Bộ phim “giải phẫu” startup có thật thời dot-com: Từ ý tưởng xuất chúng, đốt sạch 70 triệu USD đến thảm cảnh “tiền mất, tình bạn tan” và những bài học còn nguyên giá trị

14/09/2019 14:20 PM | Kinh doanh

“Startup.com” là những thước phim quay lại “cuộc đời” thăng tiến rồi ngụp lặn của một công ty khởi nghiệp trong kỷ nguyên internet mới bùng nổ, đồng thời mang lại nhiều bài học kinh doanh quý giá.

Cuối tuần đến rồi, bạn đã có dự định gì chưa? Đi du lịch, café cùng hội bạn, ngủ nướng bù đắp những giờ làm việc căng thẳng hay chỉ đơn giản là xem một bộ phim thật hay. Nếu vẫn chưa biết "Cuối tuần xem gì?", phim tài liệu "Startup.com" sắp được giới thiệu dưới đây hẳn sẽ là một đề cử không hề tồi.


Người thật, việc thật

"Startup.com" được đạo diễn bởi hai nhà làm phim tài liệu Jehane Noujaim và Chris Hegedus. Nhân vật chính trong phim là hai doanh nhân Kaleil Isaza Tuzman, đẹp trai, lôi cuốn và Tom Herman, trầm tính, nội tâm hơn.

Đôi bạn từ thời thơ ấu này cùng theo đuổi giấc mơ khởi nghiệp trong kỷ nguyên internet bắt đầu bùng nổ.

Bộ phim “giải phẫu” startup có thật thời dot-com: Từ ý tưởng xuất chúng, đốt sạch 70 triệu USD đến thảm cảnh “tiền mất, tình bạn tan” và những bài học còn nguyên giá trị - Ảnh 1.

Đôi bạn thân thời thơ ấu cùng nhau thực hiện ước mơ khởi nghiệp.

Đạo diễn Noujaim là bạn cùng phòng với Tuzman. Khi thấy anh bạn của mình khí thế hừng hực, rời bỏ vị trí béo bở tại ngân hàng Goldman Sachs để lập nghiệp, cô đã nảy ra ý tưởng quay phim lại, đi sâu vào cuộc sống, hoạt động của một startup.

Bộ phim mang lại cho người xem cái nhìn chân thực về sự tăng trưởng rồi ngụp lặn của công ty khởi nghiệp thời kỳ bong bóng dot-com. Đồng thời những bài học nó mang lại vẫn còn nguyên giá trị cho doanh nhân ngày nay.


Bong bóng vỡ tan

Rời ngân hàng, năm 1999, Tuzman thành lập công ty khởi nghiệp internet có tên GovWorks.com. Trong khi đó, người bạn Herman chịu trách nhiệm giám sát kỹ thuật cho trang web.

Ý tưởng của startup là giúp người dùng có thể thành toán tất cả các hóa đơn với chính quyền địa phương của họ, mọi thứ từ vé đậu xe đến trả tiền phạt, thuế - thông qua trang web. Tự tin và cũng rất phô trương, Tuzman nói với các nhà đầu tư rằng có một thị trường 600 triệu USD trong lĩnh vực "dân chủ nguyên tử" chưa được khai phá này.

Bộ phim “giải phẫu” startup có thật thời dot-com: Từ ý tưởng xuất chúng, đốt sạch 70 triệu USD đến thảm cảnh “tiền mất, tình bạn tan” và những bài học còn nguyên giá trị - Ảnh 2.

Ý tưởng phá vỡ mọi rào cản, hứa hẹn internet sẽ làm thay đổi bộ mặt của xã hội, thương mại, văn hóa, giải trí, GovWorks.com thậm chí khiến người ta ngạc nhiên rằng vì sao chưa có ai trong khu vực tư nhân từng thử nghiệm trước đó.

Trong vòng một năm, hai doanh nhân trẻ gọi được 60 triệu USD từ Hearst Interactive Media, KKR, Quỹ đầu tư New York và Sapient, thuê hàng trăm nhân viên và kề vai sát cánh với Tổng thống Clinton. Tháng 1 năm 2000, công ty có 120 nhân viên và đã tăng gấp đôi quy mô, thành 250 nhân viên chỉ bốn tháng sau đó.

Một điều nữa cũng nhanh không kém, họ "đốt" sạch 70 triệu USD vốn đầu tư chỉ trong ba năm.

Nhưng, khi thị trường chứng khoán kiểm tra sức mạnh kinh doanh, tài chính của công ty, những lỗ hổng dần lộ diện. Họ vật lộn để giải quyết các khó khăn kỹ thuật, điều lệ với những khoản đầu tư mạo hiểm không thể đoán trước và cạnh tranh với copycat (startup có mô hình kinh doanh sao chép) thông minh.

Bộ phim “giải phẫu” startup có thật thời dot-com: Từ ý tưởng xuất chúng, đốt sạch 70 triệu USD đến thảm cảnh “tiền mất, tình bạn tan” và những bài học còn nguyên giá trị - Ảnh 3.

Người xem đã hy vọng hai doanh nhân cùng startup GovWorks.com sẽ thành công. Nhưng khởi đầu hào hứng bao nhiêu, thật bại đau đớn bấy nhiêu! Năm 2000, trong bối cảnh vỡ bong bóng dot-com, đứa con của Tuzman cũng không thể sống sót.


Những bài học còn nguyên giá trị

Dù công ty GovWorks.com đã không còn tồn tại nhưng những thước phim chân thực của đạo diễn Noujaim vẫn để lại nhiều bài học giá trị.

Một trong số đó là câu chuyện về tình bạn trong kinh doanh. Xuyên suốt cuộc "giải phẫu" GovWorks.com, hai nữ đạo diễn đã biến yếu tố nhân cách trở thành trọng tâm chính của bộ phim, đi vào chiều sâu tâm lý nhân vật. Khi công ty đứng trước bờ vực thất bại, tiền và sức mạnh làm tan vỡ mối quan hệ của đôi bạn doanh nhân.

Không ai biết điều gì sẽ xảy ra với doanh nghiệp, nhưng tình bạn và mối quan hệ đối tác tốt sẽ tồn tại mãi mãi. Những cuộc xung đột có thể gây nguy hiểm cho công ty và cho cả tình bạn lâu dài.

Bộ phim “giải phẫu” startup có thật thời dot-com: Từ ý tưởng xuất chúng, đốt sạch 70 triệu USD đến thảm cảnh “tiền mất, tình bạn tan” và những bài học còn nguyên giá trị - Ảnh 4.

Bên cạnh đó, nếu như "Startup.com" mô tả lại hành trình của một công ty khởi nghiệp kỷ nguyên bong bóng dot-com (1995-20001) thì trong thời đại bùng nổ công nghệ, thương mại điện tử như hiện nay, các startup cũng đứng trước những rủi ro không kém.

Gọi vốn quá đà, nhanh chóng "đốt" hết số tiền đầu tư hàng tỷ USD để mở rộng mô hình kinh doanh nhưng sau thời gian dài, họ vẫn thua lỗ nặng và thậm chí khả năng có lãi cũng thấp.

Những startup kỳ lân WeWork, Uber hay Lift cùng nhiều công ty khởi nghiệp khác, dù ý tưởng được đánh giá cao nhưng lại đang bế tắc trong việc tìm kiếm lợi nhuận.

"Startup.com" Official Trailer

Phim tài liệu "Startup.com" được quay bằng video kỹ thuật số trong vòng hai năm, chỉnh sửa 400 giờ trước khi ra mắt tại Liên hoan phim Sundance vào đầu năm 2001. Noujaim kể lại rằng cô nhiều lần phải thức dậy lúc nửa đêm để ghi lại những cuộc hội thoai hay cuộc họp giữa Tuzman và Herman.

Thậm chí, họ đã chỉnh sửa lại vài phút cuối của bộ phim ngay trước khi ra rạp vào tháng 5 năm 2001. "Startup.com" cũng đã nhận được giải thưởng lớn tại Liên hoan phim năm đó.

T.Dương

Cùng chuyên mục
XEM