Loạn ứng dụng nhắn tin: Đã tới lúc lựa chọn một ứng dụng chuẩn

Có một ứng dụng di động gọi là Wire mà tôi rất thích. Đó là chương trình nhắn tin có giao diện đẹp nhất mà tôi từng thử: hình nền gọn gàng, chú trọng vào hình ảnh của người dùng cùng với thiết kế rõ nét, kết hợp tuyệt vời giữa tính năng gọi và nhắn tin cùng với chức năng tìm kiếm hình động GIF mới lạ.

Nó hoạt động trên mọi trình duyệt mà tôi từng dùng, chẳng những thế nó còn hoạt động vô cùng hiệu quả. Đó là công cụ giao tiếp lý tưởng của tôi.

Nhưng tôi chưa bao giờ dùng nó. Bạn bè tôi cũng không ai dùng vì thế biểu tượng của ứng dụng này trên màn hình iPhone của tôi chỉ là một biểu tưởng trang trí không hơn không kém.

Thay vào đó, tôi dùng tất cả các ứng dụng nhắn tin mà bạn tôi dùng. Tôi nói chuyện với vài người bằng Hangouts, vài người khác bằng Facebook Messenger, một người qua WhatsApp. Tôi cũng dùng Snapchat với tất cả những người kể trên nữa. Rồi dùng cả Twitter DMs, GroupMe, HipChat, Skype và thậm chí Instagram Direct một đôi lần.

Livetext, ứng dụng mới của Yahoo cũng hay, nên tôi đã thử qua. Ngay lúc này đây có một email đang tới, hiện ra trong iMessage và tất nhiên, tôi dùng cả ứng dụng nhắn tin với khung hội thoại hình bóng xanh ấy nữa.

Nói thẳng ra, đó là một hệ thống thật kinh khủng – và đã quá muộn để thay đổi. Không chỉ là quá phiền khi phải tham gia 20 cuộc hội thoại bằng 20 ứng dụng khác nhau, nhưng sự thực là tôi đang vướng vào những thứ như thế.

Không chỉ là việc tôi phải mất công ghi nhớ những người đối thoại với tôi hay dùng ứng dụng nào để tôi kiểm tra tin nhắn nhanh hơn (sự thực đau lòng là tôi vẫn phải mất công như thế). Giải pháp cho vấn đề này không phải việc chúng ta tìm kiếm một nơi có thể tập hợp tất cả ứng dụng đó lại, mà là tìm ra một phần mềm hữu hiệu hơn cả, việc mà chúng ta đã không làm.

Cách của WeChat

Hiệu ứng mà WeChat, ứng dụng nhắn tin tạo bởi công ty Tencent, được ghi nhận lại khá rõ ràng. Với lượng người dùng khoảng 500 triệu, nó đã chứng tỏ mình là một ứng dụng đa năng. Người ta dùng nó để trao đổi với bạn bè, đồng nghiệp và cả với người lạ xung quanh và khắp thế giới. Họ dùng nó để đặt vé tàu, sử dụng dịch vụ giặt ủi, gọi thức ăn, mua vé số, lấy đồ đã được giặt và chơi điện tử. Nó còn được dùng để điều khiển điện thoại, cung cấp dịch vụ ngân hàng di động và thậm chí gia hạn visa.

Có những người dùng WeChat nổi tiếng dùng nó như trang blog của họ hoặc như một tài khoản Instagram. Bạn có thể thực hiện mọi ý định, mọi mục dích của mình thông qua WeChat, hay nói cách khác sống trong WeChat. Nếu muốn thay thế WeChat, bạn cần có một chiếc điện thoại đầy những ứng dụng. Nó rất đơn giản để ai cũng có thể dùng và đa năng tới mức ai cũng phải dùng nó.

WeChat chứng tỏ một điều quan trọng là: giao tiếp bằng những tin nhắn đơn giản là một giao diện đầy quyền lực. Chúng ta trao đổi với điện thoại của chúng ta theo cách mà chúng ta trao đổi với bạn bè và thực hiện tất cả mọi thứ. Chỉ trong vài tháng, ta đã chứng kiến một sự bùng nổ các công cụ dựa trên tính năng nhắn tin, những phần mềm nhắn tin đơn giản, chứ không phải là ý tưởng phức tạp mà một ông phó tổng nào đấy đang muốn thương mại hóa.

Các phần mềm như Lark cho chúng ta biết giấc ngủ của chúng ta như thế nào và liệu chúng ta có tập thể dục đều đặn không và các dịch vụ như Magic cung cấp cho ta tất cả các thứ mà chúng ta muốn – kể cả một con cọp. Ứng dụng Slack biến mọi đặc tính trong công việc kinh doanh của ta trở nên đơn giản, từ theo dõi tiến độ dự án cho đến trao đổi tài liệu và công bố quyết định thưởng, thông qua việc nhắn tin.

Công nghệ nên đi từ việc kết nối, và phát triển từ đó

Nhưng mỗi ứng dụng mới yêu cầu tạo một tài khoản mới, cung cấp thông tin thanh toán, tin tưởng công ty cung cấp dịch vụ tôn trọng thông tin cá nhân của bạn, và quan trọng nhất là nhớ dùng ứng dụng đó. Và quá nhiều ứng dụng dựa vào cách thức nhắn tin SMS truyền thống.

Vậy thì bỏ ra một ít thời gian để bàn thảo về SMS. Hầu hết mọi người, ít nhất là tại Hoa Kỳ, nhắn tin là phương thức cơ bản để giao tiếp. Số điện thoại là thứ bạn trao cho người yêu và sếp tương lai, là một trong những đặc điểm nhận dạng của bạn. Cách thức này không có vẻ gì là sẽ thay đổi, và thật sự không cần phải thay đổi.

Nhưng SMS, là một công nghệ, rất tệ. Được sáng chế từ hai thập kỹ trước do một lỗi từ băng thông, một cách thức để bắt người ta trả tiền cho việc truyền dữ liệu. Hoàn toàn được tạo ra để thu lợi. Sẽ không bao giờ nó thay đổi cả: chỉ được gửi tối đa 160 ký tự, nhắn tin theo nhóm thì gây ra hỗn loạn còn gửi hình ảnh thì kỳ cục và khó đoán. Gửi thư thì chứa nhiều dung lượng hơn nhắn tin và SMS không thể theo kịp với phạm vi rộng này.

Một ứng dụng nhắn tin có thể có tính năng như một trình duyệt. Chúng được tổ chức theo nguyên lý có cửa sổ ứng dụng để chúng ta tiếp cận thông tin chúng ta cần. Thay vì xử lý các quảng cáo rác, đăng nhập qua lại nhiều lần và giao diện mới, chúng ta có một phần mềm đơn giản để tương tác với con người, nhãn hiệu, dịch vụ và nhũng người nổi tiếng. Chỉ đơn giản nhắn tin, hoặc mở micro, nói điều gì đó rồi gửi đoạn ghi âm đó.

Thành công như kiểu WeChat không cần phải có gì đó quá phức tạp. Lực hút của WeChat quá lớn đến nổi toàn bộ các doanh nghiệp đang tồn tại đều muốn tạo một tài khoản trên đó. Các công ty này không có quyền lực gì cả, WeChat mới là ông chủ thực sự. Điều này không tạo ra cạnh tranh tự do.

Có người đã lo lắng Facebook sẽ trở thành một thứ quyền lực tương tự tại Hoa Kỳ như WeChat ở Trung Quốc. Đây là những câu hỏi quan trọng nhưng lại không dễ có được câu trả lời. Nhưng chúng phải xứng đáng với giá trị mang lại cho chúng ta bởi những gì đang tiếp diễn: công nghệ phục vụ chúng ta, tồn tại ở nơi nào chúng ta cần và không ép chúng ta phải ghi nhớ những đặc điểm hay phím tắt của nó. Công nghệ bắt nguồn từ kết nối và tỏa ra từ đó.

Những ứng dụng cạnh tranh

Nhiều ứng dụng cố bắt chước WeChat, nhưng thất bại. Nhiều ứng dụng được coi là cạnh tranh với WeChat cơ bản không có tính năng nhắn tin, nhưng vẫn cố đưa nó vào. Một số ứng dụng khác chỉ được dùng cho một hệ điều hành (như iMessage), vì thế thất bại.

WhatsApp, ứng dụng nhắn tin phổ biến nhất toàn cầu, có thể là một đối thủ cạnh tranh quan trọng, không thể trở thành một ứng dụng tích hợp. Nhiều công ty, bao gồm cả WeChat, cùng với Line, Kik và Kakao Talk, rất nổi tiếng ở các quốc gia khác, nhưng không thể tạo đột phá tại Hoa Kỳ.

Hiện tại chỉ có 2 công ty có tiềm năng mở rộng trên phạm vi là Facebook Messenger và Snapchat. Cả hai đều theo công thức thành công của WeChat. Họ sở hữu một lượng người dùng khổng lồ, mặc dù theo các cách khác nhau: Snapchat bắt đầu bằng cách để cho người dùng tán chuyện thoải mái với bạn bè mà không sợ cuộc hội thoại được lưu lại, trong khi Messenger cào bằng mạng lưới khổng lồ các mối quan hệ của chúng ta gồm có bạn bè, người yêu cũ và người chúng ta chỉ gặp 1 lần từ thời đại học. Từ đó, họ phát triển rộng ra.

Snapchat tạo ra Stories (gửi tin nhắn cho tất cả mọi người) và Discover (thương hiệu) để tạo ra một thương hiệu cá nhân để nhận dạng trong cộng đồng. Nó cũng tạo ra Snapcash, một cơ sở tài chính cho việc kiếm tiền từ nhiều nguồn. Đồng thời, Messenger không sao chép thông tin từ Facebook, nghĩa là khi mất tài khoản Facebook bạn vẫn có thể dùng Messenger.

Ứng dụng này cũng bắt đầu hỗ trợ thanh toán và bắt đầu phát triển vượt qua hạn chế của một ứng dụng nhắn tin, vẫn có những lỗi khi gửi hình ảnh định dạng GIF, nhưng đó là do chất lượng Internet. Messenger cũng cho phép liên kết tới một ứng dụng Web, và bạn không cần phải dùng điện thoại mới sử dụng được.

Theo như tin đồn, Facebook đang phát triển một dịch vụ gọi là Moneypenny, dùng trong công việc như một kiểu trợ lý cá nhân, giúp bạn chóng hoàn thành công việc. Tính năng này sẽ được tích hợp trong Messenger và hoàn toàn được hỗ trợ bởi việc nhắn tin.

Không có cách nào để tạo ra một ứng dụng phổ biến để người ta có thể tiếp cận những thứ quan trọng – nhắn tin và gửi email quá linh hoạt dù cho có hơi lỗi thời vì chúng cho ta biết nơi bạn mình đang ở. Sẽ là một bước tiến dài nếu chúng ta tạo ra một ứng dụng, đủ lớn để tích hợp cả cộng đồng, dù biết là vô cùng khó khăn nhưng hiệu quả vô cùng lớn nếu thành công.

Đã đến lúc chúng ta cùng chọn một ứng dụng nhắn tin. Không phải là phần mềm duy nhất bạn sử dụng, mà phải là phần mềm ai cũng sử dụng nó. Quay trở về với câu hỏi cơ bản, đó phải là một nơi mà tôi luôn có thể tiếp cận một ai đó, dù cho người đó là bạn bè, đồng nghiệp hay ông chủ tiệm giặt ủi.

Chúng ta đã không thực sự thay thế hoặc cải tiến điện thoại, chúng ta chỉ chia nhỏ chức năng giao tiếp thành hàng tá ứng dụng và dịch vụ khác nhau. Nhưng đã đến lúc phải gộp những ứng dựng này lại.

Các chuyên gia đã lý luận rằng không bao giờ có một ứng dụng như thế tồn tại, bởi vì rất khó hệ thống hóa các mạng lưới. Nhưng chúng ta phải làm điều đó, ngay bây giờ.

Không quan trọng chúng ta chọn ứng dụng nào (mặc dù Facebook Messenger là lựa chọn tốt nhất hiện thời).Có thế là Hangouts, hoặc Kik, hoặc là WeChat. Điều quan trọng là chúng ta thực sự chọn cái gì. Vì thế tốt hơn hết là tìm hiểu kỹ rồi đừng xóa nó đi.

Thanh Uyên