Chân dung cha đẻ của thiết bị chống nóng mà loài người đang ngày càng lệ thuộc: Sự tình cờ mang tính lịch sử

18/05/2023 00:02 AM | Sống

Willis Carrier sinh năm 1876 ở New York. Ông giành được học bổng rồi tốt nghiệp trường đại học Cornell với tấm bằng về kỹ thuật điện. Năm 1901, ông bắt đầu làm việc cho công ty Buffalo Forge chuyên thiết kế và sản xuất động cơ cũng như máy bơm hơi nước.

Trong những tháng đầu tiên, Carrier làm công việc vận hành một hệ thống sưởi để sấy gỗ và café. Năm 1902, công ty Sackett-Wilhelms Lithographing & Publishing yêu cầu Buffalo Forge phát triển một hệ thống để kiểm soát độ ẩm trong nhà máy.

Vấn đề mà nhà máy in Sackett-Wilhelms gặp phải chính là khi nhiệt độ và độ ẩm quá cao sẽ khiến giấy in thấm hút độ ẩm từ không khí rồi phình to ra. Điều đó làm các màu sắc được sử dụng trong quá trình in bị lệch khi giấy thay đổi kích thước, làm hỏng quá trình sản xuất.

Để giải quyết vấn đề cho một nhà máy in, Carrier đã tạo luôn ra chiếc máy điều hoà không khí đầu tiên trên thế giới ngay trong năm 1902. Phát minh của Carrier kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm và lưu lượng không khí, đồng thời làm sạch không khí tại nhà máy. Máy điều hoà hoạt động bằng cách hút không khí qua bộ lọc, cho không khí đi qua các cuộn dây chứa chất làm mát, sau đó thổi không khí mới được làm mát và hạ độ ẩm ra ngoài.

Năm đó, Sàn giao dịch chứng khoán New York trở thành tòa nhà đầu tiên được trang bị máy lạnh. Vào ngày 2/1/1906, Carrier được cấp bằng sáng chế cho “Thiết bị xử lý không khí”.

Năm 1915, sau khi công ty Buffalo Forge quyết định tập trung hoàn toàn vào sản xuất thay vì thiết kế sản phẩm mới, Carrier và sáu kỹ sư khác đã góp số tiền tiết kiệm cả đời của họ là 32.600 USD (khoảng 826.800 USD nếu tính theo giá trị tiền hiện tại) để thành lập công ty kỹ thuật Carrier.

Với công ty mới của mình, Carrier bắt đầu mở rộng việc sử dụng máy điều hòa không khí bằng cách cung cấp sản phẩm này cho các khách sạn, cửa hàng bách hóa, rạp chiếu phim và nhà riêng. Những chiếc máy điều hoà của ông thậm chí còn được lắp đặt tại Nhà Trắng, toà Quốc hội Mỹ và nhà thi đấu Madison Square Garden.

Sau khi gặp phải các vấn đề tài chính do sự bùng phát của Đại suy thoái, công ty của Carrier đã sáp nhập với công ty Brunswick-Kroeschell và York Heating & Ventilating Corporation để thành lập Carrier Corporation, với Carrier là Chủ tịch Hội đồng quản trị.

Carrier đã dành phần còn lại của cuộc đời mình để cải thiện thiết kế và chức năng của máy điều hòa không khí do bản thân tạo ra. Ông qua đời vào ngày 7/10/1950 tại New York.

Carrier đã ra đi trước khi ông có thể chứng kiến ​​sự phổ biến rộng rãi của máy điều hòa không khí trong thời kỳ bùng nổ kinh tế sau chiến tranh vào những năm 1950. Vào thời kỳ này, máy điều hoà không khí nhanh chóng lan rộng khắp nước Mỹ và những nơi khác trên thế giới.

Nhờ phát minh của Carrier, lần đầu tiên trong lịch sử, nhân loại có thể kiểm soát thời tiết bên trong các tòa nhà một cách nhất quán và chính xác.

Theo nhà kinh tế học Walter Oi của đại học Rochester, trong các cửa hàng máy móc, năng suất lao động đạt mức cao nhất ở 18,3 độ C với độ ẩm từ 65-75%. Năng suất sẽ thấp hơn 15% nếu làm việc trong môi trường 23,8 độ C và sẽ thấp hơn 28% nếu nhiệt độ ở 30 độ C.

Ông lập luận rằng chính sự ra đời của điều hoà không khí đã khiến giá trị gia tăng trên mỗi nhân viên trong ngành sản xuất ở miền Nam nước Mỹ tăng từ 88,9% mức trung bình toàn quốc năm 1954 lên 96,3% mức trung bình toàn quốc năm 1987.

Oi cũng nhấn mạnh về tác động của điều hoà không khí đối với tỷ lệ tử vong ở Mỹ. Tỷ lệ này vào mùa hè và mùa đông thường cao hơn so với mùa xuân và mùa thu. Số người tử vong ở miền Nam nước Mỹ sẽ cao hơn nhiều so với miền Bắc nước này.

Năm 1951, tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh ở miền Nam cao hơn 45% so với ở New England. Đến năm 1990, nó chỉ cao hơn 13%.

Tham khảo Fee

Theo Nhất Lưu

Cùng chuyên mục
XEM