Cách một nhà côn trùng học 82 tuổi chạy đua với thời gian: Ngủ đủ 10 tiếng/ngày, tập thể thao, giải trí vẫn xuất bản hơn 70 tác phẩm học thuật

Bạn có thể chạy đua với thời gian

Chạy đua với thời gian, chúng ta có cơ hội thắng không? Câu trả lời là không thể. Con người mãi mãi không bao giờ thắng được thời gian.

Đây không phải là lời dọa dẫm, tất cả mọi sự vật trong thế gian này đều không bao giờ thắng được thời gian, đều không bao giờ quay lại được quá khứ. Một giây vừa trôi qua đã trở thành quá khứ rồi, bạn không bao giờ quay lại một giây phút nào được nữa. Thời gian của chúng ta không chỉ ngắn ngủi có hạn, mà còn thoáng qua là trôi đi mất.

Có điều, việc chạy đua với thời gian, thắng thua không quan trọng. Mặc dù chúng ta không thắng được thời gian nhưng có thể chạy nhanh trong khi mình còn quỹ thời gian. Tưởng chừng vài bước đó chẳng thấm vào đâu, không có tác dụng gì, song thực tế, cho dù chỉ cần nhanh hơn một bước, bạn sẽ có thể gặt hái nhiều hơn.

Lấy một ví dụ đơn giản. Giả sử, bài tập bạn vốn cần hai ngày để hoàn thành, nhưng trong một ngày bạn đã làm xong, thời gian một ngày còn lại bạn có thể đọc một cuốn sách yêu thích, hay đi đá bóng... Nếu bạn có thể kiên trì làm như vậy, tích lũy từng giây phút, bạn sẽ nhận ra dường như mình đã thắng được thời gian, sự tiến bộ của mình được mọi người ghi nhận.

Nếu bạn đồng ý điểm này, vậy thì chúng ta có thể chạy đua với thời gian được rồi.

Thực ra, có lẽ bản thân bạn chưa ý thức được rằng mình đang chạy đua với thời gian. Tình trạng sắp đến hạn cuối cùng phải nộp bài tập, bị cha mẹ nhắc nhở, bị cấp trên thúc giục, đều đang ép bạn chạy đua với thời gian.

Nếu đã xem bộ phim Yêu nữ thích hàng hiệu (The Devil Wears Prada), bạn sẽ có ấn tượng sâu sắc với vai diễn do diễn viên Meryl Streep thủ vai. Thực tế, tôi thấy rằng các bạn trẻ đang ở giai đoạn dễ chịu ảnh hưởng nhất, dễ nhào nặn nhất và dễ định hình nhất trong đời, rất cần có một vị cấp trên hằng ngày thúc ép bạn tiến lên phía trước. Đối với các bạn mà nói, đó chính là quý nhân của các bạn, người không ngừng đốc thúc các bạn chạy đua với thời gian, khắc phục tính trì trệ, ép bản thân xây dựng một nền móng vững chắc nhất cho tương lai huy hoàng.

Thế nhưng, bạn lại không chắc là xui xẻo hay may mắn khi gặp được một vị cấp trên như thế. Khi ấy, bạn chỉ có thể dựa vào chính mình mà thôi, để bản thân vừa làm huấn luyện viên vừa làm vận động viên, thể hiện xuất sắc hết mình trong cuộc chạy đua không thể thắng này, giống như nhà côn trùng học người Nga Lyubishchev vậy.

Bí quyết của nhà côn trùng học

Rất nhiều người cho rằng nhà côn trùng học Lyubishchev là một người đen đủi. Hồi nhỏ, ông không có xuất thân cao quý và không có điều kiện giáo dục tốt, cũng không có tố chất hơn người, càng không phải là một nhà tư tưởng yêu thích đọc sách. Ngược lại, ông chỉ là một cậu bé nghịch ngợm hay phá phách, bởi vậy nên từng bị gãy tay, lớn lên một chút đi trượt băng lại bị ngã chấn thương sọ não. Sau này lại không may bị mắc bệnh lao phổi. Ngoài ra, ông còn trải qua hoàn cảnh đất nước không ngừng chiến tranh.

Trong hoàn cảnh như vậy, tưởng như Lyubishchev sẽ sống một cuộc đời bình lặng tầm thường như bao người khác. Nhưng bạn biết đấy, cuộc sống thường có sự chuyển biến không ai ngờ tới, câu chuyện của Lyubishchev cũng vậy. Nhà côn trùng học 82 tuổi này cả đời đã xuất bản hơn bảy mươi tác phẩm học thuật, nội dung liên quan tới di truyền học, lịch sử khoa học, côn trùng học, bảo vệ thực vật, tiến hóa luận, triết học,... 

Mỗi một câu từ trong các tác phẩm học thuật của ông đều có căn cứ khoa học, đều có sáng kiến của riêng ông. Điều càng bất ngờ hơn là, Lyubishchev không hề quên ăn quên ngủ như chúng ta tưởng tượng, mà mỗi ngày ông đều đảm bảo ngủ khoảng mười tiếng, còn kiên trì tập luyện thể thao, tham gia các hoạt động giải trí.

Tại sao Lyubishchev có thể làm được như vậy? Thời gian của ông lấy từ đâu?

Bí quyết chính là "Phương pháp tính toán thời gian", phương pháp này mặc dù không thể giúp Lyubishchev chiến thắng được thời gian, nhưng lại giúp ông vượt qua đại đa số mọi người, tạo nên một cuộc đời kì tích đáng kinh ngạc.

Cụ thể Lyubishchev đã thực hiện như sau: Từ khi bắt đầu làm việc (năm 1916) cho đến khi mất (năm 1972), trong 56 năm liền, ông chưa bao giờ ngừng lên thời gian biểu cho bản thân, các hoạt động mỗi ngày bao gồm viết lách, đọc sách, đọc báo, nghỉ ngơi, đi bộ, giải trí, cho đến thời gian giao lưu với con cái, tất cả mọi việc đều được thực hiện theo đúng kế hoạch, kể cả những việc lặt vặt, hơn nữa mỗi việc đều không bị lệch so với kế hoạch quá năm phút. Thói quen này có thể giúp Lyubishchev kiểm soát thời gian một cách chính xác, ông có thể biết rõ ràng số lượng và chất lượng thời gian mình dùng cho công việc nghiên cứu khoa học hằng ngày.

Lyubishchev chia thời gian của mình thành hai phần: Một phần là khi tinh thần đang hưng phấn thì làm công việc nghiên cứu khoa học có tính sáng tạo, phần còn lại là thực hiện các hoạt động không cần tiêu tốn quá nhiều trí lực. Hơn nữa, ông còn nghiêm túc tính toán lượng công việc của mình, nghiêm khắc tiến hành phân chia và cố gắng thực hiện đúng giờ. Cứ như thế, với khả năng tự kiềm chế mạnh mẽ và kiểm soát thời gian một cách hà khắc, Lyubishchev đã hoàn thành cuộc chạy đua với thời gian.

Bạn có cảm nghĩ gì sau khi nghe xong câu chuyện của nhà côn trùng học Lyubishchev? Rõ ràng một điều có thể cảm nhận chính là hoàn cảnh xuất thân của chúng ta như thế nào hoàn toàn không liên quan tới các dự định của mình. Chúng ta buộc phải điều khiển trái tim hướng về phía trước một cách mãnh liệt, nghiêm túc suy nghĩ bản thân mình cụ thể muốn gì, sau đó lập ra kế hoạch, chạy đua với thời gian. Nếu không, cuộc đời của chúng ta rất có thể sẽ không gặt hái được thành quả gì.

Chỉ đáng tiếc, có quá nhiều người vẫn mê muội, cho đến khi một ngày xảy ra nguy cơ nào đó vô cùng to lớn làm đảo lộn cuộc sống của họ, ví dụ bị đuổi việc, lúc đó họ mới bị ép chạy đua với thời gian. Nhưng, thực sự phải chờ đợi đến ngày đó sao? Bạn có thể có lựa chọn tốt hơn, chính là hãy bắt đầu từ bây giờ.

(Tham khảo: Khi bạn đang mơ thì người khác đang nỗ lực-Tác giả Vĩ Nhân- NXB Văn học).

TN