9.000 tỷ đồng 'ra đi' mỗi tháng để trả nợ lãi vay của Chính phủ
Trong một phỏng vấn gần đây, TS Vũ Thành Tự Anh từng chỉ ra bức tranh ngân sách đang ở tình trạng xấu nhất trong 20 năm trở lại đây, khi mà thu ngân sách không đủ bù chi thường xuyên và chi trả nợ.
Mới đây, Bộ Tài chính đã công bố số liệu thu chi ngân sách tháng 7/2017 cũng như lũy kế 7 tháng đầu năm. Theo đó, nhiều con số đáng chú ý về bội chi, cũng như về việc trả nợ của Chính phủ đã được thể hiện.
Cụ thể, theo Bộ Tài chính thì trong 7 tháng đầu năm 2017, tổng thu ngân sách Nhà nước ước đạt 666.000 tỉ đồng, bằng 55% dự toán năm, tăng 11,6% so với cùng kỳ năm trước.
Riêng thu nội địa ước đạt 532.500 tỉ đồng, bằng 53,8% dự toán năm, tăng 9,4% so với cùng kỳ 2016. Trong đó, số thu tiền sử dụng đất tăng mạnh nhất với 30% so với cùng kỳ 2016, đạt 93,5% dự toán năm.
Phần giảm trong các khoản thu đến chủ yếu từ thu tại các hoạt động sản xuất kinh doanh. Ví dụ, tiến độ chậm thoái vốn khỏi các công ty, tập đoàn Nhà nước đã khiến cho thu tiền bán cổ phần sở hữu của Nhà nước tại doanh nghiệp chỉ đạt 16,7% dự toán năm. Cùng với đó, thu cổ tức và lợi nhuận của các tập đoàn và tổng công ty (nhà nước sở hữu 100% vốn điều lệ) cũng chỉ đạt 40,7% so với dự toán năm.
Về mặt chi, Bộ Tài chính báo cáo số chi trong 7 tháng đạt 695.000 tỉ đồng, tạo ra mức bội chi hơn 87.000 tỷ đồng. Các khoản mục trong chi ngân sách bao gồm có chi cho đầu tư phát triển khoảng 119.000 tỉ đồng, chi thường xuyên 511.000 tỉ đồng và đặc biệt là chi trả lãi nợ vay số tiền 62.290 tỉ đồng.
62.290 tỷ đồng trả lãi nợ vay liên tục trong 7 tháng, như vậy tính ra cứ mỗi tháng thì Chính phủ sẽ phải chi tới gần 9.000 tỷ đồng chỉ để trả nợ - một số tiền không hề nhỏ.
Còn nhớ, trong một bài phỏng vấn thực hiện cách đây 4 tháng, Tiến sĩ Vũ Thành Tự Anh, giám đốc Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright đã từng nhận xét rằng bức tranh ngân sách của Việt Nam đang ở tình trạng xấu nhất trong 20 năm trở lại đây. Hiện ông là 1 thành viên trong Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng.
Nguồn: TS Vũ Thành Tự Anh
Thực trạng mà vị Tiến sĩ chỉ ra là thu ngân sách, dù đã đạt tốc độ tăng nhanh qua nhiều năm, tuy nhiên vẫn chưa đủ đủ để bù đắp các khoản chi thường xuyên và trả nợ.
“Khi thu ngân sách không đủ bù đắp cho chi thường xuyên và trả nợ thì hệ quả tất yếu là để có ngân sách cho đầu tư phát triển, Chính phủ buộc phải đi vay” – Tiến sĩ Tự Anh nói về chu trình luẩn quẩn vay – trả trong tình hình ngân sách của Việt Nam hiện tại.