cafe trứng mới được ưa chuộng. Phần vì kinh tế đi lên, cafe không còn xa xỉ như trước. Phần vì máy đánh trứng ra đời đã làm tăng tối đa độ hài lòng của thực khách. Cùng với đó là sự phát triển của báo chí... tất cả đã khiến ly cafe trứng, từ một món ăn bình dân, dần được nâng cấp vào hạng đặc sản Thủ đô.

Năm 1987, khi cụ Giảng mất, con cháu dần tách ra mở các quán cafe riêng biệt. 2 trong số đó là cafe Giảng (Nguyễn Hữu Huân), Đinh (Bờ hồ) là những địa chỉ cafe trứng được yêu thích nhất ở Hà Nội. Tính đến hiện tại, chúng đều có thâm niên cỡ khoảng 30 năm.

2 quán đều khá nhỏ, thiết kế xoàng xĩnh theo hướng hoài cổ. Lối vào quán cafe Giảng rất hẹp nhưng không gian bên trong thì thoáng đãng. Cafe được phục vụ chủ yếu trên gác 2. Khách ngồi bên những chiếc bàn thấp, uống cafe giữa những vật dụng xưa cũ và cây cối xanh ngát xanh. Ông Hòa cho hay, toàn bộ đồ đạc ở quán cafe, gia đình ông giữ vẹn nguyên từ thời cha ông còn sống. Có những chiếc quạt trần, ghế gỗ, tuổi đời cũng đã 80 năm.

Những chiếc bàn thếp, cổ - vật dụng đặc trưng ở cafe Giảng.

Cafe Giảng không bật bất cứ loại nhạc gì. Ở đây yên tĩnh, chỉ nghe thấy những tiếng nói chuyện lào xào. Đó có thể là một phần lý do khiến người ta thích lui tới Giảng. Không chỉ để uống một tách cafe trứng đúng điệu mà còn để trầm ngâm và tìm thấy chút hoài cổ quá khứ.

Cũng cổ xưa như cafe Giảng nhưng quán Đinh còn nhỏ bé và cheo leo hơn. Gác 2 chỉ có một khung cửa view nhìn ra hồ còn lại hầu hết thực khách sẽ ngồi lui vào bên trong gian nhà nhỏ, thấp và hơi tối. Thế nhưng nhờ một sức hấp dẫn nào đó, năm này qua tháng khác, quán cafe ấy lúc nào cũng đông kín khách, nhất là các dịp cuối tuần.

Người khai sinh ra quán cafe này là bà Nguyễn Thị Bích (đã mất). Ông Tạ Duy Khoa (SN 1942, chồng bà) kể rằng khi còn sống, bà Bích rất thích nhạc rock. Vậy nên cafe Đinh là một trong ít nơi chuyên mở nhạc rock cổ.

Ông Khoa - Chủ quán cafe Đinh trên Bờ Hồ.

Không gian hoài cổ ở cafe Đinh.

Nói là chuyên cafe trứng nhưng khi đến các quán cafe này, thực khách còn có thêm chọn lựa đậu xanh, cacao trứng hay thậm chí là bia trứng... cùng các loại cafe đen, nâu, nước giải khát các loại.

Một sáng Hà Nội cuối tuần yên tĩnh, ở gác 2 cafe Đinh, bạn có thể lặng lẽ ngắm phố xá trên cao và tịnh tâm, thả hồn theo những bản nhạc rock mạnh mẽ cùng một ly cafe trứng nóng bỏng trên tay... Cuộc sống chỉ có bấy nhiêu thứ nhưng trong chốc lát, chắc chắn, đủ khiến nhiều người cảm thấy hài lòng, thư thả, tạm quên đi những vất vả, bực dọc trong lòng.

Dòng người, xe cộ phía dưới có thể lao đi vùn vụt, thực khách đến đây có thể chỉ ngồi chốc lát rồi vội đi, thời gian vẫn trôi, nhưng dư vị ngọt đắng của ly cafe trứng sẽ còn ở lại với bạn rất lâu. Những bản nhạc rock đã mở nhiều năm nay chưa dừng lại và chúng ta... luôn có cả một miền ký ức để nhớ về. Thời cuộc đã đổi thay nhiều, cafe trứng vẫn thế và gác 2 Đinh hay Giảng, qua năm tháng, dường như vẫn chưa khác đi nhiều.

Theo THU HƯỜNG - ẢNH: MAI LÂN - THIẾT KẾ: NHATANHNGX

Cùng chuyên mục
XEM